Interpretacja Wielka woda - Maryla Rodowicz

"Wielka woda" to jeden z najbardziej ikonicznych utworów w repertuarze Maryli Rodowicz, stanowiący głęboką refleksję nad złożonością życia, naznaczoną poetyckim piórem Agnieszki Osieckiej i poruszającą muzyką Katarzyny Gärtner. Piosenka, wydana w 1978 roku i zamieszczona na albumie Cyrk nocą w 1979 roku, narodziła się z inspiracji Osieckiej pięknymi krajobrazami Kaszub, gdzie wraz z Gärtner tworzyły ostateczną wersję tekstu podczas pobytu w domku kompozytorki nad jeziorem. Początkowo tekst Osieckiej miał być utworem gospelowym.

Centralnym motywem utworu jest pragnienie pełnego doświadczania życia, ze wszystkimi jego odcieniami. Podmiot liryczny potrzebuje „wielkiej wody, tej dobrej i tej złej”, co symbolizuje akceptację zarówno radości, jak i smutków, pomyślności i przeciwności losu, które kształtują duszę. To nie ucieczka, lecz zanurzenie się w nurcie istnienia, które obejmuje zarówno „oceany mrukliwe i strumienie życzliwe”, jak i „czarne głębiny niepewne i opowieści rzewne”. Jest to wyrazem dojrzałego podejścia do życia, w którym piękno tkwi w całej jego różnorodności i nieprzewidywalności. Droga „wśród wiecznie młodych bzów” sugeruje tęsknotę za nieustanną młodością ducha, za świeżością spojrzenia, niezależnie od upływu czasu. Złe bogi i niebogi ze snów to natomiast wewnętrzne demony i lęki, z którymi trzeba się zmierzyć, by w pełni żyć.

Kluczowe przesłanie piosenki zawarte jest w refrenie: „I tylko taką mnie ścieżką poprowadź, gdzie śmieją się śmiechy w ciemności i gdzie muzyka gra, muzyka gra... nie daj mi, Boże, broń Boże, skosztować tak zwanej życiowej mądrości, dopóki życie trwa, póki życie trwa”. To odrzucenie cynizmu i zgorzknienia, które często towarzyszą doświadczeniu. Maryla Rodowicz sama interpretuje te słowa jako „motto życiowe, żeby jednak nie dać się temu życiu, żeby znajdować w sobie ciekawość, radość, świeżość, mimo że to życie wali przecież wszystkich równo”. Chodzi o zachowanie dziecięcej ciekawości, otwartości na świat i zdolności do odnajdywania światła i radości („śmiechy w ciemności”, „muzyka gra”) nawet w najtrudniejszych chwilach. Jest to apel o to, by nie pozwolić, by „życiowa mądrość” – często równoznaczna z rezygnacją i brakiem nadziei – odebrała nam chęć do życia i poszukiwania.

Późniejsze strofy dodają do tego pragnienia element swawoli i prostoty: „Trzeba mi wielkiej psoty, trzeba mi psoty, hej...” oraz tęsknotę za autentycznymi doświadczeniami, takimi jak „Wielkie wyprawy pod Kraków, długie rozmowy rodaków, wysokonogie lasy i bardzo dużo czasu”. To powrót do korzeni, do kontaktu z naturą i drugim człowiekiem, do chwil niespiesznych i prawdziwych, które niosą ze sobą poczucie wolności i spełnienia. Agnieszka Osiecka, jak wspomina Maryla Rodowicz, żyła na własnych zasadach, nie ulegając „życiowej mądrości”, co doskonale odzwierciedla ducha piosenki.

W 2024 roku utwór doczekał się nowej interpretacji. Maryla Rodowicz nagrała go w duecie z Dawidem Kwiatkowskim na swój planowany album Niech żyje bal, na którym mają znaleźć się nowe wersje jej hitów, zaśpiewane z młodymi artystami. Dawid Kwiatkowski, który sam wybrał „Wielką wodę” spośród propozycji Rodowicz, ponieważ piosenka ta kojarzyła mu się z rodzinnymi spotkaniami i tańcami, zaskoczył, zmieniając jej pierwotnie energiczny charakter na bardziej emocjonalną balladę. Ta nowa aranżacja, przygotowana przez duet Hotel Torino, zyskała uznanie Maryli Rodowicz, która dostrzegła w wokalu Kwiatkowskiego głębię, jakiej wcześniej nie znała. Teledysk do nowej wersji, wyreżyserowany przez Adama Romanowskiego, ukazuje artystów śpiewających w deszczu, co dodatkowo podkreśla intensywność i emocjonalny wymiar utworu. Nowe nagranie, łącząc pokolenia, dowodzi ponadczasowości przesłania „Wielkiej wody”. Piosenka była również coverowana przez innych artystów, takich jak Raz Dwa Trzy, Katarzyna Groniec czy Maja Kleszcz, co świadczy o jej trwałym miejscu w polskiej kulturze muzycznej.