Interpretacja Qu'est-ce que j'ai pu faire hier soir ? - Joe Dassin

Piosenka Joe Dassina „Qu'est-ce que j'ai pu faire hier soir?” to klasyczny przykład francuskiego chanson, utrzymany w charakterystycznym dla artysty stylu, łączącym lekkość z nutą melancholii i humoru. Utwór, wydany w 1973 roku na albumie „13 Chansons Nouvelles”, opowiada historię mężczyzny, który budzi się po nocy pełnej wydarzeń, nie pamiętając, co się stało. Jest to zderzenie uporządkowanego życia z chaosem niespodziewanej przygody, przedstawionej z dużą dozą autoironii.

Narrator budzi się w swoim mieszkaniu i od razu zdaje sobie sprawę, że coś jest nie tak: „Si je regarde autour de moi j'ai dû rentrer très tard” („Jeśli rozejrzę się wokół, musiałem wrócić bardzo późno”). Rozpoczyna się komiczne dochodzenie w sprawie utraconej nocy. Znajduje przedmioty w dziwnych miejscach – „Y a un collant sur le fauteuil, un slip sur ma guitare / Un caniche dans ma baignoire” („Jest rajstopa na fotelu, majtki na mojej gitarze / Pudel w mojej wannie”). Te absurdalne obrazy natychmiast wprowadzają element groteski i podkreślają skalę nocnej eskapady. Kontrastuje to z jego wizerunkiem samotnika, pijącego napar z lipy: „Moi qui vis tout seul, qui boit du tilleul, ça m'inquiète” („Ja, który żyję sam, piję lipę, to mnie niepokoi”). Utrata kontroli nad swoim spokojnym życiem jest dla niego zaskoczeniem.

W miarę rozwoju piosenki, zdezorientowanie narratora rośnie. Odczuwa fizyczne skutki nocnych wydarzeń: „J'ai des courbatures et ça cogne dur dans ma tête” („Mam zakwasy i mocno wali mi w głowie”). Wzmianka o tym, że po jedenastej, jedenastej trzydzieści nie ma już alibi („Après onze heures, onze heures et demie je n'ai plus d'alibi”), sugeruje, że jego przygoda zaczęła się stosunkowo późno i wymknęła się spod kontroli. Scena w kuchni, gdzie panuje bałagan („Dans la cuisine c'est la tempête, ça fume encore sur la moquette” – „W kuchni to burza, wciąż dymi się na wykładzinie”), a także sugestia walki („Avant que sonne la retraite j'ai dû me battre longtemps” – „Zanim zabrzmi dzwonek na emeryturę, musiałem długo walczyć”), dodają kolejne warstwy do tajemnicy.

Punktem kulminacyjnym utworu jest odkrycie, że w łóżku obok niego leży ktoś inny: „C'est tout de même pas mon traversin qui bouge dans le noir / Mais qu'est-ce que j'ai pu faire hier soir? / En tous les cas, si c'est bien lui, il est drôlement joli” („Przecież to nie moja poduszka się rusza w ciemności / Ale co ja mogłem robić wczoraj wieczorem? / W każdym razie, jeśli to on, jest cholernie ładny”). Ta fraza ujawnia, że nocny chaos miał jednak swój urok i być może nie był wcale taki zły. Ostatnia zwrotka, w której narrator postanawia zachować czułość, choć wie, że osoba odejdzie bez śladu („Laissons-la dormir, je vais retenir ma tendresse / Quand je vais rentrer, elle m'aura quitté sans adresse”), nadaje piosence melancholijny ton. Podkreśla ulotność spotkania i jego spontaniczny, niezobowiązujący charakter.

Joe Dassin, współkompozytor utworu, wraz z Claudem Lemesle i Pierrem Delanoë, odpowiedzialnymi za tekst, stworzył piosenkę, która doskonale oddaje jego sceniczny wizerunek – eleganckiego, ale jednocześnie przystępnego artysty z ironicznym poczuciem humoru. Dassin, choć często kojarzony z romantycznymi balladami, potrafił również śpiewać o bardziej przyziemnych i zabawnych aspektach życia. W wywiadach Dassin podkreślał, że zawsze starał się tworzyć muzykę, która była bliska ludziom i opowiadała historie, z którymi mogli się utożsamiać. Jego amerykańskie korzenie (urodził się w Nowym Jorku) i dwujęzyczność często wpływały na jego twórczość, choć sam uznawał się za piosenkarza francuskiego. „Qu'est-ce que j'ai pu faire hier soir?” to z pewnością jedna z tych piosenek, która w humorystyczny sposób opowiada o ludzkich słabościach i nocnych ekscesach, zostawiając słuchacza z uśmiechem i refleksją nad tajemnicami niepamięci.