Interpretacja Przepis na "rzewną" balladę - Cezik

Utwór Cezika pod tytułem „Przepis na 'rzewną' balladę” to fenomenalne studium i jednocześnie zabawna parodia konwencji muzycznych, które rządzą światem sentymentalnych, pełnych patosu ballad. Opublikowany na platformie YouTube 18 maja 2008 roku, stał się jednym z flagowych przykładów twórczości Cezarego Nowaka, znanego szerzej jako Cezik, w ramach jego popularnego cyklu „KlejNuty”. Sam tytuł utworu jest deklaracją intencji – autor nie tyle tworzy kolejną balladę, co dekonstruuje i analizuje jej „przepis”, wyciągając na wierzch często powtarzane schematy.

Piosenka Cezika to w istocie mistrzowski kolaż liryczny, sprytnie łączący fragmenty ikonowych, światowych przebojów z autorskimi, stylizowanymi na typowo polskie ballady wstawkami. Już na samym początku słyszymy niezapomniane słowa z hitu Celine Dion „My Heart Will Go On”: „Every night in my dreams / I see you, I feel you, / That is how I know you go on”. Ten fragment, nierozerwalnie kojarzony z romantyczną, choć tragiczną miłością z „Titanica”, natychmiast wprowadza słuchacza w nastrój wielkich uczuć. Następnie Cezik przechodzi do oryginalnych, polskich zwrotek: „Jak anioła głos, / Usłyszałem ją. / Powiedziała patrz… . / Tak, to On.” oraz „Na rozstaju dróg, / Stoi dobry Bóg, / On wskaże Ci drogę….”. Te linijki są niczym esencja polskiej, często religijnej i nieco fatalistycznej liryki, obecnej w wielu rodzimych balladach. Podkreślają one motyw przeznaczenia, boskiego prowadzenia i głębokiego duchowego związku, które są nieodłącznym elementem „rzewności”. Kolejny polski fragment – „Kocham Cię moimi myślami / Całymi dniami i nocami / Z Tobą wiąże swe nadzieje / A miłość, miłość nas rozgrzeje” – to kwintesencja romantycznej deklaracji, prostej, ale uderzającej w czułe struny.

Dalej utwór zgrabnie przechodzi do kolejnych anglojęzycznych hitów. Pojawiają się frazy z „No One” Alicii Keys – „No one, no one, no one / Can get in the way of what I’m feeling”, co podkreśla niezłomność i wyłączność miłości, która nie ugnie się pod wpływem zewnętrznych przeszkód. Zaraz potem słyszymy motyw z piosenki Akona „Locked Up” (z charakterystyczną linią „Nobody wanna see us together / But it don't matter no / Cause I got you babe”), co dodaje balladzie element buntu i przezwyciężania przeciwności losu, często spotykanego w historiach o zakazanej lub trudnej miłości.

Cezik kontynuuje swoją grę z oczekiwaniami, wprowadzając linie z „Shadow of the Day” Linkin Park – „And the shadow of the day, / Will embrace the world in grey, / And the sun will set for you.”. Ten fragment nadaje całości nieco mroczniejszego, bardziej melancholijnego tonu, sugerując dramatyzm i nieuchronność pewnych zdarzeń, ale wciąż w kontekście miłości, która jest centrum wszechświata dla podmiotu lirycznego. Następnie, by spotęgować emocje, pojawia się klasyczne „With or without you / I can't live / With or without you” U2, które idealnie wpisuje się w retorykę totalnego oddania i niemożności funkcjonowania bez ukochanej osoby. Nie mogło też zabraknąć słów z „Wherever You Will Go” The Calling – „If I could then I would / I'll go wherever you will go / Way up high or down low”, podkreślających gotowość do poświęceń i podążania za miłością na koniec świata. Kulminacją tej emocjonalnej podróży są linijki z „Right Here Waiting” Richarda Marxa: „Wherever you go / Whatever you do / I will be right here waiting for you / Whatever it takes / Or how my heart breaks”, które zamykają balladę w tonie nieustającej nadziei i cierpliwego oczekiwania, nawet w obliczu cierpienia.

Interpretując „Przepis na 'rzewną' balladę”, należy pamiętać o kontekście twórczości Cezika. Artysta ten zasłynął w polskim internecie dzięki oryginalnym parodiom i zabawom z formą muzyczną, często wykorzystując efektowne techniki montażu audio-wideo. Jego seria „KlejNuty”, do której należy omawiany utwór, polegała na tworzeniu nowych piosenek z pociętych fragmentów wypowiedzi innych osób, lub, jak w tym przypadku, z sampli znanych przebojów. „Przepis na 'rzewną' balladę” to nie tylko sprytne zestawienie znanych refrenów; to także krytyczne, choć humorystyczne spojrzenie na to, jak łatwo da się zbudować utwór wyciskający łzy, bazując na powtarzalnych motywach: silnym uczuciu, rozstaniu, tęsknocie, poświęceniu i nadziei. Cezik pokazuje, że wystarczy odpowiednio poskładać te elementy, by uzyskać gotową, „rzewną” balladę, która z pewnością chwyci za serce odbiorców. Utwór ten doskonale oddaje intelektualny dowcip i muzyczne zdolności Cezika, który, będąc wokalistą, multiinstrumentalistą i aranżerem, potrafi nie tylko naśladować, ale i z głębokim zrozumieniem bawić się konwencjami popularnej muzyki. Mimo że projekt „KlejNuty” jest już uznany za zakończony, „Przepis na 'rzewną' balladę” pozostaje ponadczasowym świadectwem fenomenu Cezika i jego niepowtarzalnego spojrzenia na muzyczny krajobraz.