Interpretacja Andrzej Gołota - Kazik na Żywo

Piosenka "Andrzej Gołota" zespołu Kazik na Żywo to swoisty hołd i jednocześnie gorzka refleksja nad karierą jednego z najbardziej rozpoznawalnych polskich sportowców przełomu wieków – pięściarza Andrzeja Gołoty. Utwór, wydany na singlu 4 października 1997 roku i pochodzący z albumu „Las Maquinas de la Muerte” (1999), doskonale oddaje emocje, jakie towarzyszyły jego walkom w Polsce i wśród Polonii.

Tekst piosenki, napisany przez Kazika Staszewskiego w samochodzie w drodze na koncert dzień po rewanżowej walce Gołoty z Riddickiem Bowe’em 15 grudnia 1996 roku, koncentruje się na paradoksie kariery "Andrew". Powtarzające się frazy "Niepokonany w dwudziestu ośmiu walkach / A pokonany w dwóch ostatnich walkach" oraz "A oszukany w dwóch ostatnich walkach" trafnie oddają to, co było esencją postrzegania Gołoty przez wielu kibiców. Gołota, mimo imponującego bilansu w początkach kariery zawodowej (26 wygranych do końca 1995 roku), w kluczowych, pamiętnych pojedynkach często zawodził, nie zawsze z własnej winy, lecz z powodu dyskwalifikacji lub kontrowersyjnych werdyktów. Te "dwie ostatnie walki", o których śpiewa Kazik, to najpewniej słynne starcia z Riddickiem Bowe’em z 1996 roku, które Gołota prowadził na punkty, ale ostatecznie przegrał przez dyskwalifikację za ciosy poniżej pasa. Wielu kibiców, w tym sam Kazik, uważało, że Gołota został w nich "oszukany", a teatralne gesty Bowe'a po ciosach Polaka były sposobem na uniknięcie porażki.

Piosenka świetnie uchwytuje głęboką fascynację i nadzieję, jaką pokładał w Gołocie naród, marzący o mistrzu świata wagi ciężkiej. Powtarzany jak mantra refren "Andrzej Gołota, Gołota, Gołota, Gołota" to odzwierciedlenie niemal religijnego kultu, jaki otaczał pięściarza, a także spontaniczny okrzyk towarzyszący jego występom. Gołota był sportowcem, który "grał na emocjach rodaków, fundując im taką huśtawkę nastrojów".

W tekście pojawiają się również konkretne odniesienia do życiorysu Gołoty i miejsc związanych z jego karierą. Fraza "Uwolniony z miasta Włocławka" nawiązuje do incydentu z 1990 roku, kiedy to Gołota, po bójce w restauracji "Zazamcze" we Włocławku, gdzie podarty został jego nowa koszula, postawiono mu zarzut rozboju. Ostatecznie wyemigrował do USA, a za nim wydano list gończy. Zawodową karierę rozpoczął w Milwaukee w 1992 roku, a "Greenpoint i Milwaukee" w tekście symbolizują polonijne środowiska w USA, gdzie Gołota cieszył się ogromną popularnością i wsparciem. Tam "chleją z radości" na wieść o jego zwycięstwach.

Kazik Staszewski, autor utworu, był osobiście zafascynowany Gołotą. Przyznawał, że piosenka powstała "z potrzeby chwili" i pod wpływem natchnienia. Co ciekawe, Kazik wyznał, że przez pewien czas, po walce Gołoty z Mikiem Tysonem (2000), w której Polak w niewytłumaczalny sposób zszedł z ringu, przestał wykonywać ten utwór na koncertach, zdenerwowany postawą pięściarza. Jednak piosenka ostatecznie wróciła do repertuaru i wciąż jest jednym z największych hitów zespołu. Sam Staszewski wspomina, że "Minęło ćwierć wieku, a refren "Andrzej Gołota, Gołota, Gołota, Gołota!" nadal jest skandowany przez całą salę albo przez wszystkich ludzi w terenie, na którym odbywa się koncert".

Piosenka zestawia również legendarnych przeciwników Gołoty: Evandera Holyfielda, Mike'a Tysona, Michaela Moorera, Tima Witherspoona, Raya Mercera, Lennoxa Lewisa, Joe Hippa, Evertona Davisa, Davida Tuę, Zeljko Mavrovica, Vaughna Beana, Antona Josipovica, Orlina Norrisa, Fransa Bothę, Henry'ego Akinwande'a. Wymienienie tych nazwisk to nie tylko demonstracja wiedzy na temat boksu, ale też podkreślenie rangi, jaką Gołota osiągnął, stając w szranki z absolutną światową czołówką. To właśnie z tymi "legendami tego sportu" "Andrew" mierzył się na największych arenach świata.

"Andrzej Gołota" to utwór, który wykracza poza zwykłą piosenkę sportową. Jest to portret zbiorowej wyobraźni, która, mimo porażek i kontrowersji, uparcie widziała w Andrzeju Gołocie bohatera "niepokonanego w 40 milionach serc". Piosenka Kazika to także świadectwo trudnego do wyjaśnienia fenomenu Gołoty – sportowca, który, choć nigdy nie zdobył upragnionego mistrzostwa świata w wadze ciężkiej, na zawsze pozostał w pamięci Polaków jako uosobienie nadziei i niewykorzystanego potencjału. "Jeśli nie zawodził on sam i jego głowa, (...) na przeszkodzie stawali nieprzychylni sędziowie" – to popularna narracja, która znajduje odzwierciedlenie w emocjach piosenki.