Interpretacja Dalej stąd - Ewelina Lisowska

Piosenka „Dalej stąd” Eweliny Lisowskiej to głębokie zanurzenie w otchłań wewnętrznego cierpienia i poczucia osamotnienia. Utwór, pochodzący z debiutanckiego albumu artystki „Aero-Plan” wydanego w 2013 roku, od pierwszych taktów wprowadza słuchacza w świat przytłaczających emocji. Tekst, którego współautorką jest sama Lisowska, razem z Tomaszem Napierałą, Kubą Mańkowskim i Bogumiłem Romanowskim, rysuje obraz osoby na granicy wytrzymałości psychicznej.

Już początkowe wersy – „Patrz, odbijam się od ścian znów / W pokoju tu, cała od łez / Pod moim łóżkiem mieszkają duchy złe” – natychmiastowo ukazują stan izolacji i wewnętrznego uwięzienia. Słowa te symbolizują nie tylko fizyczne odosobnienie, ale przede wszystkim psychiczne zmagania z własnymi demonami, lękami i smutkiem, które niczym „złe duchy” nawiedzają najbardziej intymną przestrzeń podmiotu lirycznego. Pokój, zamiast być azylem, staje się pułapką wypełnioną łzami i niepokojącymi myślami. Pytanie „No i powiedz mi / Jak spokojną być / Gdy powieki są kurtyną dziś / Nie opuszczam ich, nie opuszczam ich” dobitnie świadczy o bezsenności i permanentnym stanie czuwania, gdzie oczy, niczym opuszczona kurtyna, odmawiają zamknięcia, nie pozwalając na chwilę wytchnienia czy ucieczkę w sen. To symbol niemożności oderwania się od trapiących myśli i nieustannego mentalnego chaosu.

Przed refrenem pojawia się refleksja nad utraconą radością: „I wszystko inaczej / Z moim światem / Kiedyś umieliśmy się śmiać / Dawno tak”. Ten fragment podkreśla bolesną zmianę w życiu podmiotu lirycznego, wskazując na nostalgię za minionymi, szczęśliwszymi chwilami, które wydają się być odległą przeszłością. Sugeruje to, że obecny stan rozpaczy jest wynikiem jakiegoś znaczącego wydarzenia lub długotrwałego procesu erozji wewnętrznego spokoju.

Refren jest kulminacją poczucia beznadziei i stanowi esencję przesłania utworu: „Dalej stąd o centymetry już / Znowu lecę tam / W dół na skraj / Nad przepaścią stoi mój świat / Wypuszczam z rąk / Ostatnią noc / Znów upadam na dno / Gwiazdy dziś tracą moc / I ja nie mam szans”. Zwrot „Dalej stąd o centymetry już” obrazuje bliskość punktu krytycznego, mentalnej przepaści, nad którą balansuje życie podmiotu lirycznego. Akt „wypuszczania z rąk ostatniej nocy” jest metaforą kapitulacji, rezygnacji z resztek nadziei lub ostatniej szansy na zmianę. Upadek na dno i utrata mocy przez gwiazdy symbolizują całkowite poczucie bezsilności, braku wsparcia z zewnątrz oraz zanik wiary w możliwość poprawy. „I ja nie mam szans” to gorzkie, ostateczne stwierdzenie beznadziei.

W dalszych partiach piosenki motyw bezsenności powraca z jeszcze większą siłą: „Bezsenność leży obok / I wzywa tu mrok, przeklęty mrok / Niepokojem zaraża dom”. Bezsenność jest tu spersonalizowana, stając się namacalnym towarzyszem cierpienia, który wprowadza ciemność i „zaraża” cały dom niepokojem, niszcząc spokój osobistej przestrzeni. To potęguje wrażenie osaczenia i braku ucieczki.

Ostatnie wersy przed powtórzonym refrenem, „Coraz trudniej, / Bo ucieka mi ląd / Nadziei brak / Od zmysłów odchodzę w dal, w dal”, dopełniają obrazu postępującego rozpadu psychicznego. Uciekający ląd to utrata gruntu pod nogami, a brak nadziei to całkowite załamanie wiary w przyszłość. Podmiot liryczny czuje, że „odchodzi od zmysłów”, co sugeruje pogłębiający się stan dezorientacji, utratę kontroli nad własnym umysłem i emocjami.

„Dalej stąd” wyróżnia się niezwykłą szczerością w przedstawianiu trudnych emocji, co koresponduje z tendencją Eweliny Lisowskiej do pisania „smutnych piosenek”. Jak sama artystka przyznała w jednym z wywiadów, jej album „Ponad Wszystko” był bardzo osobisty i mówił otwarcie o lękach i obawach, opisując go jako „bardzo smutny, wzruszający, ale wydaje mi się, że w tym całym wzruszeniu jest po prostu piękny”. Choć „Dalej stąd” powstało wcześniej, pasuje do tego opisu. Piosenka ta, podobnie jak inne utwory z „Aero-Planu” o emocjonalnie nacechowanych tytułach, takich jak „Cała Płonę” czy „Zmierzch”, pokazuje artystkę, która nie boi się poruszać tematów związanych z wewnętrzną walką. Niewykluczone, że słowa z późniejszego wywiadu, gdzie Lisowska stwierdziła, że „Byłam już w piwnicy i nie chcę tam wracać”, mogą rzucać światło na osobiste doświadczenia, które mogły inspirować tak głębokie i bolesne teksty, jak ten w „Dalej stąd”.

Podsumowując, „Dalej stąd” to poruszający portret osoby walczącej z przytłaczającym smutkiem, bezsennością i poczuciem całkowitej beznadziei. Piosenka Eweliny Lisowskiej to krzyk rozpaczy, który mimo swojego melancholijnego tonu, jest jednocześnie intymnym i autentycznym świadectwem zmagania się z ciemnymi stronami ludzkiej psychiki. Jej siła tkwi w surowej emocjonalności, która pozwala słuchaczowi poczuć głębię cierpienia, nie oferując prostych rozwiązań, lecz jedynie szczerą relację z granicy załamania.