Interpretacja Stoję , stoję , czuję się świetnie - Maanam

"Stoję, stoję, czuję się świetnie" Maanamu to utwór, który na pierwszy rzut oka zdaje się być prostym hymnem na cześć radości i wolności, lecz pod jego pozornie optymistyczną warstwą kryje się głęboki, ironiczny komentarz do rzeczywistości społeczno-politycznej PRL-u. Tekst autorstwa Kory (Olgi Jackowskiej) i muzyka Marka Jackowskiego, wydane w 1980 roku na singlu, a później na debiutanckiej płycie zespołu "Maanam" (1981), szybko stały się przebojem, który rozhulał całą Polskę, choć nie każdy rozumiał jego drugie dno.

Piosenka otwiera się obrazem "Ruch, gwar, blask dookoła", w którym inni "siedzą, jeszcze nie leżą". Wszyscy namawiają podmiot liryczny do przyjęcia bardziej pasywnej postawy: "połóż się, usiądź". Jednak stanowcze "A ja nie muszę, naprawdę nie chcę" od razu zarysowuje postawę buntu i niezależności. To nie jest zwykłe zmęczenie, ale świadoma decyzja o zachowaniu pionu, o aktywnym byciu w świecie, mimo presji otoczenia, które zdaje się pogrążać w bezruchu lub rezygnacji.

Kora sama wyjaśniła, że tekst ten jest sarkastyczną refleksją nad codziennością w Polsce Ludowej. W czasach, gdy utwór powstawał, "stanie" było wszechobecną, uciążliwą dolegliwością. Ludzie stali w kolejkach po wszystko – po żywność, po podstawowe towary, a nawet po płyty Maanamu, których nigdy nie było wystarczająco dużo. W tym kontekście, radosne i powtarzalne "Stoję, stoję, czuję się świetnie / Nie muszę siedzieć, nie muszę leżeć / Czuję się świetnie, ach jak wspaniale" staje się gorzką kpiną. To świadome wyolbrzymienie pozytywnych emocji w obliczu absurdalnej rzeczywistości, w której stanie jest normą, a nawet przymusem. Podmiot liryczny, zamiast narzekać na niedogodności, deklaruje wręcz ekstatyczną radość z tej wymuszonej pozycji, co stanowi potężny gest ironii i autoironii.

Powtarzające się frazy "Ach jak tu pięknie, ach jak wspaniale / Nie muszę siedzieć wcale ach wcale" wzmacniają to wrażenie. Jest to nic innego jak prześmiewcze spojrzenie na próbę odnalezienia szczęścia w skrajnie niekomfortowych warunkach, rodzaj wewnętrznego, cichego triumfu nad opresyjnym systemem, który zmusza do monotonii i pasywności. Kora, jako artystka głęboko zakorzeniona w realiach społecznych PRL-u, potrafiła wplatać w swoje teksty zarówno osobiste emocje, jak i trafne, często ukryte komentarze polityczne.

Ciekawostką jest, że piosenka ta, choć dziś kultowa, początkowo została odrzucona przez jury telewizyjnego konkursu muzycznego, ale publiczność przyjęła ją entuzjastycznie. To świadczy o jej ponadczasowym charakterze i zdolności do rezonowania z odbiorcami, którzy intuicyjnie wyczuwali jej prawdziwe przesłanie, być może nawet bez pełnej świadomości ironicznego podtekstu. Utwór, który znalazł się również na ścieżce dźwiękowej filmu Krzysztofa Rogulskiego "Wielka majówka" (1981), ugruntował pozycję Maanamu jako jednego z najważniejszych zespołów polskiej sceny rockowej. Marek Jackowski, kompozytor, wspominał po latach, że debiutancki album, na którym znalazła się ta piosenka, była dla nich jak "pierwsze dziecko" i "ustawiła zespół na rynku", wzbudzając u niego uczucie wzruszenia.

W efekcie "Stoję, stoję, czuję się świetnie" to nie tylko chwytliwa melodia i radosny śpiew, ale również subtelny manifest wolności jednostki w obliczu szarej, ograniczającej rzeczywistości. To świadectwo siły ducha, który potrafi znaleźć przestrzeń do afirmacji siebie i swojego samopoczucia, nawet gdy otoczenie próbuje narzucić bezruch i rezygnację. Piosenka jest symbolem niezależności i kreatywnego buntu, charakterystycznego dla twórczości Kory i całego zespołu Maanam.