Interpretacja Jesus He Knows Me - Ghost

Szwedzki zespół Ghost, znany ze swojej teatralności i głęboko zakorzenionej w satanistycznej estetyce krytyki instytucjonalnej hipokryzji, wydał cover utworu „Jesus He Knows Me” w dniu 9 kwietnia 2023 roku, jako pierwszy singiel z EP Phantomime, którego premiera odbyła się 19 maja 2023 roku. Piosenka, oryginalnie stworzona przez Genesis i wydana w lipcu 1992 roku na ich czternastym albumie studyjnym We Can't Dance, stanowiła wówczas ostrą satyrę na zjawisko teleewangelizmu. W wykonaniu Ghost, utwór ten nabiera nowych, choć boleśnie aktualnych, znaczeń, doskonale wpisując się w nurt artystycznej narracji szwedzkiego zespołu.

Tekst piosenki maluje portret charyzmatycznego, bogatego i moralnie dwuznacznego teleewangelisty, który wykorzystuje wiarę swoich wyznawców dla osobistych korzyści. Już początkowe wersy – "You see the face on the TV screen / Coming at you every Sunday? / You see the face on the billboard? / That man is me" – wprowadzają w świat komercjalizacji duchowości. Bohater utworu jest wszechobecny, jego wizerunek sprzedaje „kawałek raju” wraz z „kawałkiem jego”. To nie tylko autopromocja, ale i cyniczna transakcja, w której zbawienie staje się towarem. Teleewangelista obiecuje wszystko, czego potrzeba, eliminując konieczność wiary w życie pozagrobowe na rzecz wiary w niego samego: "You don't need to believe in hereafter / Just believe in me".

Centralnym punktem utworu, powtarzającym się refrenem, jest przewrotne stwierdzenie: "Cause Jesus, he knows me / And he knows I'm right / I've been talking to Jesus / All my life / Oh yes, he knows me / And he knows I'm right / And he's been telling me everything is alright". Ta linia, jak wyjaśnił Phil Collins, autor tekstu oryginalnego, w filmie dokumentalnym Genesis: No Admittance, była pierwszym improwizowanym wersem i stała się punktem wyjścia dla całej satyry. W ustach hipokryty nabiera ona cech samozadowolenia i fałszywej pewności siebie, sugerując, że jego grzeszne działania są akceptowane, a nawet aprobowane przez siły wyższe. Jest to jaskrawy przykład pychy, która pod przykrywką pobożności usprawiedliwia każde, nawet najbardziej niemoralne zachowanie.

Dalsze wersy tekstu ujawniają podwójne życie kaznodziei: "I believe in the family / With my ever-loving wife beside me / She doesn't know about my girlfriend / Or the man I met last night". Ten fragment bez ogródek obnaża jego moralną hipokryzję i libertynizm, podkreślając rozbieżność między publicznym wizerunkiem a prywatnymi występkami. Piosenka bezpośrednio odnosi się do skandali teleewangelistów z lat 80. i wczesnych 90., takich jak Jim Bakker czy Jimmy Swaggart, którzy, mimo głoszenia nauk o moralności, byli uwikłani w afery seksualne i finansowe. Tobias Forge, lider Ghost, w wywiadzie dla The Music z maja 2023 roku, podkreślił, że teksty Phila Collinsa, które dziesięć lat wcześniej mogły wydawać się przestarzałe, są obecnie „strasznie aktualne i ważne”. Forge zauważył, że „przerażająco okropne” jest to, jak wiernie oddają one dzisiejszą rzeczywistość.

Ghost, przez swoją estetykę i przekaz, często kwestionuje autorytety i obnaża słabości instytucji, co doskonale rezonuje z przesłaniem „Jesus He Knows Me”. Jak Tobias Forge wyjaśnił w wywiadzie dla Blabbermouth w maju 2023 roku, piosenka ta dotyka tematu ludzi, którzy są „wykorzystywani i poniżani”, a ich liderzy „całkowicie ich eksploatują”. Artysta wyraził współczucie dla tych, którzy są manipulowani, mówiąc: „Żal mi ich – są wykorzystywani i upokarzani, a liderzy po prostu ich całkowicie wykorzystują”. W innym wywiadzie dla Psychology Today z grudnia 2018 roku, Forge stwierdził, że wierzy w historyczną postać Jezusa jako „wyluzowanego gościa, który po prostu mówił ludziom, żeby się wyluzowali i byli dla siebie mili”, ale jednocześnie krytykował tych, którzy „dręczą innych ludzi z powodu Biblii”. Ta perspektywa rzuca światło na to, dlaczego coverowanie utworu krytykującego zinstytucjonalizowaną hipokryzję jest tak spójne z filozofią Ghost.

Wersy takie jak "Won't find me practicing what I'm preaching / Won't find me making no sacrifice / But I can get you a pocketful of miracles / If you promise to be good, try to be nice / God will take good care of you / Just do as I say, don't do as I do" są jawnym oskarżeniem o dwulicowość i cynizm. Kaznodzieja nie tylko nie praktykuje tego, co głosi, ale wręcz zachęca do podwójnych standardów, co doskonale odzwierciedla postawę wielu postaci, które miały czerpać zyski z naiwności wiernych. Odniesienie do „cudów pełnych kieszeni” symbolizuje finansowe wymuszenia, gdzie zbawienie jest na sprzedaż, a dobroć mierzona jest datkami.

Ghost, znany z przekształcania coverów w utwory, które brzmią jak ich własne, „Jesus He Knows Me” poddał swojemu „klasycznemu rockowemu i stadionowemu pop-metalowemu” stylowi. Choć pozostaje wierny oryginałowi w warstwie lirycznej i duchu satyry, zespół nadał mu swoją charakterystyczną, mroczniejszą i bardziej intensywną oprawę muzyczną. Jak zauważono na platformie Last.fm, utwór „działa jako satyra na kaznodziejów telewizyjnych, którzy wykorzystują swoją pozycję do sprzedawania idei Boga innym ludziom dla zysku, sami będąc skorumpowani i niedoskonali, i nie przestrzegając własnych nauk”.

Wybrany przez Ghost moment wydania singla – Niedziela Wielkanocna – nie był przypadkowy, co podkreślały liczne media, takie jak WMMR czy Stereogum. Ten "przebiegły" wybór daty, jak to ujęło WMMR, wzmacnia ironiczny i prowokacyjny charakter interpretacji utworu. Kontekst historyczny skandali teleewangelistycznych z lat 80. i 90. pozostaje niezwykle aktualny w dzisiejszym świecie, gdzie dezinformacja i manipulacja osiągają nowe poziomy, a religijny fanatyzm, jak zauważył Tobias Forge dla The Music, ponownie narasta. Piosenka „Jesus He Knows Me” w wykonaniu Ghost jest zatem nie tylko hołdem dla klasycznego utworu Genesis, ale przede wszystkim potężnym, współczesnym komentarzem na temat niebezpieczeństw związanych z hipokryzją religijną i instrumentalizacją wiary.