Interpretacja Eiszeit - Texta

„Eiszeit” to utwór austriackiej grupy hiphopowej Texta, pochodzący z ich albumu „Gegenüber” wydanego w 1999 roku. Texta, założona w Linzu w 1993 roku, jest jednym z najważniejszych przedstawicieli austriackiej sceny hiphopowej. Znani są z tworzenia świadomego rapu (Conscious Rap) i używania dialektu austro-bawarskiego. W „Eiszeit” zespół tworzy dystopijną, satyryczną wizję końca ludzkości, przedstawiając ją z perspektywy dwóch istot pozaziemskich, Laimy i Holundra. Co ciekawe, Laima to także pseudonim jednego z założycieli grupy Texta, Klausa Laimera.

Utwór rozpoczyna się od apokaliptycznej refleksji Laimy, która z miejsca, gdzieś „od Mezopotamii aż do Andromedy”, opowiada historię Homo sapiens. Perspektywa ta jest od razu krytyczna: ludzkość od początku była „skazana na zagładę”, a jej historia to „kino, tylko smutniejsze” [cite: tekst piosenki]. Konkluzja jest więc nieubłagana – musi wymrzeć jak drzewa podczas zamierania lasów czy dinozaury. To pesymistyczne wprowadzenie stanowi tło dla interwencji Laimy i Holundra, którzy przyjmują rolę niemal boskich sędziów.

Holunder dołącza do narracji, opisując swój „rozkaz”, który jest jasny: ludzkość „dawno minęła swój zenit”, nadszedł więc „optymalny czas na Fazę 1” – konserwację wszelkiego życia na wieczność [cite: tekst piosenki]. „Konserwacja” ta okazuje się być globalnym zamrożeniem. Scena, w której Holunder wprowadza kod do „ultragłębokiej zamrażarki”, a jego „skamieniała mina” ustępuje miejsca uśmiechowi na widok zielonego światła i aktywacji „Operacji Bofrost” (nazwa nawiązująca do popularnej firmy produkującej mrożonki), jest jednocześnie komiczna i złowroga [cite: tekst piosenki]. Podkreśla ona mechaniczny, wręcz rutynowy charakter ich działania, pozbawiony emocji czy współczucia.

Refren jest kluczowym elementem utworu, powtarzając ostrzeżenie: „Ostatnia epoka lodowcowa, Laima i Holunder, ostrzegaliśmy was, więc nie dziwcie się” [cite: tekst piosenki]. Motyw „zamrażania, gdy zabawa jest największa, bo zawsze trzeba przestać, gdy jest najpiękniej”, dodaje ironiczną warstwę do interpretacji [cite: tekst piosenki]. Sugeruje to, że ludzkość została „zakończona” w momencie pozornego rozkwitu lub beztroski, kiedy mogła czuć się najbezpieczniej, co czyni jej los jeszcze bardziej okrutnym. Zamrożenie „na zimno”, bez możliwości ucieczki, podkreśla wszechmoc i skuteczność działań Laimy i Holundra.

W drugiej zwrotce Laima opisuje świat po zamrożeniu. Planeta jest pełna „nieruchomych istot”, a widok ten jest dla niej jak „muzyka w uszach” [cite: tekst piosenki]. Humorystyczne, a zarazem przerażające, są sceny, w których Laima macha do zamrożonej królowej na balkonie, ćwiczy karate na „sztywnym policjancie” czy kradnie Cadillaca, by „zbadać sytuację” w zamrożonym Londynie [cite: tekst piosenki]. Ten postapokaliptyczny świat staje się dla niej placem zabaw, gdzie reguły ziemskiego porządku przestały istnieć, a ona, jako jedyna żywa istota, może robić, co zechce. Wspomnienie o „Fat Freddy’m” i „skręcaniu jointa” podczas podziwiania londyńskiego ruchu, którego już nie ma, dodaje do sceny element absurdu i czarnego humoru [cite: tekst piosenki].

Holunder przeprowadza „test wytrzymałości”, wjeżdżając na nadajnik z utworem, który miałby „obudzić nawet pacjentów w śpiączce” [cite: tekst piosenki]. Ogólnoświatowy nacisk dźwiękowy i basy „opróżniające żołądki” nic nie dają. Ludzie pozostają nieruchomi „jak po paczce tabletek nasennych”, nawet „kopiący głowami” didżeje nie kiwają się w rytm [cite: tekst piosenki]. Jedyne, co działa jak zwykle, to impreza studencka, bo tam „nikt nigdy się nie ruszał” – jest to kolejny ironiczny komentarz na temat ludzkiego zachowania [cite: tekst piosenki]. Całkowity brak reakcji potwierdza sukces operacji.

Laima finalizuje misję, parkując auto przed World Trade Center (co w kontekście daty wydania albumu – 1999 – nabiera dziś dodatkowego, niepokojącego znaczenia), wysyła faks na „wszystkie monitory tego świata” z wiadomością dla „Wundera” (co może być grą słów na „Holunder” lub odnosić się do członka Blumentopf, współpracującego z Textą) i planuje spotkanie w Nowym Jorku [cite: tekst piosenki]. Jej Cadillac, niczym statek kosmiczny, unosi się nad Atlantykiem, a zamiast hip-hopu leci Danzig – heavy metalowa kapela, co podkreśla jej „oldschoolową romantykę” [cite: tekst piosenki]. Lądowanie na Broadwayu, jej rola „Sugar Daddy” i uśmiech „zimniejszy niż Arnie w Batmanie” to kolejne obrazy, które malują Laimę jako chłodnego, ale zarazem nieco ekscentrycznego boga-niszczyciela [cite: tekst piosenki].

W ostatniej zwrotce Holunder zdradza ostateczny plan: znaleźć „prawdziwą Miss Universe” w systemie Gamma, „poza Jowiszem”, a potem „sprzedać Ziemię po okazyjnej cenie bogatemu kolekcjonerowi do prywatnego archiwum” [cite: tekst piosenki]. To finalne uprzedmiotowienie ludzkości i jej planety, redukujące ją do bezwartościowego artefaktu na kosmicznym pchlim targu, stanowi gorzkie podsumowanie. Piosenka kończy się osobistą uwagą Laimy, która z szacunkiem przyznaje, że nie każdy zgodziłby się na pomysł zamrożenia ludzkości, ale z Holundrem „poszło to idealnie” [cite: tekst piosenki]. To wzajemne uznanie między dwoma „architektami” nowej epoki lodowcowej zamyka utwór ironiczną nutą, podkreślając ich bezkompromisowość i zgodność w kwestii ludzkiego przeznaczenia.

„Eiszeit” to zatem sarkastyczna przypowieść o końcu cywilizacji, w której Texta, poprzez postacie Laimy i Holundra, komentuje pychę i krótkowzroczność ludzkości, która doprowadziła ją do „zenitu” i konieczności interwencji z zewnątrz. Utwór, wydany na albumie „Gegenüber” (1999), stanowi dowód na kreatywność i odwagę austriackiej grupy w poruszaniu poważnych tematów w charakterystyczny dla siebie, ironiczny i krytyczny sposób.