Interpretacja Zapatrzenie - Maanam

"Zapatrzenie" Maanamu to utwór, który z mistrzostwem, tak charakterystycznym dla Kory, wokalistki i autorki tekstu, zgłębia naturę miłości w jej złożonych i często sprzecznych wymiarach. Piosenka pochodzi z albumu Róża, wydanego 22 września 1994 roku, i odniosła znaczący sukces, docierając do pierwszego miejsca na Liście Przebojów Programu Trzeciego i utrzymując się na niej przez 23 tygodnie, co świadczy o jej ponadczasowym rezonansie z publicznością. Tekst, którego autorką jest Olga Jackowska (Kora), a muzykę skomponował Marek Jackowski, to poetycka podróż przez różne oblicza uczucia.

Utwór rozpoczyna się od mocnego stwierdzenia: „Miłość prawdziwa pali jak pożoga / Trafia prosto w serce, zabija jak wroga”. To obraz miłości intensywnej, niemal destrukcyjnej, która pochłania i nie daje spokoju. Jest to miłość, która – choć autentyczna – bywa przerażająca w swojej sile, burzy spokój i konfrontuje z najgłębszymi emocjami. Kora często w swojej twórczości eksplorowała ten skrajny, namiętny aspekt uczuć, ukazując je jako siłę o potężnym, czasem bolesnym wpływie na ludzkie życie.

W kontraście do niej pojawia się „Miłość wyśniona”, powracający refren, który niczym mantra zakorzenia się w świadomości słuchacza. Ta idealizowana miłość „Zazdrości kochanka i z tęsknoty kona / Wywołuje wojny, z tęsknoty kona”. Jest to obraz miłości nierealistycznej, pełnej oczekiwań, które prowadzą do zazdrości, cierpienia i niepokoju. Miłość wyśniona jest źródłem wewnętrznych konfliktów, a nawet, symbolicznie, „wywołuje wojny”, co może odnosić się zarówno do walk wewnętrznych, jak i międzyludzkich, wynikających z niemożności zrealizowania idealistycznych wizji. To echo często obecnego w twórczości Kory motywu tęsknoty – uczucia, które potrafi doprowadzić do krańcowego wyczerpania. Jak zauważył Kamil Sipowicz, Kora próbowała opisać miłość w makroskali, jako „miłosne szaleństwo planet”, co odzwierciedla jej podejście do uczuć jako siły kosmicznej, wszechogarniającej, ale i potrafiącej być niszczycielską.

Kolejna strofa pogłębia ten dualizm: „Słodka jest miłość, odurza i łudzi / Gorzka i zimna, gdy się ze snu budzi”. Kora ukazuje tu miłość jako narkotyk, który początkowo upaja, dając złudne poczucie szczęścia, by potem boleśnie zderzyć z rzeczywistością. Przebudzenie z tego „snu” jest zimne i rozczarowujące, co podkreśla ulotność i zwodniczość romantycznych iluzji. To uniwersalne przesłanie o naturze zakochania, które często mylone jest z głębszym, trwalszym uczuciem.

Punktem kulminacyjnym i swoistym rozwiązaniem tego miłosnego dylematu jest ostatnia zwrotka, która również staje się refrenem: „Kocham cię po prostu, kocham nieskończenie / Kocham cię najpiękniej, bo przez zapatrzenie”. To właśnie w tym fragmencie Kora proponuje alternatywną, dojrzałą formę miłości. Zapatrzenie nie jest tu biernym wpatrywaniem się, lecz głęboką, niemal kontemplacyjną formą istnienia w miłości. Oznacza pełne skupienie na drugiej osobie, akceptację jej bez idealizacji, bez oczekiwań, bez zazdrości. To miłość, która jest prosta, nieskończona, a jej piękno tkwi w samej istocie bycia zapatrzonym – czyli w pełni obecnym, uważnym i oddanym. Kora, znana z walki o słowa, które „potrafiły wyrazić to, co niewyrażalne”, poprzez to słowo kluczowe „zapatrzenie” odnajduje esencję miłości, która wykracza poza namiętność i iluzję. Nie jest to miłość, która pali czy kona z tęsknoty, ale ta, która trwa w spokojnym, głębokim zachwycie i zrozumieniu. Jest to miłość, która, mimo całej złożoności i bólu opisanego wcześniej, jest w stanie odnaleźć swoją najpiękniejszą formę w czystej akceptacji i uwadze.

Utwór "Zapatrzenie" jest więc nie tylko melancholijnym spojrzeniem na trudności miłości, ale także poszukiwaniem jej autentycznej, spełnionej formy, wolnej od pułapek wyobraźni i destrukcyjnych namiętności. Jest to poetycki manifest na rzecz miłości świadomej, która zamiast „wywoływać wojny”, buduje się na fundamencie głębokiego, prostego i nieskończonego zapatrzenia.