Interpretacja Henry Lee - Nick Cave feat. PJ Harvey

"Henry Lee" Nick Cave'a i PJ Harvey to piosenka przesiąknięta mroczną, pierwotną energią, będąca nową odsłoną tradycyjnej szkockiej ballady "Young Hunting" (znanej również jako Child Ballad No. 68). Utwór, pochodzący z albumu Nicka Cave'a i The Bad Seeds z 1996 roku, Murder Ballads, to gotycka opowieść o odrzuceniu, zemście i morderstwie, gdzie kobieca obsesja prowadzi do tragicznego finału.

Ballada opowiada o kobiecie (śpiewanej przez PJ Harvey), która próbuje uwieść Henry'ego Lee (śpiewanego przez Nicka Cave'a), nalegając, by "Get down, get down, little Henry Lee / And stay all night with me / You won't find a girl in this damn world / That will compare with me". Jej pewność siebie i deklaracja wyższości nad innymi kobietami zostaje jednak brutalnie odrzucona przez Henry'ego Lee, który odmawia, twierdząc, że jego prawdziwa miłość czeka na niego w "merry green land", którą kocha "far better than thee". To odrzucenie, dotykające dumy i pożądania kobiety, prowadzi do eskalacji emocji. W akcie zazdrości i furii, kobieta "leaned herself against a fence / Just for a kiss or two" i "with a little pen-knife held in her hand / She plugged him through and through". Akt morderstwa jest szybki i brutalny, kontrastując z niemal sielankową sceną, którą poprzedza.

Następnie kobieta podejmuje kroki, by ukryć zbrodnię, wzywając do pozbycia się ciała: "Come take him by his lilly-white hands / Come take him by his feet / And throw him in this deep deep well / Which is more than one hundred feet". Ostatnia zwrotka jest mroczną deklaracją triumfu nad rywalką i uwięzioną miłością, ogłaszającą, że "For the girl you have in that merry green land / Can wait forever for you to come home".

Kluczowym elementem powtarzającym się w całym utworze jest "And the wind did howl and the wind did blow / La la la la la / La la la la lee / A little bird lit down on Henry Lee". Wiatr symbolizuje tu nieuchronność losu i obojętność natury na ludzkie dramaty, działając jako niemy świadek wydarzeń. Motyw "little bird" jest szczególnie intrygujący. W oryginalnych wersjach ballady "Young Hunting" ptak często pełnił rolę świadka, a nawet zdradzał zbrodnię, tańcząc kobietę swoją wiedzą lub odmawiając wylądowania na jej ramieniu, wiedząc o jej morderczych skłonnościach. W wersji Cave'a i Harvey'a, ten nadprzyrodzony element został w dużej mierze usunięty, pozostawiając ptaka jako enigmatycznego obserwatora, dodając warstwę mrocznej baśniowości, która jedynie podkreśla odhumanizowanie zbrodni.

Interesującym tłem dla utworu jest fakt, że Nick Cave oparł swoją adaptację na nagraniu bluesmana Dicka Justice'a z 1929 roku. To wyjaśnia nietypowe dla metrycznego systemu Australii, rodzinnego kraju Cave'a, określenie "one hundred feet" zamiast "30 meters" dla głębokości studni.

Współpraca z PJ Harvey dodała piosence niezwykłej głębi. Duet, nagrany podczas ich krótkiego, ale intensywnego związku, emanuje chemią i napięciem. Nagranie wokali Cave'a odbyło się w Melbourne, a Harvey w Londynie. Teledysk do "Henry Lee", wyreżyserowany przez Rocky'ego Schencka, jest równie ikoniczny i znaczący. Został nakręcony w jednym ujęciu, bez prób, z artystami siedzącymi na "love seat", co Nick Cave opisał jako "fucking hell!" i moment, w którym "zaczynaliśmy związek w tym trzy minutowym wideo". Ich body language, pełen niewygodnej intensywności, awkwardness i pożądania, idealnie oddaje dwuznaczną dynamikę piosenki, gdzie bohaterowie jednocześnie pożądają i niszczą się nawzajem. To właśnie podczas kręcenia tego teledysku ich romans się rozpoczął.

Album Murder Ballads jest zbiorem gotyckich opowieści o morderstwach, z których tylko trzy to covery tradycyjnych ballad, w tym "Henry Lee". Nick Cave opisał utwór jako "historię o furii wzgardzonej kobiety". Rozpad związku Cave'a z Harvey, który nastąpił niedługo po nagraniu utworu, miał później głęboki wpływ na twórczość Cave'a, inspirując jego kolejny, bardziej introspektywny album The Boatman's Call. Cave wyznał, że to Harvey zakończyła ich związek, co, choć bolesne, "napełniło mnie szaloną energią, która dała mi odwagę do pisania piosenek o powszechnych ludzkich doświadczeniach (jak złamane serca) otwarcie, śmiało i z sensem".

"Henry Lee" to zatem nie tylko mroczna opowieść o miłosnej zemście, ale także świadectwo niezwykłej artystycznej i osobistej dynamiki między dwojgiem wybitnych muzyków, uchwyconej w ponadczasowej formie ballady. Połączenie folkowego dziedzictwa z charakterystycznym dla Cave'a i Harvey'a mrocznym, intensywnym stylem sprawia, że utwór pozostaje jednym z najbardziej przejmujących i niezapomnianych dzieł w ich dorobku.