Interpretacja So Schnö Kaunst Gor Net Schaun! (feat. Attwenger) - Texta

„So Schnö Kaunst Gor Net Schaun! (feat. Attwenger)” autorstwa Texta to utwór, który z niesamowitą energią i gęstym, dialektalnym tekstem oddaje poczucie zagubienia, chaosu i niemożności nadążenia za tempem współczesnego świata. Sam tytuł – „Nie zdążysz nawet tak szybko spojrzeć!” – jest kluczem do interpretacji, sygnalizując błyskawiczne zmiany, ulatujące okazje i prawdę, która umyka zanim zdołamy ją w pełni pojąć. Piosenka, będąca owocem fascynującej współpracy dwóch kultowych austriackich zespołów, Texta i Attwenger, stanowi głębokie, ale jednocześnie niezwykle dynamiczne spojrzenie na ludzką kondycję w obliczu nieustannych przemian.

Współpraca Texta, pionierów austriackiego hip-hopu, z Attwenger, duetem znanym z awangardowego połączenia harmonijki ustnej, akordeonu i perkusji z tradycyjnymi, ale przetworzonymi formami muzyki ludowej, jest sama w sobie manifestem otwartości i poszukiwania nowych środków wyrazu. Markus Binder i Hans-Peter Falkner z Attwenger wnoszą do utworu nie tylko charakterystyczne dla siebie brzmienie, ale także rytmiczne i treściwe frazy, które stanowią rdzeń refrenu. Markus Binder, perkusista Attwenger, w wielu wywiadach podkreślał znaczenie języka i dialektu w ich twórczości, co idealnie rezonuje z Textą, która również konsekwentnie używa dialektu (Linz/austriacki) w swoich tekstach, nadając im autentyczność i specyficzny lokalny koloryt.

Każdy z raperów Texty – Huckey, Flip, Laima i Skero – wnosi do utworu swoją unikalną perspektywę, tworząc mozaikę skarg, obserwacji i refleksji. Huckey rozpoczyna od poczucia paraliżu decyzyjnego i zagubienia w gąszczu możliwości: „Schau hi, schau hea, wos dan ma denn? Ma kaun´s so oda aundas oda goa ned seng.” (Patrzymy tu i tam, co robimy? Można to widzieć tak, albo inaczej, albo wcale). Mówi o bezcelowym rozmyślaniu i obawie przed przegapieniem czegoś ważnego, co prowadzi do wątpliwości w stosunku do własnych przekonań. Jego wers oddaje również alienację i wycofanie – „Und (si) in sei Heisl zruckziagt wia a Schneckn” (I wycofuje się do swojego domu jak ślimak), co jest reakcją na niezrozumienie świata i przez świat. Mimo pragnienia zmiany, czas ucieka niepostrzeżenie, a marzenia znikają, zanim człowiek zdąży zareagować.

Refren Markusa Bindera z Attwenger – „Geht hi und her und her und hi und wohi gehtsn daun? Und wo des hifiart wirst no seng, so schnö kaust gor ned schaun!” (Idzie wte i wewte i wewte i wte, a dokąd to idzie? I gdzie to prowadzi, jeszcze zobaczysz, tak szybko nie zdążysz spojrzeć!) – stanowi hipnotyczny, mantryczny wręcz komentarz do chaotycznego i nieprzewidywalnego biegu wydarzeń. Podkreśla dysorientację i brak kontroli nad tym, co przyniesie przyszłość, jednocześnie zwracając uwagę na zalew informacji i opinii, który utrudnia rozeznanie.

Flip w swoim wejściu koncentruje się na nagłych, kaskadowych nieszczęściach, które mogą spotkać każdego: „zerst nehemns da dein Job, daun die Frau, daun die Borgöd” (najpierw zabierają ci pracę, potem żonę, potem pożyczone pieniądze). Wyraża pragnienie ucieczki od problemów i krytykuje media, które często prezentują nieprawdziwe informacje. Jego wers poszerza perspektywę na uniwersalność ludzkiego losu – od „gschamstn Diener bis zur Primaballerina” (od najbardziej pokornego służącego do primabaleriny) wszyscy są częścią gry wygranych i przegranych. Zastanawia się nad paradoksem wolności, gdzie ludzie, mimo potencjalnej swobody, sami zamykają się w „złotych pokojach” swoich ograniczeń, a tych, którzy próbują iść pod prąd (jak sami Attwenger), określa się mianem „Spinner” (szaleńców).

Laima z kolei uderza w brak spostrzegawczości i bierność. Twierdzi, że większość ludzi „nie umie tak szybko patrzeć”, co prowadzi do szybkich i bolesnych konfrontacji z rzeczywistością: „Bum Zack Prack is er gegn Wand grennt.” (Bum, Bach, Pyk, uderzył w ścianę). Podkreśla znaczenie szybkości w adaptacji – „Geschwindigkeit is der Trick dabei stehst zlang auf da Safen is de Gschicht vorbei.” (Szybkość to sztuczka, jeśli za długo stoisz na mydle, historia się kończy). Krytykuje powierzchowność dyskusji i pasywne uczestnictwo w życiu – „zum Beat de Hand hebn is a weng zweng” (podnieść rękę do beatu to trochę za mało), co sugeruje, że sama konsumpcja czy minimalne zaangażowanie nie wystarczą w dynamicznym świecie.

Skero zamyka interpretację, mówiąc o ulotności życia i dóbr materialnych: „Ups und es is weg woas a Menschenleben oder s Haus am Eck” (Ups, i to zniknęło, czy to ludzkie życie, czy dom na rogu). Wskazuje na świadome unikanie prawdy i ucieczkę w zapomnienie: „ma hods kumman gseng und schaut glei wieder weg / weil mas leichter vergisst wan a Zeitl vergeht.” (Widziało się, że nadchodzi, i od razu odwróciło wzrok / bo łatwiej zapomnieć, gdy minie trochę czasu). Jego wers to gorzka refleksja nad cyklicznością kryzysów („Es is a auf und oh wir a Ochtabahn” – To jest jak góra i dół, jak kolejka górska) i fałszywą nadzieją, często połączoną z cynicznym pytaniem o sens protestu czy wiarę w rozwiązania problemów, które sami generujemy. Podkreśla, że prawda bywa niewygodna („die Worheit is oft hass wir a Glasl Tee” – prawda jest często gorąca jak szklanka herbaty), dlatego ludzie wolą ją ignorować, a ona szybko znika z pola widzenia.

„So Schnö Kaunst Gor Net Schaun!” to utwór wielowymiarowy, który dzięki spójności wizji artystycznej Texty i Attwenger, tworzy ostry, realistyczny i niekiedy pesymistyczny obraz współczesnego świata. Jest to wezwanie do refleksji nad tym, jak szybko zmienia się otoczenie, jak łatwo przegapić ważne momenty i jak często ulegamy bezwładności w obliczu nieprzewidywalnych wydarzeń. To także potwierdzenie mistrzostwa obu zespołów w łączeniu głębokiego przekazu z innowacyjną formą muzyczną.