Interpretacja Twój ból jest lepszy niż mój - Kazik

Utwór Kazika "Twój ból jest lepszy niż mój" to niezwykle dosadna i gorzka refleksja nad społeczną niesprawiedliwością oraz hipokryzją władzy, osadzona w konkretnych realiach polskiego społeczeństwa w okresie pandemii koronawirusa. Piosenka, wydana 8 maja 2020 roku jako singiel promujący album "Zaraza", szybko stała się fenomenem, wywołującym burzę medialną i polityczną.

Sercem utworu jest wydarzenie z 10 kwietnia 2020 roku. W tym czasie, z powodu obostrzeń pandemicznych mających na celu zahamowanie rozprzestrzeniania się wirusa, cmentarze w całej Polsce zostały zamknięte dla odwiedzających. Decyzja ta, choć trudna, miała ograniczyć gromadzenie się ludzi w miejscach publicznych. Tymczasem, jak ujawniły media, Jarosław Kaczyński, prezes partii rządzącej, złożył wizytę na grobie swojej matki na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Uczynił to, jak podkreślano, z asystą limuzyn i obstawy, wjeżdżając na nekropolię, która dla zwykłych obywateli pozostawała niedostępna.

Tekst piosenki rozpoczyna się od opisania tej sytuacji: "Zamknięte cmentarze – to na skutek zdarzeń / Ostatnich tygodni, ostatnich wydarzeń / Na łańcuchy patrzę, ocieram łzy / Tak, jak i Ty". Bohater podbiega do bramy, która "otwiera się", ale zamiast wejścia słyszy krzyk "stój!" – a za nim wybrzmiewa gorzkie "bo Twój ból jest lepszy niż mój". Kazik Staszewski w wywiadach otwarcie przyznawał, że to właśnie ta scena, a konkretnie wrażenie, że "prawo w Polsce jest różne dla różnych ludzi", osobiście go oburzyła i sprowokowała do napisania utworu. Artysta nie nazwał nikogo wprost, stosując język ezopowy, lecz kontekst był dla wszystkich jasny.

Powtarzający się refren "Ból ukoić możesz Ty jeden / Wszyscy inni wpadli w biedę / Limuzyny dwie, jedna – cały cmentarz Twój / Lepszy niż mój" mocno akcentuje przekonanie o uprzywilejowaniu niektórych osób i ich "lepszym" cierpieniu w obliczu narodowej czy publicznej tragedii. W dalszych zwrotkach Kazik personifikuje ten kontrast, wprowadzając postaci Marii i Józefa. Maria, której "dziesiątego kwietnia" sprzed lat uciekła córka prosto pod koła, nie może odwiedzić jej grobu, bo "Twój ból jest lepszy niż jej". Podobnie Józef, który w wyniku osobistej tragedii tego samego dnia stracił ojca, żonę i syna, nie może wspomnieć dziś tego dnia na cmentarzu, bo "Twój ból jest lepszy niż jego". Te historie symbolizują cierpienie milionów zwykłych Polaków, których osobiste tragedie i prawo do żałoby zdawały się być zepchnięte na dalszy plan lub wręcz zignorowane w porównaniu z oficjalnie celebrowaną pamięcią o ofiarach katastrofy smoleńskiej, zwłaszcza gdy dotyczyło to osób z elity politycznej.

Utwór zyskał ogromny rozgłos nie tylko dzięki swojej wymowie, ale także za sprawą tzw. "afery w Trójce". Gdy piosenka "Twój ból jest lepszy niż mój" zajęła pierwsze miejsce na Liście Przebojów Programu Trzeciego Polskiego Radia 15 maja 2020 roku, kierownictwo rozgłośni unieważniło notowanie, twierdząc, że doszło do manipulacji głosami i złamania regulaminu. Ta decyzja wywołała falę oburzenia i doprowadziła do masowych odejść dziennikarzy (w tym legendarnego Marka Niedźwieckiego) i artystów, którzy zbojkotowali stację. Sam Kazik zażądał wycofania utworu z listy. Cała sytuacja stała się głośnym symbolem walki o wolność słowa i niezależność mediów w Polsce.

"Twój ból jest lepszy niż mój" to nie tylko piosenka, ale także kronika pewnego okresu w historii Polski, będąca ostrym komentarzem do nierówności wobec prawa i instrumentalizacji cierpienia. Kazik Staszewski, który w przeszłości nie zawsze był otwarcie krytyczny wobec rządów PiS, tym razem wypowiedział się bardzo dosadnie, chociaż jak sam podkreślał, postrzegał album "Zaraza" bardziej jako "aktualny" niż "polityczny". Mimo to, jego słowa odbiły się szerokim echem, trafiając w czuły punkt polskiego społeczeństwa, które w czasie wspólnej walki z pandemią mierzyło się z poczuciem podwójnych standardów.