Interpretacja What Else Is There? (Röyksopp cover) - Enslaved

Interpretacja tekstu piosenki "What Else Is There? (Röyksopp cover)" autorstwa Enslaved to fascynujące zanurzenie się w sferę egzystencjalnych poszukiwań i wewnętrznych konfliktów, wzbogacone o unikalną, progresywną perspektywę norweskich weteranów black metalu. Oryginalna kompozycja Röyksopp, wydana w 2005 roku na albumie "The Understanding", z wokalem Karin Dreijer z The Knife, jest utworem pełnym melancholii i eterycznej tęsknoty. Enslaved, w swoim coverze wydanym jako bonusowy utwór na digipackowej wersji CD i cyfrowej edycji czternastego albumu studyjnego "E" w 2017 roku, przeobraża elektroniczny pierwowzór w coś znacznie bardziej surowego, introspektywnego i siłą rzeczy – mocniejszego w wyrazie.

Piosenka otwiera się obrazami wyobcowania i niezrozumienia: "It was me on that road / But you couldn't see me / Too many lights out, but nowhere near here". Te słowa od razu wprowadzają słuchacza w stan niewidzialności i poczucia samotności, nawet w otoczeniu. Artysta jest obecny, podąża tą samą drogą, co inni, lecz pozostaje nierozpoznany, nieuchwytny. To metafora głębokiej, wewnętrznej izolacji, która rezonuje z doświadczeniem poszukiwania bliskości i zrozumienia, lecz bezskutecznego. W kontekście twórczości Enslaved, zespołu, który od zawsze eksplorował nordycką mitologię i filozofię, te początkowe linijki nabierają dodatkowego wymiaru – mogą odnosić się do jednostki, która podąża własną ścieżką duchową czy intelektualną, niezrozumiana przez współczesny, powierzchowny świat. W wywiadzie dla Metal Invader, Ivar Bjørnson, gitarzysta i główny kompozytor Enslaved, wspomniał, że zespół nigdy nie był "prawdziwym" zespołem black metalowym w sensie ideologicznym, lecz raczej skupiał się na muzyce i nordyckiej mitologii jako fundamencie, co podkreśla ich indywidualną drogę.

W dalszej części tekstu pojawiają się obrazy "flashlights and explosions". Mogą one symbolizować gwałtowne, nagłe doświadczenia – momenty olśnienia i destrukcji, które przerywają monotonię niezauważalnej egzystencji. Te "błyski" mogą być zarówno traumatycznymi wydarzeniami, jak i nagłymi przebłyskami świadomości, które na krótko oświetlają mroki niezrozumienia, zanim ponownie pogrążą się w chaosie. W interpretacjach oryginalnej wersji, użytkownicy SongMeanings sugerowali, że "flashlights" mogą reprezentować intelektualną, dociekliwą stronę ludzkiego umysłu, a "explosions" – sferę emocji. Enslaved, z ich często brutalnym, a jednocześnie melodyjnym brzmieniem, doskonale oddaje tę dualność, balansując między agresywnymi partiami a progresywnymi, eterycznymi fragmentami.

Kluczowe dla przesłania piosenki jest powracające stwierdzenie: "Roads end getting nearer / We cover distance but not together". To gorzka konstatacja o nieuchronnym upływie czasu i postępującym oddalaniu się, mimo pozornego zbliżania się do celu. Droga życia, choć wspólna dla całej ludzkości, jest w rzeczywistości indywidualną podróżą, naznaczoną brakiem prawdziwej więzi. W kontekście filozofii Enslaved, która często dotyka tematów ludzkiego przeznaczenia i miejsca w kosmosie, te linijki mogą odzwierciedlać świadomość ograniczeń ludzkiej egzystencji i niemożności pełnego połączenia, nawet w obliczu wspólnego celu czy końca.

Centralnym punktem utworu jest deklaracja: "I am the storm and I am the wonder". Jest to mocne wyrażenie tożsamości, autoafirmacji, która łączy w sobie zarówno siłę niszczycielską, jak i piękno, tajemniczość cudu. To uznanie własnej złożoności – zdolności do chaosu i twórczości, lęku i zachwytu. Enslaved, zespół czerpiący z bogactwa nordyckich sag, w których bogowie i herosi często ucieleśniają te skrajne cechy, w naturalny sposób wpasowuje się w tę dychotomię. Ivar Bjørnson, w wywiadach, często podkreśla filozoficzny charakter ich muzyki, łączący porządek z chaosem, jako "most do głębszego filozoficznego zrozumienia tego, jak rzeczy są ze sobą powiązane".

Pytanie "What else is there?" (co jeszcze jest?) i stwierdzenie "I don't know what more to ask for / I was given just one wish" ukazuje paradoks ludzkich pragnień. Czy obdarzenie tylko jednym życzeniem jest błogosławieństwem, czy przekleństwem? Czy świadomość posiadania jednego, nadrzędnego pragnienia, czyni inne dążenia bezcelowymi, czy wręcz przeciwnie – podkreśla ich pustkę, gdy to jedno, prawdziwe pragnienie pozostaje niezrealizowane? W tym miejscu tekst staje się głęboko egzystencjalny, pytając o sens dążenia, gdy perspektywa spełnienia jest ograniczona lub niepewna. W oryginalnej interpretacji piosenki, niektórzy sugerowali, że jest to refleksja nad ludzką kondycją – poszukiwaniem sensu życia i tożsamości.

Pojawia się również bardziej intymny i konkretny wymiar tęsknoty: "It's about you and the sun / A morning run / The story of my maker / What I have and what I ache for". Te linijki odsłaniają pragnienie prostych przyjemności, bliskości, zrozumienia własnego pochodzenia i celu. To dążenie do połączenia z naturą, z drugim człowiekiem, oraz z własnym "twórcą" – kimkolwiek by on nie był – staje w kontrze do wcześniejszego poczucia zagubienia. W wywiadzie dla Echoes and Dust z marca 2024 roku, Grutle Kjellson opisał Heimdala, postać z mitologii nordyckiej, jako nauczyciela i siłę, która daje rady, jak "nawigować w chaosie", co rezonuje z poszukiwaniem sensu i przewodnictwa w tekście.

Werset "I've got a golden ear / I cut and I spear" wprowadza element ostrej percepcji i zdolności do penetrowania rzeczywistości, by dotrzeć do prawdy, a może nawet do esencji. "Złote ucho" sugeruje wyjątkową wrażliwość i umiejętność słyszenia tego, co ukryte, podczas gdy "cięcie i przebijanie" wskazuje na bezwzględność w dążeniu do sedna, charakterystyczną dla postawy, jaką często przyjmuje black metal. W interpretacji Röyksopp, "złote ucho" symbolizuje zdolność do dostrzegania subtelności istnienia, a "cięcie i przebijanie" – przebijanie się przez kakofonię do prawdy, pomimo trudności w osiągnięciu pożądanego zrozumienia. Enslaved wzmacnia tę wizję, nadając jej bardziej drapieżny, nordycki wydźwięk.

Powtórzenie pytania "If I am the storm, if I am the wonder / Will I have flashlights, nightmares / And sudden explosions" budzi fundamentalne wątpliwości. Czy przyjęcie własnej, złożonej natury, ze wszystkimi jej kontrastami, nieuchronnie prowadzi do kolejnych "błysków, koszmarów i nagłych eksplozji"? Czy wewnętrzna burza zawsze generuje zewnętrzny chaos? To pytanie o konsekwencje bycia prawdziwym sobą i o nieuchronność walki, nawet po akceptacji własnej tożsamości.

Ostatnie linijki: "There's no room where I can go and / You've got secrets too" podkreślają wzajemną, choć często nierozpoznaną, izolację. Podmiot liryczny czuje się bez miejsca, ale jednocześnie dostrzega, że inna osoba również skrywa swoje tajemnice, co tworzy pewien rodzaj wspólnoty w samotności. To ciche, niewypowiedziane zrozumienie, że każdy niesie swój własny ciężar i swoje własne niezrozumiane pragnienia. Grutle Kjellson z Enslaved często podkreśla, że teksty są otwarte na interpretacje, a prawda leży w tym, jak odbiorca odczyta słowa, co zachęca do osobistego zaangażowania w sens utworu.

Cover Enslaved utworu "What Else Is There?" to nie tylko muzyczna reinterpretacja, ale głęboka, emocjonalna i filozoficzna refleksja nad ludzkim losem, samotnością i poszukiwaniem sensu w skomplikowanym świecie. Norweski zespół, wnosząc swój ciężar, progresywność i mistyczny pierwiastek, pogłębia melancholię oryginału, dodając jej element heroicznego zmagania i introspektywnego podróżowania przez mroczne zakamarki duszy, jednocześnie pozostając wiernym egzystencjalnemu przesłaniu utworu.