Interpretacja Opel - Syd Barrett

Piosenka „Opel” autorstwa Syda Barretta, nagrana 11 kwietnia 1969 roku jako dziewiąte podejście, stanowi poruszający wgląd w jego kruchy stan psychiczny i artystyczną wrażliwość w okresie solowej kariery. Utwór, choć uznawany za jeden z jego najlepszych, ostatecznie nie znalazł się na debiutanckim albumie The Madcap Laughs, mimo że był produkowany przez Malcolma Jonesa w ramach tych samych sesji w Abbey Road Studios. Jego wydanie dopiero w 1988 roku na kompilacji Opel, zatwierdzonej przez samego Barretta, pozwoliło fanom odkryć tę „perełkę”. Krytycy określali go jako „hipnotyzujący” i „jeden z najlepszych”.

Piosenka otwiera się sugestywnym, onirycznym obrazem: „On a distant shore, miles from land / stands the ebony totem in ebony sand / a dream in a mist of gray... on a far distant shore...”. Ten odległy brzeg i hebanowy totem pośród hebanowego piasku symbolizują utracone marzenie lub symbol poza zasięgiem, pogrążony w szarej mgle niepewności. To poetyckie przedstawienie wyobcowania i niemożności dotarcia do czegoś utraconego doskonale oddaje stan ducha Barretta, który w tym czasie zmagał się z pogłębiającymi się problemami psychicznymi, prawdopodobnie schizofrenią lub zaburzeniami schizoafektywnymi, potęgowanymi przez intensywne zażywanie substancji psychodelicznych, takich jak LSD. Jego zachowanie stało się chaotyczne, często nie rozpoznawał przyjaciół i miał trudności z utrzymaniem spójności podczas występów.

Kolejne wersy, „The pebble that stood alone / and driftwood lies half buried / warm shallow waters sweep shells / so the cockles shine...”, rozwijają metaforę zaginionego „ja”. Samotny kamyk i w połowie pogrzebane kawałki drewna niosą ze sobą poczucie zapomnienia, a lśniące skorupiaki, zamiast ujawnić, zdają się ukrywać dawne „ja” Syda, być może pod błyszczącą, acz powierzchowną warstwą sławy. Wypowiedzi bliskich i współpracowników Barretta z tamtego okresu często wskazywały na jego coraz bardziej chaotyczne zachowanie, trudności w skupieniu, zapominanie tekstów czy akordów, co utrudniało pracę w studiu.

Obraz „A bare winding carcass, stark / shimmers as flies scoop up meat, an empty way... dry tears...” jest jeszcze bardziej niepokojący. Nagie, wijące się padło, obsiadłe przez muchy, które „zbierają mięso”, symbolizuje jego dawne, artystyczne „ja”, które umarło – być może pod ciężarem sławy – a inni rozdziobują to, co z niego pozostało. „Suche łzy” dodatkowo podkreślają poczucie wewnętrznego wypalenia i pustki, niemożności wyrażenia bólu w konwencjonalny sposób.

W tym apokaliptycznym krajobrazie pojawia się promyk nadziei, choć niepewny: „crisp flax squeaks tall reeds / make a circle of gray in a summer way, around man / stood on ground...”. Te kruche, skrzypiące rośliny tworzą krąg szarości, sugerując pewien rodzaj schronienia lub izolacji w letni sposób, wokół człowieka stojącego na ziemi. Jest to obraz zarówno statyczny, jak i naznaczony próbą odnalezienia stabilności w otaczającym chaosie.

Kulminacyjnym momentem piosenki, powtarzającym się niczym mantra, jest emocjonalne wołanie: „I'm trying / I'm trying to find you! / To find you / I'm living, I'm giving, / To find you, To find you, / I'm living, I'm living, / I'm trying, I'm giving”. Te słowa są sednem utworu, ukazującym głęboką walkę Syda o odnalezienie samego siebie. W kontekście jego odseparowania od Pink Floyd w 1968 roku i stopniowego wycofywania się ze świata muzyki, to powtarzane „Próbuję cię znaleźć!” staje się rozpaczliwą prośbą o odzyskanie tożsamości, poczucia sensu lub kontaktu z rzeczywistością. Jest to echo jego wewnętrznych poszukiwań i trudności w utrzymaniu spójności osobowości. Utwór „Opel” jest często opisywany jako sześciominutowy, akustyczny kawałek bluesowy, pełen surrealistycznych i psychodelicznych elementów, w którym Syd akompaniuje sobie na gitarze akustycznej. Długa instrumentalna sekcja w środku utworu pozwala na zanurzenie się w jego melancholijnym i psychodelicznym brzmieniu. Recenzenci podkreślali, że utwór jest „dobrze wykonany, bez wpadek” i ma swoją „dramaturgię”, nie nużąc słuchacza. To poetycki lament, próba uchwycenia ulotnego „ja” w świecie, który staje się coraz bardziej obcy i niezrozumiały.