Interpretacja On The Turning Away - Pink Floyd

"On The Turning Away" to utwór z albumu Pink Floyd A Momentary Lapse of Reason, wydanego w Wielkiej Brytanii 7 września 1987 roku. Piosenka, która ukazała się jako drugi singiel z tego krążka 7 grudnia 1987 roku, szybko zyskała status hymnu, stając się jednym z najbardziej politycznych i społecznie zaangażowanych utworów zespołu po odejściu Rogera Watersa. Jest to zarazem jeden z kluczowych przykładów kierunku, jaki obrał Pink Floyd pod przewodnictwem Davida Gilmoura.

Głębokie przesłanie utworu koncentruje się na temacie apatii i obojętności, z jakimi ludzie często reagują na cierpienie innych. Tekst piosenki, choć pierwotnie pomysł Anthony'ego Moore'a, tekściarza i przyjaciela Gilmoura, został znacząco rozwinięty i ukształtowany przez samego Davida Gilmoura, który, jak wspominał w wywiadzie dla Only Music w grudniu 1987 roku, przepisał ostatnią zwrotkę, nadając jej bardziej optymistyczny wydźwięk. Gilmour wyjaśnił wówczas, że utwór „jest o sytuacjach politycznych na świecie. Mamy te raczej prawicowe konserwatywne rządy, które wydają się nie dbać o wiele rzeczy poza dbaniem o siebie”. To świadectwo wrażliwości artysty na problemy społeczne i polityczne, które narastały pod koniec lat 80. XX wieku.

Pierwsze wersy, „On the turning away / From the pale and downtrodden / And the words they say / Which we won’t understand”, malują obraz społeczeństwa, które świadomie odwraca wzrok od „bladych i uciskanych”. Słowa, których „nie rozumiemy”, symbolizują nie tylko brak empatii, ale także celowe ignorowanie głosu potrzebujących, może nawet cynizm wobec ich problemów. To ostrzeżenie przed pułapką komfortu, która prowadzi do znieczulicy. W kolejnych wersach tekst staje się bezpośrednim apelem: „Don’t accept that what’s happening / Is just a case of others’ suffering / Or you’ll find that you’re joining in / The turning away”. To wezwanie do osobistej odpowiedzialności, przypominające, że bierność jest formą współudziału w cierpieniu.

Piosenka podkreśla dramatyczną transformację: „It’s a sin that somehow / Light is changing to shadow / And casting its shroud / Over all we have known”. Ta metaforyczna zmiana światła w cień symbolizuje upadek wartości, utratę nadziei i rozprzestrzenianie się obojętności, która ogarnia „wszystko, co znaliśmy”. Wersy „Unaware how the ranks have grown / Driven on by a heart of stone” sugerują, że liczba tych, którzy odwracają wzrok, stale rośnie, napędzana przez chłód i brak współczucia. Grozi to izolacją, prowadząc do sytuacji, w której „możemy się znaleźć zupełnie sami / W śnie dumnie”.

Jednak "On The Turning Away" to nie tylko ponura diagnoza. Wraz z nadejściem nocy, kiedy „dzienny gwar się budzi”, pojawia się nadzieja na zmianę. „Where the speechless unite / In a silent accord” opisuje moment, w którym ci, którzy wcześniej milczeli, znajdują wspólną drogę i jednoczą się w bezgłośnym porozumieniu. Choć ich „słowa okażą się dziwne”, oznacza to, że ich odmienne spojrzenie i determinacja mogą rozpalić płomień i przynieść „nowy wiatr zmian”. Ten fragment wnosi do utworu element optymizmu i wiary w kolektywną siłę, która potrafi przezwyciężyć apatię.

Ostatnia zwrotka jest najbardziej bezpośrednim wezwaniem: „No more turning away / From the weak and the weary / No more turning away / From the coldness inside”. To prośba o koniec ignorancji i chłodu, zarówno zewnętrznego, w stosunku do innych, jak i wewnętrznego – w odniesieniu do własnej empatii. Utwór kończy się wzruszającym pytaniem: „Just a world that we all must share / It’s not enough just to stand and stare / Is it only a dream that there’ll be / No more turning away?”. To przypomnienie o wspólnej odpowiedzialności za świat i jednocześnie prowokujące pytanie o realność tej wizji. Czy brak obojętności to tylko utopijne marzenie, czy coś, co możemy osiągnąć?

David Gilmour, w wywiadzie z Ultimate Classic Rock z 2022 roku, przyznał, że kontynuowanie działalności Pink Floyd po odejściu Rogera Watersa było wyzwaniem, zwłaszcza w kwestii tekstów, ponieważ Waters był „głównym tekściarzem”. Mimo to, Gilmour i Anthony Moore stworzyli tekst, który, jak ujął to Gilmour w Only Music w grudniu 1987 roku, „był dokładnie tym, co chciałem powiedzieć”. Piosenka jest również często opisywana jako rockowa ballada, a jej struktura muzyczna jest bardziej złożona rytmicznie, niż mogłoby się wydawać, z ciągłymi zmianami sygnatur czasowych. Sam Gilmour w wywiadzie dla Guitar World w 1988 roku przyznał, że jego solówki, w tym ta z "On The Turning Away", są jak spontaniczne kompozycje, mające na celu maksymalny efekt emocjonalny, a jego podejście opiera się na wydobywaniu każdej nuty z uczuciem.

"On The Turning Away" pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów Pink Floyd z ery po Watersie, często wykonywanym na żywo podczas tras koncertowych, takich jak Delicate Sound of Thunder w latach 1987-89 i Division Bell w 1994 roku. To ponadczasowe wezwanie do empatii i działania w obliczu globalnej obojętności, które nadal rezonuje z publicznością na całym świecie.