„Fairytale of New York” zespołu The Pogues z gościnnym udziałem Kirsty MacColl to znacznie więcej niż tylko świąteczna piosenka. Wydany 23 listopada 1987 roku, utwór ten, skomponowany przez Jema Finera i Shane'a MacGowana, jest gorzko-słodkim hymnem o niespełnionych marzeniach, trudnej miłości i surowej rzeczywistości życia imigrantów w Nowym Jorku. Zamiast przedstawiać idylliczny obraz Bożego Narodzenia, piosenka zanurza słuchacza w brutalny, ale jednocześnie głęboko poruszający dialog między parą, której związek został naznaczony przez nałogi i rozczarowania.

Narracja rozpoczyna się w ponurych okolicznościach: „It was Christmas Eve babe / In the drunk tank”. Męski bohater, grany przez Shane'a MacGowana, trafia do aresztu dla pijanych w Wigilię. To nie jest początek radosnej opowieści, lecz wprowadzenie do świata, gdzie nadzieja miesza się z beznadzieją. Wspomina, jak stary człowiek śpiewa starą irlandzką pieśń „The Rare Old Mountain Dew”, a on sam ucieka myślami do swojej ukochanej. Pojawia się przebłysk optymizmu, marzenie o lepszym czasie, gdy „all our dreams come true”. Ten początkowy kontrast między marzeniem a rzeczywistością jest kluczem do całej piosenki. Jak zauważył Dorian Lynskey z „The Guardian”, to „antyświąteczna piosenka, która stała się piosenką świąteczną dla pokolenia”.

Wkrótce głos przejmuje żeńska bohaterka, śpiewana przez Kirsty MacColl, która przedstawia wizję Nowego Jorku – miasta pełnego pozornego bogactwa: „They've got cars big as bars / They've got rivers of gold”. Jednakże szybko dodaje gorzką refleksję: „But the wind goes right through you / It's no place for the old”. To miasto obietnic, gdzie kiedyś usłyszała: „You promised me / Broadway was waiting for me”, okazało się bezlitosne. Ta wizja Nowego Jorku, który Shane MacGowan, pisząc dużą część tekstu, wyobrażał sobie na podstawie filmu „Dawno temu w Ameryce” i powieści J.P. Donleavy’ego „A Fairy Tale of New York”, jest symbolem niespełnionych ambicji i prysłych iluzji. MacGowan przyznał w wywiadzie z 2020 roku, że identyfikował się z obydwoma postaciami: z hazardzistą i pijakiem, i sam bywał w szpitalach na kroplówce z morfiną oraz w „drunk tankach” w Wigilię.

Następnie piosenka przenosi nas w przeszłość, do bardziej romantycznych chwil: „You were handsome / You were pretty / Queen of New York City”. Wspomnienia tańców i pocałunków przy dźwiękach Sinatry malują obraz dawnej miłości, która zderza się z obecną goryczą. Refren, w którym „The boys of the NYPD choir / Were singing 'Galway Bay' / And the bells were ringing / Out for Christmas Day”, stanowi melancholijne tło dla całej historii. Ta irlandzka ballada i dźwięk dzwonów wprowadzają element tęsknoty za domem i prostszymi czasami, kontrastując z chaosem i rozczarowaniem bohaterów w Nowym Jorku.

Punktem kulminacyjnym utworu jest brutalna wymiana zdań, w której wzajemne oskarżenia i obelgi ukazują głębię rozpaczy i zniszczonych nadziei: „You're a bum / You're a punk / You're an old slut on junk / Lying there almost dead on a drip / In that bed / You scumbag, you maggot / You cheap lousy faggot”. Te ostre słowa, wypowiadane z taką złością, bywały przedmiotem kontrowersji i cenzury. Jednak Shane MacGowan wielokrotnie wyjaśniał, że miały one oddać autentyczność postaci i ich desperację, a nie intencję obrażania. W rozmowie z „LADbible” w 2023 roku MacGowan stwierdził: „Słowo to zostało użyte przez postać, ponieważ pasowało do sposobu, w jaki by mówiła, i do jej charakteru. Nie ma być miłą ani nawet porządną osobą. Jest kobietą z pewnego pokolenia, w pewnym czasie w historii, która znalazła się w trudnej sytuacji i jest zdesperowana”. Kirsty MacColl, w jednym z występów na żywo w 1992 roku, zmieniła nawet kontrowersyjne słowo na „haggard” (wyczerpana).

Ostatnia zwrotka, w której pada stwierdzenie „I could have been someone” i riposta „Well so could anyone”, to esencja wzajemnych pretensji i straconych szans. Kobieta oskarża mężczyznę: „You took my dreams / From me when I first found you”, na co on odpowiada: „I kept them with me babe / I put them with my own / Can't make it all alone / I've built my dreams around you”. To wyznanie pokazuje, że pomimo całej goryczy, wciąż istnieje między nimi silna więź, zależność i fakt, że ich losy są ze sobą nierozerwalnie splecione. Shane MacGowan w wywiadzie dla „The Guardian” z 2012 roku podkreślił otwartość zakończenia i to, że „miłość nigdy nie umiera”.

Kirsty MacColl nie była pierwotnie planowaną wokalistką; nagrała swoją partię próbnie w domowym studiu ze swoim mężem, producentem Steve'em Lillywhite'em, po tym, jak poprzednia basistka Cait O'Riordan opuściła zespół. Jej wykonanie było jednak tak oszałamiające, że zostało wykorzystane w ostatecznej wersji. Jak wspomina Lillywhite, spędził cały dzień nad wokalem MacColl, upewniając się, że każde słowo ma „dokładnie właściwy niuans”. Mimo że MacGowan i MacColl nigdy nie nagrywali tej piosenki razem w studiu, ich głosy doskonale oddają dynamikę burzliwego związku, tworząc niezapomniany duet, który stał się jednym z najbardziej lubianych, a zarazem niekonwencjonalnych utworów świątecznych wszech czasów. Piosenka regularnie powraca na listy przebojów w okresie świątecznym, wielokrotnie osiągając szczyty w Irlandii i wysokie pozycje w Wielkiej Brytanii. Po tragicznej śmierci Kirsty MacColl w 2000 roku i Shane'a MacGowana w 2023 roku, „Fairytale of New York” stała się także wzruszającym hołdem dla tych dwojga niezwykłych artystów, którzy swoją twórczością potrafili uchwycić surowe piękno życia i miłości w obliczu przeciwności.