Interpretacja Gescheitert - Texta

Tekst piosenki „Gescheitert” (z niem. „poniesiony porażkę”) austriackiego zespołu hiphopowego Texta to przenikliwa i bezkompromisowa krytyka hipokryzji, braku autentyczności oraz utraconych ideałów we współczesnym społeczeństwie. Utwór stanowi gorzkie rozliczenie z nieudanymi rewolucjami – zarówno tymi o wielkiej skali społecznej, jak i osobistymi dążeniami, które rozmyły się w konformizmie i pogoni za wygodą.

W pierwszej zwrotce Huckey kreśli pesymistyczny obraz ludzi, którzy są gotowi porzucić wszelkie ideały dla podstawowych potrzeb: „Einen Grossteil der Leute kannst du immer vergessen / die würden alles aufgeben für ein Zimmer und was zu essen” (Większość ludzi możesz zawsze spisać na straty / Oddaliby wszystko za pokój i coś do jedzenia). To gorzka refleksja nad ludzką naturą, która w obliczu pokusy bezpieczeństwa i wygody „schmeissen ihre Ideale weg und hinken Parolen hinterher” (wyrzucają swoje ideały i kuleją za hasłami). Artysta krytykuje ślepe podążanie za łatwymi rozwiązaniami i gotowość do „planowania egzekucji” wobec tych, którzy myślą inaczej, jednocześnie obracając swój sztandar „je nach Windrichtung” (zgodnie z kierunkiem wiatru). Huckey wyraża głębokie rozczarowanie fałszywymi rewolucjonistami, którzy głośno krzyczą, ale gdy przychodzi co do czego, „bei deiner Revolution war plötzlich keiner dabei” (przy twojej rewolucji nagle nikogo nie było). Podkreśla brak szczerości w ich słowach i czynach, stwierdzając, że szczęście nie przychodzi samo, a ludzie „haben begonnen in die falsche Richtung zu laufen” (zaczęli biec w złym kierunku), myląc pragnienia z prawdziwymi potrzebami. Dialog, który następuje, „„Die Drogen logen und die Revolution haben wir verschoben, / aber glaub´ mir sie passiert!” „Ach, ich glaub dir gar nichts, egal was wird…”” (,,Narkotyki kłamały, a rewolucję przełożyliśmy, / ale uwierz mi, ona się wydarzy!” „Ach, ja ci nic nie wierzę, cokolwiek by się działo…”), ukazuje cynizm i zmęczenie pustymi obietnicami. Huckey odpowiada na zarzut, dlaczego nie był częścią tej „rewolucji”, że „Ich war zu Hause, Texte schreiben und Bücher lesen” (Byłem w domu, pisałem teksty i czytałem książki), sugerując, że prawdziwa praca nad zmianą zaczyna się od refleksji i edukacji, a nie od pustych haseł. Konkluduje, że rewolucje rozgrywające się „im Wohnzimmer” (w salonie) nigdy się nie wydarzą, nazywając ich twórców „kriegssüchtigen, berühmt und berüchtigten / Verfechtern einer ohnehin fragwürdigen Ideologie” (uzależnionymi od wojny, sławnymi i niesławnymi / obrońcami i tak wątpliwej ideologii).

Refren, śpiewany przez całą grupę, jest centralnym pytaniem utworu: „Was ist bloß passiert mit deinem Revoluzzergeist? / Auf einmal willst du Sicherheit wie Embrios im Mutterleib” (Co się stało z twoim rewolucyjnym duchem? / Nagle chcesz bezpieczeństwa jak zarodki w łonie matki). To lament nad utraconą odwagą i chęcią walki o zmianę, zastąpioną pragnieniem bezpieczeństwa. Krytykuje również zazdrość i małostkowość („Geprägt von Futterneid” – naznaczone zazdrością o żarcie), które podważają wszelkie ogłoszone wcześniej plany. Konkluzja jest prosta: wszystkie zapowiedzi „fanden nicht statt” (nie miały miejsca), a każdy, kto zaufał, został „abgefuckt” (oszukany). Zmiana nie następuje „über Nacht sondern lebenslang” (z dnia na dzień, ale przez całe życie), co sugeruje, że jest to proces długotrwały i wymagający stałego zaangażowania, a nie jednorazowego zrywu.

Flip kontynuuje krytykę, wyrażając swój sprzeciw wobec monopoli, monologów i „neueste Modedroge” (najnowszych modnych narkotyków), a także „monotones Gefasle” (monotonnego bełkotu), który wprowadza go w furię. Kwestionuje powierzchowność życia, pytając: „Ist das Leben nur Fassade, frage mich: „Wo sind die Grenzen?”” (Czy życie to tylko fasada? pytam siebie: „Gdzie są granice?”). Obnaża egoizm, który zdaje się być podstawową zasadą ludzką: „dass jeder sich am nächsten steht scheint Grundprinzip des Menschen” (to, że każdy jest najbliższy sobie, wydaje się podstawową zasadą człowieka). Zastanawia się nad używaniem „Schutzschild / härter als Asphalt, damit alles abprallt?” (tarczy ochronnej / twardszej niż asfalt, aby wszystko się od niej odbijało?), co symbolizuje unikanie odpowiedzialności i prawdziwego zaangażowania. Flip demaskuje tych, którzy udają zaangażowanie – segregują śmieci, wpłacają pieniądze na kraje trzeciego świata, ale w rzeczywistości są tylko „Blender” (blenderem, oszustem), ukrywając swoje prawdziwe ja za maskami i płytkimi wizerunkami, niczym „Gequatsche in Talkshows” (paplanina w talk-show). Obserwuje, że im głośniej wszyscy krzyczą, tym bardziej stają się „wortlos und wertlos” (bezsłowni i bezwartościowi). Jego frustracja jest ogromna: „der Schmerz groß den ich empfinde” (ból jest wielki, który odczuwam). Mówi o tym, że niektóre rzeczy w życiu dostrzegają tylko ci, którzy są na nie naprawdę otwarci, metaforycznie: „Manche Dinge im Leben hören oft nur Taube und sehen nur Blinde” (Niektóre rzeczy w życiu często słyszą tylko głusi i widzą tylko ślepi). Odrzuca wojenne podstępy, pułapki i manewry oszukańcze, a także „Hippies die nichts schnallen” (naiwnych hippisów), „falsche Erlösser” (fałszywych zbawicieli), „brave Ehemänner, die heimlich ihre Töchter ficken” (grzecznych mężów, którzy potajemnie gwałcą swoje córki), „Abtreibungsgegner, die ihre Söhne in den Krieg schicken” (przeciwników aborcji, którzy wysyłają swoich synów na wojnę), „schicken Häschen die sich am Häuschen ihr Näschen pudern” (eleganckie króliczki, które pudrują noski w domkach), i „frustrierten Loser die über gescheiterte Revolutionen sudern” (sfrustrowanych nieudaczników, którzy lamentują nad nieudanymi rewolucjami). Zamiast trzymać się „alten Ideen” (starych idei), wzywa do „Brech lieber auf zu neuen Ufern” (wyruszenia na nowe brzegi), ponieważ „nur in verkalkten Gehirnen bleibt die Zeit ewig stehen” (tylko w zwapniałych mózgach czas stoi w miejscu na zawsze). Jest to apel o prawdziwe myślenie, innowacyjność i odrzucenie zastoju.

Utwór kończy się scratchowanym samplem DANA: „Denn was man braucht sind Leute die an einen glauben, keine Plattenbosse mit Schillingzeichen in den Augen” (Bo potrzeba ludzi, którzy w ciebie wierzą, a nie szefów wytwórni z symbolami szylingów w oczach). Ten mocny akcent ponownie podkreśla przesłanie o wartości autentycznych relacji i wiary w idee, przeciwstawiając je komercyjnym interesom i materializmowi, które często są przyczyną „niepowodzeń”.

Piosenka „Gescheitert” jest więc hymnem rozczarowania, ale także wezwaniem do przebudzenia. Texta, znana z zaangażowanego społecznie hip-hopu, wykorzystuje ten utwór do krytyki współczesnego społeczeństwa, w którym powierzchowność, hipokryzja i brak odwagi w działaniu prowadzą do tego, że nawet najlepsze intencje „ponoszą porażkę”. To gorzki komentarz do kondycji człowieka i zbiorowości, która łatwo poddaje się presji, porzuca ideały i boi się prawdziwej, głębokiej zmiany, preferując iluzję zaangażowania nad realnym wysiłkiem. Tekst zachęca do refleksji nad własnym udziałem w tej „nieudanej” rzeczywistości i do poszukiwania autentycznej ścieżki.