Interpretacja Nie ma Joozka - Coma

Utwór „Nie ma Joozka” zespołu Coma, pochodzący z wydanego w 2006 roku albumu Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków, to głęboko humanistyczne przesłanie o nieugiętości ludzkiego ducha w obliczu przeciwności losu. Piosenka, której tekst napisał wokalista Piotr Rogucki, z precyzją, a zarazem poetycką siłą oddaje uniwersalne zmagania człowieka z upływającym czasem, trudnościami i ostatecznością.

Już pierwsze wersy: „Ile by nie było lat / Jakie by nie były złe / Ważne, by zobaczyć / Ważne, by zachować / Ważne, by osiągnąć cel”, stanowią potężny manifest wytrwałości. Niezależnie od liczby przeżytych lat czy ich negatywnego charakteru, kluczowe staje się aktywne uczestnictwo w życiu, zdolność do dostrzegania sensu, ocalania tego, co cenne, i dążenia do wyznaczonego celu. To nie bierność, lecz proaktywna postawa jest receptą na egzystencję naznaczoną nieuchronnym upływem czasu i piętrzącymi się problemami.

Refren, powtarzający się niczym mantra, rozszerza tę perspektywę na kwestię osobistej integralności: „Jakie by drogi nie wiodły do jakich by drzwi / Zachowaj się godnie gdy któraś przyniesie ci wstyd”. Te słowa podkreślają fundamentalną rolę godności. Artysta sugeruje, że wędrując przez życie, natrafiamy na rozmaite ścieżki i otwieramy różne drzwi, które mogą prowadzić zarówno do sukcesów, jak i do upokorzeń. Właśnie w momencie, gdy spotyka nas wstyd – czy to z powodu naszych błędów, czy niezawinionych okoliczności – Coma nawołuje do zachowania godnej postawy. To wyzwanie do wewnętrznej siły, by nie dać się złamać ani poniżyć.

Druga zwrotka rozwija te myśl, skupiając się na esencji doświadczenia i poszukiwaniu prawdy: „Ile by nie było spraw / Jakie by nie były złe / Ważne, by zobaczyć / Ważne, by odnaleźć / Ważne, by zrozumieć sens”. Tutaj nacisk położony jest na poznanie i zrozumienie. Rogucki przekonuje, że obfitość wydarzeń, nawet tych negatywnych, jest szansą na głębsze przejrzenie rzeczywistości, odnalezienie ukrytych prawd i pojmowanie sensu, który często umyka w codziennym pośpiechu. Nie jest to jedynie poszukiwanie celu, ale sensu samego istnienia.

Kulminacyjnym momentem utworu jest powtarzające się dwukrotnie wezwanie: „Jakie by drogi nie wiodły do jakich by miejsc / Zachowaj się godnie gdzie któraś przyniesie ci śmierć”. Jest to najbardziej bezpośrednie i poruszające odniesienie do ostatecznego testu ludzkiej godności. W obliczu nieuchronnej śmierci, piosenka domaga się zachowania spokoju, honoru i integralności. Śmierć jawi się tu nie jako koniec, ale jako moment, w którym prawdziwa wartość człowieka zostaje przypieczętowana przez sposób, w jaki się z nią mierzy.

Sam Piotr Rogucki w wywiadzie z Interia.pl z czerwca 2006 roku przyznał, że postać "pana Józefa", chociaż nie jest nazwana w tekście piosenki, jest jak najbardziej autentyczna i istniała w rzeczywistości, co nadaje utworowi osobisty i ugruntowany w realności wymiar. Rogucki wyjaśniał również, że jego teksty wypływają z jego "emocjonalności" i zawierają "pewne życiowe przekształcenia i obserwacje tych przekształceń". Dodał, że jego proces twórczy obejmuje "umiejętność podszywania się w czyjąś psychikę" i "kreowania innej rzeczywistości", co pozwala na wielowymiarową interpretację jego liryków. To właśnie ta zdolność do empatii i transformacji doświadczeń w uniwersalne przesłanie stanowi o sile jego twórczości.

Album Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków, na którym znalazło się „Nie ma Joozka”, był przez Roguckiego opisywany jako "album z koncepcją", mający na celu sprowokowanie słuchaczy do myślenia i zapewnienie, by płyta "nie znudziła się po pierwszym przesłuchaniu". W tym kontekście „Nie ma Joozka” pełni funkcję jednego z filarów tej koncepcji, dostarczając istotnej refleksji nad ludzkim bytem. Wokół liryków Comy, zwłaszcza tych z tego albumu, narodziła się swojego czasu dyskusja. Choć niektórzy krytycy określali je mianem "grafomańskich", wielu fanów i słuchaczy broniło tekstów Piotra Roguckiego, doceniając ich "wartościowy" charakter i "pobudzanie do refleksji". Ten rozdźwięk w odbiorze tylko potwierdza głębię i wieloznaczność, jaką niosą ze sobą słowa artysty.

W muzycznym aspekcie, „Nie ma Joozka” jest często opisywane jako "niemal hardcore'owa jazda", doskonale eksponująca potężny wokal Piotra Roguckiego. Agresywna, pełna energii forma muzyczna idealnie współgra z nieugiętym przesłaniem tekstu, potęgując jego emocjonalne oddziaływanie.

„Nie ma Joozka” to więcej niż piosenka; to hymn o nieustającej walce o sens, cel i godność w obliczu egzystencjalnych wyzwań. To przypomnienie, że bez względu na to, jak trudne stają się lata, sprawy czy drogi, prawdziwa siła tkwi w wewnętrznej postawie, zdolności do refleksji i niezłomnej woli zachowania człowieczeństwa aż do samego końca.