Interpretacja 5 4 - Gorillaz

"5/4" to utwór z debiutanckiego albumu Gorillaz z 2001 roku, który swoim chaotycznym, punk-rockowym brzmieniem i zawiłymi tekstami stanowi intrygujące wprowadzenie do świata wirtualnego zespołu. Tytuł piosenki odnosi się do metrum 5/4, w którym grany jest powtarzający się riff gitarowy. Co ciekawe, mimo że gitara faktycznie gra w tym metrum, perkusja utrzymuje prostsze 4/4, tworząc celowo zaburzoną harmonię, która doskonale oddaje stan emocjonalny, jaki Damon Albarn, główny autor tekstów, przeżywał podczas tworzenia utworu.

Tekst piosenki, choć na pierwszy rzut oka niejasny, w dużej mierze odzwierciedla mroczne uczucia Albarna z tamtego okresu. Piosenka była pisana w czasie, gdy artysta zmagał się z odwykiem od heroiny, a jego związek z Justine Frischmann (wokalistką Elastiki) właśnie się zakończył w burzliwy sposób. Pojawiające się w tekście słowo "magia" ("Magic for me / Magic make no sound / It good for me / It good for me underground") jest często interpretowane jako odniesienie do narkotyków. Magia ta jest dla narratora zarówno czymś dobrym, co pomaga mu przetrwać ("Magic get me through"), jak i czymś, co go przygnębia ("Really got me down") i sprawia, że jego serce "bije bez dźwięku" ("It make my heart beat no sound"). To poczucie zagubienia i odrętwienia jest podkreślone przez powtarzające się frazy "Beat no sound" oraz "Walk through you", sugerujące obojętność otoczenia i poczucie bycia prześwitującym dla innych.

Najbardziej uderzające i często omawiane fragmenty utworu to te z refrenu: "She turned my dad on" oraz "She made me kill myself". Choć na pierwszy rzut oka wydają się one szokujące i dosłowne, w kontekście osobistych doświadczeń Albarna i lore Gorillaz, nabierają głębszego znaczenia. Wielu fanów i interpretatorów uważa, że "She turned my dad on" odnosi się do relacji Murdoca Niccalsa (basyty zespołu w świecie Gorillaz) z Paulą Cracker, ówczesną dziewczyną 2D (wokalisty zespołu, którego Albarn użycza głosu), co z kolei spowodowało, że 2D zaczął brać środki przeciwbólowe. Murdoc, często przedstawiany jako rodzaj ojcowskiej, choć toksycznej figury dla 2D, mógł w ten sposób "włączyć" w 2D mroczne emocje, które popchnęły go w kierunku autodestrukcji. Z kolei "She made me kill myself" jest często postrzegane jako metafora śmierci starego "ja" narratora i transformacji, bądź też jako bezpośrednie wyrażenie myśli samobójczych, które Albarn osobiście doświadczał. Kiedy Gorillaz grali tę piosenkę na żywo, Albarn celowo zmieniał teksty, aby podkreślić ten suicydalny wymiar, co tylko potwierdza osobisty charakter utworu.

Utwór "5/4" to także majstersztyk produkcyjny. Za bębnami usłyszeć można Jasona Coxa oraz automat perkusyjny zaprogramowany przez Dana The Automatora, co nadaje piosence industrialnego brzmienia, przypominającego Nine Inch Nails. W tle słychać cichą gitarę basową (graną przez Albarna) przepuszczoną przez efekt wah, która staje się coraz bardziej zniekształcona wraz ze wzrostem intensywności wokalu. Chórki zapewniła Miho Hatori, a za skrecze odpowiadał Kid Koala. Początkowo "5/4" miał być drugim singlem z debiutanckiego albumu, ale został ostatecznie zastąpiony bardziej radiowym "19-2000". Co więcej, teledysk do "5/4" nigdy nie został ukończony, ale storyboardy zostały udostępnione na DVD Phase One: Celebrity Take Down. Planowany klip zawierał kontrowersyjne sceny, m.in. z Murdocem, który miał się rozebrać do naga podczas występu, próbując skoczyć do grupy tancerek, co było jednym z powodów odrzucenia przez wytwórnię. Ostatecznie, "5/4" to surowa, emocjonalna opowieść o uzależnieniu, złamanym sercu i poszukiwaniu sensu, ukryta pod płaszczem awangardowego rockowego utworu.