Interpretacja Dykcja - Artur Barciś

Piosenka „Dykcja” w wykonaniu Artura Barcisia to znacznie więcej niż tylko zbiór trudnych do wymówienia fraz. To swoisty manifest artystyczny, hołd złożony rzemiosłu aktorskiemu i głęboka troska o kondycję języka polskiego, podana z charakterystyczną dla artysty mieszanką powagi, humoru i perfekcji. Utwór, którego słowa napisał Marcin Sosnowski, a muzykę opracował Wojciech Kaleta na bazie tradycyjnych melodii, został wydany w 2003 roku na albumie „Zagrać siebie”. To właśnie ten kontekst – nagranie, na którym aktor mierzy się z różnymi formami artystycznej wypowiedzi – doskonale oddaje intencje stojące za „Dykcją”.

Pierwsze strofy, takie jak Gęba, kępa, kędy, Dęba pęka, pędy, Rębacz, stęka, zęby, Treść, Sierpc, sierść czy Zgiełk, igiełka, len, Kiełki, giełda, hen, Pchełki, mgiełka, serc, Perć, tędy, stanowią esencję ćwiczeń dykcyjnych, które są podstawą pracy każdego aktora, spikera czy mówcy. Barciś, znany ze swojej nienagannej wymowy i precyzji artykulacyjnej, nie tyle recytuje te frazy, ile demonstruje mozolny, lecz niezbędny proces ich opanowania. Jest to artystyczne ucieleśnienie codziennej „musztry słów”, której cel wyraża jasno w kolejnych wersach: To jest mój wyraz troski o spółgłoski / O ojczysty język polski / Mozolna musztra słów, by język zdrów / Bezbłędnie moje słowa niósł / Ze sceny, estrady, ekranu i stąd / Wargowo, zębowo, eliminując błąd. To deklaracja wierności dla ojczystego języka, ale i podkreślenie odpowiedzialności, jaka ciąży na osobach publicznych, aby ich przekaz był krystalicznie czysty i zrozumiały.

Utwór ukazuje artystę nie tylko jako mistrza słowa, ale także jako świadomego anatoma procesu jego powstawania. Fragment Dźwięków powstawanie / To wprawianie jest powietrza cząstek w drganie / Poprzez nasadę, krtań, gdzie źródło drgań / Aż w końcu poprzez dwie z trzech jam / Gardłowa, nosowa i ustna, hahaha / W tej jamie zaranie artykulacja ma to humorystyczne, choć niezwykle trafne, przypomnienie o fizycznym aspekcie mowy. Dodatek hahaha świadczy o autoironicznym dystansie do tematu, który w gruncie rzeczy jest fundamentalny dla jego zawodu. Barciś, aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser, a także artysta estradowy, doskonale wie, że precyzja wymowy to nie tylko kwestia estetyki, ale także skuteczności komunikacji. Jak często podkreśla w swoich występach typu "Artur Barciś Show", praca aktora wymaga pełnej kontroli nad ciałem i głosem.

Piosenka „Dykcja” bywa integralną częścią solowych występów Artura Barcisia, stanowiąc rodzaj wizytówki jego profesjonalizmu i kunsztu. Te występy, często określane jako "piosenka aktorska" lub "kabaret", pozwalają mu na swobodniejsze niż w rolach serialowych czy teatralnych, dzielenie się refleksjami na temat własnego zawodu. W jednym z nagrań na platformie YouTube, przedstawiającym występ Artura Barcisia z 2013 roku, widać, jak artysta angażuje publiczność w powtarzanie ćwiczeń dykcyjnych, ukazując tym samym dydaktyczny wymiar piosenki.

Konkluzja utworu To nie jest trudne, nietrudne, nietrudne / Ale nudne, nie...trudne! to trafna puenta, która oddaje paradoks doskonalenia rzemiosła. Ćwiczenia fonetyczne, choć z pozoru proste w swojej mechanice, wymagają ogromnej cierpliwości i systematyczności, co czyni je monotonnymi. Barciś, z właściwym sobie wdziękiem, podsumowuje tę nudną, ale niezbędną drogę do mistrzostwa. Ta refleksja dotyczy nie tylko dykcji, ale szerzej – każdej formy dążenia do perfekcji w sztuce i życiu, gdzie powtarzalność i dyscyplina są kluczem do osiągnięcia bezbłędnej swobody wyrazu. Cała piosenka jest zatem ironicznym, ale głęboko prawdziwym hymnem na cześć ciężkiej pracy i pasji do słowa mówionego.