Interpretacja Mystery of Love - Sufjan Stevens

"Mystery of Love" Sufjana Stevensa to utwór, który zyskał szerokie uznanie dzięki swojej obecności w filmie Luca Guadagnino Call Me By Your Name (2017). Piosenka, obok "Visions of Gideon" i zremiksowanej wersji "Futile Devices", stała się integralną częścią ścieżki dźwiękowej, choć Stevens początkowo odmówił roli narratora filmu, a nawet występu na ekranie. Zamiast tego, zgodził się skomponować oryginalne utwory, czerpiąc inspirację ze scenariusza filmu i powieści André Acimana, zachowując przy tym pełną swobodę twórczą. Stevens przyznał, że pisanie o miłości i stracie przychodzi mu naturalnie od dzieciństwa, co sprawiło, że stworzenie tych piosenek było dla niego łatwe. Podkreślił również, że chciał, aby utwory były uniwersalne i mogły funkcjonować samodzielnie, przekazując jednocześnie poczucie transcendencji, piękna i straty.

Początkowe wersy utworu, "Oh, to see without my eyes / The first time that you kissed me", natychmiast wprowadzają słuchacza w stan głębokiego sensorycznego doświadczenia, gdzie wzrok ustępuje miejsca innym zmysłom, co podkreśla intensywność i intymność pierwszego pocałunku. Uczucie "Boundless by the time I cried" sugeruje przytłaczającą, niemal bezgraniczną emocję, która towarzyszy przełomowemu momentowi w miłości. Następnie, linia "I built your walls around me" może oznaczać zarówno oddanie się ukochanej osobie i stworzenie wokół niej własnego świata, jak i metaforę budowania emocjonalnej bariery, która paradoksalnie pochodzi od obiektu uczuć.

Fragment "White noise, what an awful sound / Fumbling by Rogue River" wprowadza element dezorientacji i zakłócenia w idyllicznym obrazie. Rzeka Rogue w Oregonie, gdzie Stevens napisał piosenkę, jest rzeczywistym miejscem, a jego wspomnienie w tekście ugruntowuje utwór w konkretnej, osobistej przestrzeni geograficznej. Odniesienia do przyrody, w tym do rzek i ptaków, są typowe dla twórczości Stevensa; ptaki symbolizują dla niego "absolutną wolność i transcendencję". Wyrażenie "Feel my feet above the ground / Hand of God, deliver me" łączy zmysłowe uniesienie z prośbą o Boską interwencję, co odzwierciedla duchowy wymiar tekstu, często obecny w twórczości Stevensa.

Refren "Oh, oh woe-oh-woah is me / The first time that you touched me / Oh, will wonders ever cease? / Blessed be the mystery of love" wyraża podziw, a jednocześnie świadomość potencjalnego cierpienia, wpisanego w naturę miłości. Stevens w mistrzowski sposób balansuje między zachwytem a przeczuciem straty, co stanowi sedno „Tajemnicy Miłości”. W późniejszej części utworu to "The first time that you touched me" zmienia się w "The last time that you touched me", co jeszcze bardziej podkreśla motyw przemijania i żalu.

Dalej w tekście pojawia się linia "Lord, I no longer believe / Drowned in living waters / Cursed by the love that I received / From my brother's daughter". Ten wers bywa przedmiotem dyskusji, ale niektórzy fani i interpretatorzy łączą go z inną piosenką Stevensa, "Should Have Known Better", gdzie artysta wspomina swoją siostrzenicę jako źródło światła i inspiracji w trudnym okresie. W kontekście "Mystery of Love" miłość ta może być interpretowana jako "przekleństwo" w sensie, że jest ona tak czysta i intensywna, że staje się bolesnym przypomnieniem o tym, czego podmiot liryczny nie może mieć lub odwzajemnić, lub o kruchości i ulotności szczęścia. Niektórzy widzą w tym również echo filmowej relacji Elio z Marzią, gdzie miłość nie jest w pełni odwzajemniona.

Odniesienie do Hephaestiona, "Like Hephaestion, who died / Alexander's lover", jest kluczowe dla zrozumienia głębi straty. Hephaestion był najbliższym przyjacielem, a prawdopodobnie i kochankiem Aleksandra Wielkiego, a jego śmierć wstrząsnęła Aleksandrem, prowadząc do jego ogromnego żalu. To porównanie sugeruje miłość o epickim, wręcz tragicznym wymiarze, która pozostawia pustkę niemożliwą do wypełnienia. "Now my riverbed has dried / Shall I find no other?" symbolizuje uschnięcie źródła życia i miłości, po którym następuje rozpaczliwe pytanie o możliwość odnalezienia podobnego uczucia.

Motyw ptaków powraca w "I'm running like a plover". Płaskonosy (plover) to ptaki brodzące, znane z tendencji do odwracania uwagi drapieżników od swoich gniazd, co może symbolizować próbę ucieczki lub ukrywania bólu. "The birthmark on your shoulder reminds me" wskazuje na utrzymujące się wspomnienia i fizyczne ślady ukochanej osoby, które stają się źródłem cierpienia po rozstaniu.

W końcowej części utworu, "How much sorrow can I take? / Blackbird on my shoulder", podmiot liryczny mierzy się z ciężarem bólu. Czarny ptak na ramieniu jest klasycznym symbolem żałoby i smutku. Pytanie "And what difference does it make / When this love is over?" ukazuje poczucie beznadziei, podczas gdy "Shall I sleep within your bed / River of unhappiness / Hold your hands upon my head / Till I breathe my last breath" to ostateczne poddanie się smutkowi, pragnienie bliskości nawet w obliczu nieszczęścia, aż do samego końca. Jednak, jak zauważają niektórzy interpretatorzy, Stevens nie potępia miłości; zamiast tego sugeruje, że należy celebrować fakt, że się kochało, nawet jeśli miłość się skończyła.

"Mystery of Love" został doceniony przez krytyków i publiczność, zdobywając nominacje do Oscara i Grammy, a także nagrodę David di Donatello za Najlepszą Piosenkę Oryginalną. Jego delikatna, akustyczna melodia, połączona z intymnym i poruszającym tekstem, idealnie oddaje słodko-gorzki urok pierwszej miłości i jej przemijalności, co sprawiło, że stał się hymn-em dla wielu, którzy doświadczyli podobnych uczuć.