Interpretacja Going to a town - Rufus Wainwright

Piosenka „Going to a Town” autorstwa kanadyjsko-amerykańskiego piosenkarza i kompozytora Rufusa Wainwrighta, wydana jako pierwszy singiel z jego piątego albumu studyjnego Release the Stars (premiera albumu miała miejsce 15 maja 2007 roku, natomiast singla 3 kwietnia 2007 roku w USA i 7 maja 2007 roku w Wielkiej Brytanii), to utwór przesiąknięty głębokim rozczarowaniem i politycznym komentarzem. Choć powstał w zaledwie dziesięć minut, jak Wainwright przyznał w wywiadzie dla magazynu "Q" w październiku 2007 roku, jego przesłanie jest niezwykle złożone i wielowymiarowe. Artysta w poruszający sposób wyraża swoje znużenie Ameryką, jednocześnie opłakując utraconą niewinność i poszukując osobistego odkupienia.

Centralnym, powtarzającym się refrenem jest deklaracja: „I'm so tired of America” („Jestem tak zmęczony Ameryką”). Słowa te, wypowiedziane w kontekście politycznej atmosfery panującej w USA za prezydentury George’a W. Busha i eskalacji wojny w Iraku i Afganistanie, wybrzmiewają jako gorzki protest. Wainwright w wywiadzie dla "Rolling Stone" wyjaśnił, że piosenka ta jest atakiem na amerykański rząd za jego działania w tamtym okresie. Podkreślał, że choć śpiewanie jej często wywoływało buczenie publiczności, było to dla niego ważne przesłanie w tamtym czasie.

Początkowe wersy – „I'm going to a town that has already been burnt down / I'm going to a place that has already been disgraced” („Jadę do miasta, które zostało już spalone / Jadę do miejsca, które zostało już zhańbione”) – to nie tylko poetycka metafora, ale konkretne odniesienie. Wainwright ujawnił, że miastem, o którym śpiewa, jest Berlin w Niemczech, gdzie nagrywał część albumu i gdzie poznał swojego przyszłego męża, Jörna Weisbrodta. Dla artysty Berlin był symbolem miejsca, które „doświadczyło już zniszczenia i wyciągnęło lekcję z okrucieństw, jakie może wyrządzić ludzkość”. W jego percepcji Stany Zjednoczone w tamtym czasie „nie miały poczucia szkód, jakie zamierzały wyrządzić”. W rozmowie z Salon.com, Wainwright stwierdził, że Berlin oferuje rodzaj „odrodzenia”, którego Ameryka potrzebuje, chyba że „chcemy stać się bardziej podupadli”. Podróż do tego miasta jest więc ucieczką od obecnego stanu Ameryki i poszukiwaniem przestrzeni, która przeszła już przez katastrofę i znalazła sposób na przetrwanie.

Piosenka rozciąga swoją krytykę również na media i dominujące narracje: „I'm gonna make it up for all of The Sunday Times / I'm gonna make it up for all of the nursery rhymes / They never really seem to want to tell the truth” („Odbiję sobie to wszystko za wszystkie »The Sunday Timesy« / Odbiję sobie to wszystko za wszystkie rymowanki / One nigdy naprawdę nie wydają się chcieć mówić prawdy”). Choć „The Sunday Times” to brytyjska gazeta, zwrot ten można interpretować szerzej jako krytykę mainstreamowych mediów, które, zdaniem artysty, często przedstawiają uproszczony lub zafałszowany obraz rzeczywistości. „Rymowanki” (nursery rhymes) mogą symbolizować naiwność lub dziecięcą indoktrynację, która nie przygotowuje na złożoność i brutalność świata dorosłych.

W drugiej części utworu Wainwright stawia fundamentalne pytania moralne i religijne, które wydają się być skierowane do konserwatywnej części społeczeństwa amerykańskiego: „Tell me, do you really think you go to hell for having loved? / Tell me, enough of thinking everything that you've done is good / I really need to know, after soaking the body of Jesus Christ in blood” („Powiedz mi, czy naprawdę myślisz, że idziesz do piekła za to, że kochałeś? / Powiedz mi, dość myślenia, że wszystko, co zrobiłeś, jest dobre / Naprawdę muszę wiedzieć, po tym, jak skąpałeś ciało Jezusa Chrystusa we krwi”). To bezpośrednie wyzwanie dla religijnego dogmatyzmu, szczególnie w kontekście dyskusji na temat praw osób LGBTQ+, co było palącym tematem w tamtych czasach. Wers o „skąpaniu ciała Jezusa Chrystusa we krwi” to potężny, niemal bluźnierczy obraz, kwestionujący czystość intencji i usprawiedliwienia dla działań podejmowanych w imię religii czy kraju. Jest to ostra krytyka amerykańskiej samouwielbienia i wyjątkowości, które ignorują cierpienie i niesprawiedliwość.

Mimo tego rozgoryczenia, piosenka ostatecznie staje się manifestem osobistej niezależności i poszukiwania sensu: „Making my own way home, ain't gonna be alone / I've got a life to lead, America” („Wracam do domu po swojemu, nie będę sam / Mam życie do przeżycia, Ameryko”). To deklaracja, że artysta, pomimo zmęczenia i rozczarowania, zamierza żyć dalej na własnych warunkach, odnajdując własną drogę i prawdę. Ostatnie wersy „I got a soul to feed / I got a dream to heed / And that's all I need” („Mam duszę do nakarmienia / Mam marzenie do spełnienia / I to wszystko, czego potrzebuję”) wzmacniają to przesłanie, sugerując, że prawdziwe spełnienie leży w wewnętrznym poszukiwaniu i duchowej podróży, a nie w narzuconych przez społeczeństwo normach czy politycznych ideologiach.

W sumie „Going to a Town” jest utworem o rozczarowaniu i sprzeciwie, ale także o nadziei i osobistym odrodzeniu. Wainwright, jako artysta zawsze łączący intymność z grandioznością, przekazuje w nim zarówno swoje osobiste zmagania (jak przyznał, to też piosenka o rozstaniu), jak i szerszą, społeczną krytykę, wzywając do refleksji nad wartościami, które powinny kierować jednostkami i narodami. Album Release the Stars, z którego pochodzi utwór, choć zawiera tak krytyczne piosenki, jest również interpretowany jako przesłanie o „celebrowaniu”, „wybaczaniu, optymizmie i patrzeniu w przyszłość”.