Interpretacja Nikt nikogo (i tak warto żyć) - Raz Dwa Trzy

Piosenka „Nikt nikogo (i tak warto żyć)” zespołu Raz Dwa Trzy to głęboka refleksja nad kondycją ludzką, naznaczona zarówno melancholią, jak i niezachwianą afirmacją życia. Utwór, którego tekst i muzykę stworzył Adam Nowak, z płyty „Cztery” z 1994 roku, na pierwszy rzut oka zdaje się malować obraz świata pełnego obojętności. Słowa „Nikt nikogo nie broni / nikogo nie karze” sugerują brak zewnętrznej instancji oceniającej czy wspierającej, pozostawiając jednostkę w obliczu własnego losu. W tej perspektywie, wiele aspektów życia staje się zastępowalne, ulotne, z wyjątkiem tych, których „nie można powtarzać” – być może unikalnych doświadczeń, błędów czy szans.

Pierwsze strofy wymieniają elementy składające się na ten ludzki pejzaż: „powietrza które nas dzieli”, symbolizującego dystans i izolację, „płytkiego oddechu nadziei”, wskazującego na jej kruchość, a także „lęku przed sobą” i ostatecznie „siebie samego”. To wyliczenie podkreśla wewnętrzne zmagania i samotność w obliczu egzystencji. Pojawiająca się następnie „cała seria pomyłek” jest naturalnym składnikiem tej drogi, lecz piosenka oferuje pewną formę wyzwolenia: „jeśli jesteś kim dotąd nie byłeś / teraz nie musisz tłumaczyć / czego nie myślisz można zobaczyć”. Sugeruje to, że prawdziwa zmiana w człowieku jest widoczna, a werbalne usprawiedliwienia stają się zbędne wobec autentycznej transformacji. Adam Nowak, lider Raz Dwa Trzy, wyraził potrzebę stworzenia tego utworu z myślą o afirmacji życia, pragnął bowiem przekazać światu, że mimo smutku, załamania i porażek, zawsze warto wstać, podnieść się i żyć, gdyż samo życie jest niezwykłe.

Centralne, powtarzające się „i tak warto żyć” stanowi kontrapunkt dla wcześniejszych obserwacji. Jest to potężna deklaracja, wybrzmiewająca pomimo dostrzeganych niedoskonałości świata i ludzkiej natury. Co ciekawe, ten hymn afirmacji niemalże nie trafił na płytę „Cztery”, ponieważ zespół uznał go za „zbyt oczywisty” i narzekał na niego.

W drugiej części utworu powraca motyw braku obrony i kary, ale dodane zostaje spostrzeżenie, że „zanim cokolwiek się zdarzy / wszystko można zapomnieć”. To może odnosić się do szybkiego zapominania o przeszłości, o ważnych lekcjach czy doświadczeniach. Tekst dotyka również złożonych aspektów ludzkiego doświadczenia: „wolność co niepokoi” wskazuje na lęk przed nieograniczonym wyborem i odpowiedzialnością, natomiast „podstęp którego nikt się nie boi” sugeruje wszechobecność fałszu, który stał się tak powszechny, że utracił swoją grozę. Obok tego współistnieją „wiara która przenika” i „miłość której każdy dotyka”, podkreślając fundamentalne, choć często sprzeczne, wartości w życiu człowieka.

Ostatnia strofa przynosi subtelne, lecz znaczące zmiany. „Płytki oddech nadziei” zmienia się w „płytkiego oddechu braku nadziei”, a „lęk przed sobą” w „wiary w siebie”. Ta ewolucja może symbolizować proces dojrzewania i pogodzenia się z rzeczywistością. Brak nadziei nie jest tu końcem, lecz być może nowym punktem wyjścia, z którego wyłania się wiara w siebie. To przesunięcie akcentów od lęku do samoakceptacji świadczy o wewnętrznym rozwoju. Zakończenie: „teraz możesz zobaczyć / a to co myślisz niewiele znaczy / i tak warto żyć”, akcentuje prymat doświadczenia i obserwacji nad samymi myślami czy intencjami. Sugeruje, że ostatecznie liczą się czyny i to, co realnie postrzegamy. Adam Nowak często zadaje sobie pytanie „co zrobić, żeby dobrze żyć” i poszukuje na nie odpowiedzi w swojej twórczości, czerpiąc inspirację m.in. z Wojciecha Młynarskiego. Podkreśla również, że „najważniejsze dzieje się między ludźmi”, a wartości takie jak uczciwość, przyzwoitość i prawdomówność są kluczowe, by móc codziennie spojrzeć sobie w lustro. Piosenka „Nikt nikogo (i tak warto żyć)” doskonale wpisuje się w ten filozoficzny nurt twórczości Raz Dwa Trzy, będąc nie tylko muzycznym utworem, ale prawdziwą filozoficzną kapsułką o głębokim przesłaniu.