Interpretacja Plaisir d'amour - Nana Mouskouri

Pieśń „Plaisir d’amour” w wykonaniu Nany Mouskouri to ponadczasowa ballada, która od wieków porusza serca słuchaczy, stając się hymnem na cześć ulotności miłości i nieuchronnego bólu rozstania. To utwór, który w swojej prostocie kryje głęboką mądrość życiową i emocjonalną prawdę, przekazywaną przez artystkę z niezwykłą delikatnością i powściągliwością.

Tekst utworu, pierwotnie poema Jeana-Pierre’a Clarisa de Floriana z 1784 roku, został niemal natychmiast, bo w tym samym roku, skomponowany przez Jean-Paula-Égide’a Martiniego. Choć Martini, urodzony jako Johann Paul Aegidius Schwarzendorf, był Niemcem, to jego muzyka idealnie wtopiła się w nurt francuskich romansów, tworząc utwór o uniwersalnym przesłaniu. Nana Mouskouri, grecka piosenkarka znana ze swojego klarownego, lirycznego głosu i niezwykłej wrażliwości, tchnęła w tę klasyczną melodię nowe życie, czyniąc ją jedną ze swoich najbardziej rozpoznawalnych interpretacji. Chociaż dokładna data jej pierwszej studyjnej wersji "Plaisir d'amour" jest trudna do precyzyjnego ustalenia, piosenka często pojawiała się na jej albumach kompilacyjnych i koncertowych, takich jak "Passport" (1971) czy "Vieilles Chansons De France" (1971), które były reedycjami wydanymi odpowiednio w 1987 i 1984 roku. Jej wykonanie charakteryzuje się subtelnością, która pozwala wybrzmieć każdemu słowu i nuty, potęgując melancholijny, a jednocześnie pełen godności wydźwięk piosenki.

Główne przesłanie utworu zawarte jest już w pierwszych, ikonicznych wersach: „Plaisir d'amour ne dure qu'un moment / Chagrin d'amour dure toute la vie” – przyjemność miłości trwa tylko chwilę, smutek miłości trwa przez całe życie. Te słowa stanowią serce interpretacji Nany Mouskouri, która śpiewa je z głębokim zrozumieniem dla ludzkiej kondycji. Nie jest to jedynie konstatacja, lecz raczej poetyckie ujęcie nieuchronnego cyklu, w którym radość jest zaledwie przelotnym gościem, a ból – wiernym, choć niechcianym towarzyszem. Artystka nie lamentuje głośno, lecz jej głos, pełen rezygnacji i wewnętrznego spokoju, oddaje ciężar tej prawdy. To poczucie kruchości szczęścia, połączone z siłą i trwałością cierpienia, jest esencją, którą Nana Mouskouri przekazuje bez zbędnego patosu.

Kolejne wersy: „Tu m'as quitté pour la belle Sylvie / Elle te quitte pour un autre amant” wprowadzają element osobistej zdrady i jej cykliczności. Podmiot liryczny opowiada o swoim rozczarowaniu miłosnym, jednak robi to z dystansem, prawie jakby obserwował uniwersalny schemat, a nie tylko własne doświadczenia. Co ważne, zdrada, której doświadczył, powraca do „pięknej Sylvie”, która również zostaje porzucona. To pokazuje, że ból miłosny nie oszczędza nikogo, a ci, którzy zadają rany, często sami stają się ich ofiarami. Nana Mouskouri, śpiewając te słowa, unika oskarżania; zamiast tego, poprzez swoją interpretację, podkreśla fatalizm ludzkich relacji, gdzie miłość i zdrada są ze sobą nierozerwalnie splecione. Jej wokalna precyzja sprawia, że każda fraza jest nośnikiem emocji, ale w sposób stonowany, pozwalający słuchaczowi na własną refleksję.

Szczególnie poruszające są wersy o rzece: „Tant que cette eau coulera doucement / Vers ce ruisseau qui borde la prairie / Je t'aimerai me répétait Sylvie / L'eau coule encore elle a changé pourtant”. Obietnice wiecznej miłości, wypowiedziane przez Sylvie, zostały zestawione z niezmiennym, a jednocześnie płynnym nurtem wody. Rzeka płynie dalej, symbolizując ciągłość natury i czas, który nieubłaganie biegnie, podczas gdy ludzkie uczucia i obietnice ulegają zmianom. Ta metafora podkreśla przepaść między wiecznością natury a nietrwałością ludzkich namiętności. Woda, która wciąż płynie, jest niemym świadkiem złamanych słów. Interpretacja Nany Mouskouri w tym miejscu staje się szczególnie liryczna i kontemplacyjna, ukazując smutek nie tyle z powodu straty, co z powodu naiwności wiary w coś, co z natury jest ulotne.

Nana Mouskouri, przez lata swojej kariery, nagrała ponad 1400 piosenek w kilkunastu językach, a jej płyty sprzedały się w milionach egzemplarzy. Jej zdolność do interpretowania utworów z różnych kultur i epok, w tym klasycznych romansów francuskich, wynika z głębokiego szacunku dla materiału źródłowego i niezwykłej wrażliwości muzycznej. W wywiadzie opublikowanym na portalu "Interlude.HK" z 2018 roku, choć nie bezpośrednio o "Plaisir d'amour", artystka często podkreślała znaczenie uniwersalnych emocji w muzyce, mówiąc, że "miłość jest uniwersalna". To podejście doskonale widać w jej wykonaniu tego utworu, gdzie osobista tragedia staje się opowieścią wspólną dla każdego, kto kochał i stracił.

Podkreślając, że "mniej znaczy więcej", jak zauważono w komentarzu do jej wykonania "Plaisir d'amour" na YouTube z 2022 roku, Nana Mouskouri nie potrzebuje fajerwerków ani zbędnych efektów, by poruszyć słuchaczy. Jej czysty głos i szczera ekspresja są wystarczające. Właśnie ta prostota i autentyczność, które są cechą charakterystyczną stylu Nany Mouskouri, sprawiają, że „Plaisir d’amour” w jej interpretacji jest tak głęboko rezonujący. Nie jest to piosenka o zemście czy gorzkim żalu, lecz o głębokiej akceptacji kruchej natury miłości i nieodłącznego od niej bólu. To pieśń, która choć smutna, niesie ze sobą pocieszenie – poczucie, że w doświadczeniu utraty nie jesteśmy sami.