Interpretacja Well done - Idles

Well done zespołu Idles to bezpardonowy, sarkastyczny hymn przeciwko konformizmowi i opresyjnym oczekiwaniom społecznym, charakterystyczny dla post-punkowego, bezpośredniego stylu bristolskiej grupy. Utwór, pochodzący z ich debiutanckiego albumu "Brutalism" z 2017 roku, jawi się jako ostra krytyka uniwersalnych wymagań stawianych jednostkom, niezależnie od ich predyspozycji czy zainteresowań.

Piosenka opiera się na powtarzalnym schemacie pytań typu "Why don't you get a job?" (Dlaczego nie znajdziesz pracy?), "Why don't you win a medal?" (Dlaczego nie zdobędziesz medalu?) czy "Why don't you get a degree?" (Dlaczego nie zrobisz dyplomu?). Te pytania są zawsze kontrapunktowane przykładami sukcesu fikcyjnego Tarquina i znanych osobistości, takich jak królowa pieczenia Mary Berry czy DJ Trevor Nelson. Tarquin, jako postać stereotypowego, uprzywilejowanego, prawdopodobnie dobrze wykształconego człowieka sukcesu, ma na celu wykpienie różnorodności nacisków wywieranych na ludzi. Jest to komentarz klasowy, sugerujący, że definicja sukcesu często zależy od pozycji społecznej i odziedziczonych przywilejów. Z kolei Mary Berry i Trevor Nelson, osoby publiczne o ugruntowanej pozycji, dodają absurdalnego humoru, podkreślając arbitralność tych oczekiwań. Ich obecność w tekście ma być, jak sami Idles opisują, "brutalnym atakiem na Mary Berry, sobotnią telewizję wieczorną i świętoszkowatość klasy średniej".

Powtarzane frazy "Well done" (Dobra robota) są nasycone żrącą ironią, stanowiąc pasywno-agresywne pochwały dla tych, którzy się dostosowują, lub uszczypliwe uwagi dla tych, którzy tego nie robią. To wyśmiewanie presji, by z entuzjazmem podchodzić do popularnych trendów, takich jak reggae czy oglądanie piłki nożnej, co wyraża sprzeciw nie tylko wobec konformizmu, ale także wobec ujednolicenia gustów.

Kluczowym elementem tekstowym jest idiom "I'd rather cut my nose off / To spite my face" (Wolałbym odciąć sobie nos, żeby zrobić na złość). Ten obraz, powtarzany wielokrotnie, symbolizuje autodestrukcyjny sprzeciw i determinację, by raczej zadać sobie szkodę, niż ugiąć się pod zewnętrzną presją. To wyraz upartej autonomii, choć jednocześnie z nutą samoniszczącej postawy.

Idles włączają również do tekstu nawiązania do brytyjskiego kontekstu społeczno-politycznego. Fraza "Get on your bike, she said" to bezpośrednie odwołanie do kontrowersyjnej rady Normana Tebbita z lat 80., ministra w rządzie Margaret Thatcher, który sugerował bezrobotnym, by "wsiadali na rowery" i szukali pracy. Ten cytat krytykuje neoliberalne podejście do bezrobocia i obojętność elit wobec problemów niższych klas. Podobne jest wtrącenie "Let them eat cake, she said", często przypisywanej Marii Antoninie, symbolizujące arystokratyczną ignorancję wobec cierpienia mas. Oba te zwroty, z gorzką werwą, rzucają wyzwanie ślepej akceptacji status quo.

W wywiadach członkowie Idles podkreślali, że ich muzyka ewoluowała od początkowego pragnienia brzmienia jak ich bohaterowie, do stworzenia czegoś bardziej "trzewnego i napędzanego". W kontekście Brutalismu i singla "Well Done", zespół inspirował się artystami, którzy mieli "odwagę być sobą", cytując na przykład album "Yeezus" Kanye Westa, który "konfrontował standardy tego, czego oczekiwano od artysty jego kalibru". Joe Talbot, wokalista Idles, podkreślił w jednym z wywiadów, że nie chce "ciągle mówić o draniach" (politykach), ale "chce być bardziej ekspresyjny i odkrywać siebie jako mężczyznę w tym klimacie politycznym". To sprawia, że "Well Done" nie jest tylko ogólną krytyką, ale także osobistym komentarzem na temat tego, jak polityka wpływa na psychikę jednostki i jej rolę w społeczeństwie.

Utwór jest "spit-simplistic and shouty, punky and direct", co czyni go "dwupalcowym salutem przeciwko konformizmowi i ślepemu akceptowaniu wszystkiego, co może być popularne". Idles, znani z intensywnych występów na żywo, celowo stosują powtórzenia i agresję, aby wzmocnić swoje przesłanie. Ich muzyka, choć często porównywana do Sleaford Mods ze względu na "słowną, szorstką", antyestablishmentową lirykę, wyróżnia się jednak głębszym zakorzenieniem w gitarowym brzmieniu post-punku. Ostatecznie Well done to nie tylko ostra satyra, ale i wezwanie do refleksji nad tym, czego oczekuje od nas społeczeństwo, zachęcające do "odgryzienia sobie nosa w proteście przeciwko twarzom, które społeczeństwo chce, abyśmy nosili".