„Miss Sarajevo” U2, wydane w 1995 roku pod pseudonimem Passengers, we współpracy z Brianem Eno i niezapomnianym Luciano Pavarottim, to utwór, który wykracza poza ramy zwykłej piosenki, stając się przejmującym komentarzem na temat wojny w Bośni. Pieśń, będąca jedynym singlem z eksperymentalnego albumu „Original Soundtracks 1”, opowiada historię piękna i ludzkiej niezłomności w obliczu niewyobrażalnego okrucieństwa oblężonego Sarajewa, które trwało od kwietnia 1992 do lutego 1996 roku. Oblężenie to było najdłuższym oblężeniem stolicy w historii współczesnych działań wojennych.

Słowa Bono, rozpoczynające się pytaniami „Is there a time for keeping your distance / A time to turn your eyes away” (Czy jest czas, by zachować dystans / Czas, by odwrócić wzrok?), natychmiast wprowadzają słuchacza w stan refleksji nad moralnymi dylematami w obliczu cierpienia. Kolejne wersy, pozornie opisujące prozaiczne czynności, takie jak malowanie ust („Is there a time for kohl and lipstick”), obcinanie włosów czy zakupy w poszukiwaniu idealnej sukienki, celowo zderzają codzienność z apokaliptyczną rzeczywistością wojny. To surrealistyczne zestawienie podkreśla absurdalność sytuacji, w której w cieniu śmierci i zniszczenia ludzie próbują zachować namiastkę normalnego życia. Chodzi o to, że „wojna jest tu tylko tłem, może to być jakakolwiek wojna. Chodzi o żywotność ludzkiego ducha, który potrafi przetrwać, kochać i iść dalej”.

Centralnym punktem inspiracji dla utworu był konkurs piękności zorganizowany w 1993 roku w piwnicach sarajewskiego centrum kultury, w trakcie oblężenia miasta. Uczestniczki, w akcie niezwykłej odwagi i buntu, wyszły na scenę z transparentem z napisem „Don't let them kill us” (Nie pozwólcie nam umrzeć). Zwyciężczynią została 17-letnia wówczas Inela Nogić, której fotografia, uosabiająca piękno i odporność w chaosie wojny, stała się okładką singla U2. Bono, który uważa „Miss Sarajevo” za swoją ulubioną piosenkę U2, przyznał, że tekst utworu powstał w odpowiedzi na te „surrealistyczne akty buntu”. Dokument Billa Cartera o tym konkursie, zatytułowany również „Miss Sarajevo”, wykorzystano w teledysku zespołu. Carter, amerykański dziennikarz i pracownik organizacji humanitarnej, który sam doświadczył tragedii osobistej i mieszkał w oblężonym Sarajewie, skontaktował się z Bono, aby otworzyć mu oczy na rzeczywistość wojny. Początkowo planowany koncert U2 w Sarajewie okazał się niemożliwy ze względów bezpieczeństwa, dlatego Carter zaproponował satelitarne połączenia z Sarajewem podczas koncertów Zoo TV Tour.

Włoska partia śpiewana przez Luciano Pavarottiego dodaje piosence wymiar operowego dramatu. Słowa „Dici che il fiume / Trova la via al mare / E come il fiume / Giungerai a me” (Mówisz, że rzeka / Odnajdzie drogę do morza / I jak rzeka / Przyjdziesz do mnie) to metafora nadziei na powrót do normalności, na to, że miłość odnajdzie swoją drogę mimo przeszkód. Jednak końcowe wersy „E non so più pregare / E nell'amore non so più sperare / E quell'amore non so più aspettare” (I nie potrafię już się modlić / I w miłości nie potrafię już nadziei mieć / I na tę miłość nie potrafię już czekać) ukazują pęknięcie, utratę wiary i wyczerpanie nadziei w obliczu przedłużającego się konfliktu. Pavarotti, bardzo zaangażowany w projekt, sam dzwonił do Bono, dopytując o postępy w pracy nad utworem, co świadczy o jego osobistym podejściu do tej historii.

Piosenka była protest songiem przeciwko wojnie w Bośni, krytykującym społeczność międzynarodową za jej bezczynność i niezdolność do powstrzymania konfliktu. Bono i U2 wyrażali oburzenie z powodu bierności Zachodu wobec czystek etnicznych i oblężenia Sarajewa. Utwór zyskał ogromną popularność w Europie, osiągając szóste miejsce na brytyjskiej liście przebojów. Pierwsze wykonanie piosenki miało miejsce 12 września 1995 roku podczas koncertu „Pavarotti and Friends” w Modenie, gdzie U2 dołączyło do tenora. W 1997 roku U2 spełniło obietnicę i zagrało koncert w Sarajewie na stadionie Koševo w ramach trasy PopMart Tour, będąc pierwszym dużym zespołem, który wystąpił w mieście po wojnie. Na tym koncercie obecna była również Inela Nogić, ówczesna Miss Sarajewa. Koncert ten był niezwykle emocjonalnym wydarzeniem, jednoczącym ludzi różnych narodowości, którzy wcześniej walczyli ze sobą. Jak zauważył Bono, „to była jedna z najtrudniejszych i najsłodszych nocy mojego życia”. W kontekście współczesnych konfliktów, takich jak wojna w Ukrainie, „Miss Sarajevo” pozostaje przerażająco aktualna, przypominając o konieczności reagowania na cierpienie.