Interpretacja Ballada o bębnie poznańskim - Łejery

Piosenka „Ballada o bębnie poznańskim” autorstwa „Łejerów” to hymn ku czci Poznania i symboliczne odzwierciedlenie tożsamości kulturalnej miasta, a także historii i misji samego zespołu. Centralnym motywem utworu jest niebieski bęben, który jawi się jako uosobienie ducha Poznania – jego tętna, energii i dumy. Nie jest to jedynie instrument muzyczny, ale podróżnik, łącznik, serce bijące w rytm miejskiego życia i tradycji.

Zespół „Łejery”, którego nazwa pochodzi z poznańskiej gwary i oznacza radosne zawołanie „o rety!”, „o jejku!”, od 1975 roku, początkowo jako Harcerska Drużyna Artystyczna, a później jako dziecięco-młodzieżowy teatr, promuje niekonwencjonalne myślenie i optymistyczny styl życia. W 1990 roku „Łejery” przekształciły się w Szkołę Podstawową o profilu teatralnym, stawiając sobie za cel wszechstronny rozwój dzieci poprzez sztukę i wychowanie.

Ballada opowiada o bębnie, który „uwielbiał podróże” i nigdzie nie zostawał na dłużej, aż wreszcie „zabębnił do bramy Poznania”. To metafora drogi, jaką przebywa idea, kultura czy nawet sam zespół, by ostatecznie zakotwiczyć się w Poznaniu – „stolicy śpiewania”. W refrenie powtarza się dynamiczne wezwanie: „Wiara, gazówa, bęben zasuwa, wszystkim się kłania, i bije jak serce Poznania”. „Gazówa”, w kontekście poznańskim, może być interpretowana jako slangowe określenie na energię, entuzjazm, siłę napędową, coś, co „daje gazu”, przyspiesza działanie, a w szerszym sensie – poznańską werwę i tempo życia. To słowo podkreśla lokalny, nieco zadziorny charakter piosenki, wzmacniając jej autentyczność i więź z gwarą, którą Łejery aktywnie kultywują.

Tekst z dumą odwołuje się do symboli Poznania. „Gdzie pyra jest świeża, koziołek i wieża” – pyra to oczywiście ziemniak, podstawa lokalnej kuchni, a koziołki i wieża to niezmienne elementy poznańskiego Rynku, kojarzone z ratuszem. Niebieski bęben „gród bimbą przemierza”, co jest kolejnym lokalnym akcentem – bimbą nazywa się poznański tramwaj, co dodatkowo personifikuje instrument, czyniąc go aktywnym uczestnikiem miejskiego krajobrazu. Następnie bęben „wprost do teatru się wtacza na scenę”, co bezpośrednio nawiązuje do działalności „Łejerów” i ich związku z teatrem. Szkoła „Łejery” mieści się na poznańskiej Cytadeli, a od 2013 roku wraz z Centrum Sztuki Dziecka współtworzy tam Scenę Wspólną, nowoczesny ośrodek edukacji teatralnej dla dzieci i młodzieży. To właśnie tam, „na Cytadeli, nasz teatr się bieli”, a bęben staje się pełen piosenek, czyli żywej muzyki i artystycznego wyrazu dzieci.

W piosence pojawia się także intrygująca fraza o „szkole z Holandii, dzieciakach w kapeli”. To nawiązanie do niezwykłej historii Szkoły Łejery. W 1995 roku Jerzy Hamerski, założyciel zespołu, wraz z rodzicami i nauczycielami, przetransportował rozebraną kontenerową szkołę z Holandii (konkretnie z miasteczka Mierlo, po wcześniejszych rozmowach o budynku z Venlo) do Poznania, by zbudować własną siedzibę. Było to przedsięwzięcie na dużą skalę, które objęło załadowanie szkoły na osiemnaście tirów i jej ponowne złożenie przy poznańskiej Cytadeli. Holenderski system edukacji, stawiający na kształcenie umiejętności praktycznych i rozwój społeczny, mógł być inspiracją dla „Łejerów”, którzy również kładą nacisk na wszechstronny rozwój dzieci poprzez sztukę. Ta „szkoła z Holandii” stała się fizycznym miejscem, gdzie „dzieciaki w kapeli” maszerują w rytm, a Łejery i ich bęben (symbol ich działalności i serca Poznania) kontynuują swoją misję.

„Ballada o bębnie poznańskim” to zatem nie tylko utwór muzyczny, ale również opowieść o lokalnym patriotyzmie, o energii młodego pokolenia, o sile sztuki i o niezłomności w dążeniu do realizacji marzeń. Bęben, jako serce Poznania, bije rytmicznie, zapraszając wszystkich do wspólnego przeżywania kultury i radości, będąc jednocześnie świadkiem i symbolem niezwykłej historii zespołu „Łejery”.