Interpretacja Alexander - Myslovitz

Piosenka „Alexander” zespołu Myslovitz, pochodząca z ich przełomowego albumu „Miłość w czasach popkultury” wydanego w 1999 roku, to utwór, który zyskał status kultowego, ugruntowując pozycję grupy jako jednego z najważniejszych zespołów rockowych w Polsce. Album ten, nagrany przez Artura Rojka, Wojtka Kuderskiego, Jacka Kuderskiego, Wojtka Powagę i Przemka Myszora, okazał się kamieniem milowym w historii polskiej muzyki. „Alexander” to nie tylko chwytliwa melodia, ale przede wszystkim tekst głęboko dotykający kwestii relacji międzyludzkich, rozczarowania i wewnętrznego konfliktu.

Na pierwszy rzut oka, tekst piosenki ukazuje obraz związku naznaczonego ciągłymi kłótniami i poczuciem niezrozumienia. Narrator przyjmuje postawę uległą, deklarując: „Już nie będę z Tobą kłócił się / I tak nigdy nie mam racji”. Ta rezygnacja z walki o własne racje może świadczyć o zmęczeniu, ale też o głębokiej świadomości, że argumenty są jałowe w obliczu fundamentalnych różnic. Podkreślone jest tu poczucie niedopasowania: „Wydawać by się mogło, że / Jesteśmy źle dobrani”. To zdanie, choć wypowiedziane z pewnym dystansem, wskazuje na obserwację, która najprawdopodobniej potwierdziła się już wielokrotnie.

Kluczowym momentem w pierwszej zwrotce jest jednak linijka „Wiem, zapomniałem Ci powiedzieć, że / Jestem zakochany”. Ta deklaracja wprowadza niejednoznaczność i staje się osią całej interpretacji. Czy narrator zapomniał wyznać miłość osobie, do której śpiewa, co doprowadziło do jej rozczarowania? Czy może jest zakochany w kimś innym, a to jest bolesna prawda, której nie potrafił wyjawić? Biorąc pod uwagę dalsze partie tekstu, wydaje się, że ta druga opcja jest bardziej prawdopodobna lub przynajmniej, że jego miłość, choć prawdziwa, nie jest tym, czego potrzebuje obecna partnerka. To właśnie „Twoje rozczarowanie” jest dla niego najgorsze, co świadczy o empatycznym, choć bezsilnym, podejściu do sytuacji.

Refren jest emocjonalnym wybuchem, serią desperackich próśb: „Więc lepiej mnie zabij, wyrzuć z pamięci / Lepiej odejdź, pozwól mi odejść / Lepiej zapomnij, pozwól zapomnieć”. To wołanie o radykalne zerwanie, o uwolnienie od ciężaru nieudanej relacji i związanego z nią cierpienia. Jednakże, zaraz potem pojawia się sprzeczna prośba: „Lepiej daj mi następną szansę”. Ta ambiwalencja doskonale oddaje wewnętrzny dramat narratora – z jednej strony pragnie ucieczki i zapomnienia, z drugiej, być może, tkwi w nim iskierka nadziei na naprawę, na to, że mimo wszystko da się jeszcze coś uratować, a może po prostu boi się ostatecznego końca.

Druga zwrotka pogłębia to rozumienie, wyjaśniając naturę problemu: „Wiem, potrzebujesz tego, czego ja / Nigdy mogę Ci nie dać / Nie dlatego, że nie chcę Ci dać / A dlatego, że sam tego nie mam”. Ta szczera, bolesna konstatacja wskazuje na głęboki brak, być może emocjonalny, którego narrator nie jest w stanie wypełnić. Nie jest to kwestia złej woli, lecz inherentnej niemożności. Coś, co jest fundamentalne dla jego partnerki, brakuje w nim samym. Może to być stabilność, zaangażowanie, dojrzałość emocjonalna, albo po prostu rodzaj miłości, której ona potrzebuje. Powtórzone „Jestem zakochany” w tym kontekście brzmi jeszcze bardziej tragicznie, sugerując, że jego miłość może być skomplikowana, skierowana gdzie indziej, lub po prostu niewystarczająca dla drugiej osoby.

Co ciekawe, w wywiadach i interpretacjach fanów, „Alexander” jest często opisywany jako piosenka o przyjaźni i trudnych rozmowach z przyjacielem o imieniu Aleksander, który przeżywał problemy uczuciowe. Artur Rojek, jako były frontman zespołu i współautor tekstu, wspominał, że tekst piosenki, a w szczególności refren, został napisany właśnie z myślą o takich trudnych wyznaniach wobec przyjaciela. Ta perspektywa rzuca nowe światło na tekst – to nie musi być bezpośrednia miłość romantyczna, ale silna więź emocjonalna i poczucie bezsilności w obliczu cierpienia bliskiej osoby. Narrator staje się świadkiem i powiernikiem cudzego, a może i własnego, emocjonalnego kryzysu. Prośba o „następną szansę” mogłaby wtedy odnosić się do szansy na odbudowanie zaufania, na bycie lepszym wsparciem, mimo własnych niedoskonałości.

„Alexander” ukazał się na płycie „Miłość w czasach popkultury” w 1999 roku, która w 2024 roku obchodziła 25-lecie wydania. Z tej okazji zespół Myslovitz, już z nowym wokalistą Mateuszem Parzymięso (który zastąpił Artura Rojka, a wcześniej Michała Kowalonka), wydał album koncertowy „Wieczorami chłopcy wychodzą na ulicę. 25 lat Miłości w czasach popkultury”, gdzie „Alexander” jest jednym z promocyjnych singli. Utwór ten niedawno przeżywał także drugą młodość dzięki wykonaniu Artura Rojka i Dawida Podsiadły na dachu katowickiego Spodka w ramach festiwalu ZORZA, co dodatkowo podkreśla jego ponadczasowość i uniwersalność przesłania. Takie reinterpretacje pokazują, jak wielowarstwowy jest ten utwór i jak silnie rezonuje z różnymi pokoleniami słuchaczy, stając się lustrem dla własnych doświadczeń związanych z miłością, przyjaźnią, rozczarowaniem i skomplikowaną naturą ludzkich emocji.

Piosenka ta, jak wiele innych utworów Myslovitz, doskonale wpisuje się w charakterystyczny styl zespołu, który, jak ujął to Przemysław Myszor, gitarzysta grupy, często balansuje między tematyką miłości, śmierci i depresji, nierzadko z dużą dozą wewnętrznego mroku i melancholii. „Alexander” jest świadectwem tego, jak Myslovitz potrafiło ubrać w poetyckie słowa i poruszającą muzykę skomplikowane stany emocjonalne, pozostawiając słuchaczom przestrzeń do własnych, często bardzo osobistych, interpretacji.