Interpretacja Major Tom - Peter Schilling

Peter Schilling's "Major Tom" to utwór, który zyskał status kultowego, opowiadając historię astronauty z nowej perspektywy. Choć nazwisko bohatera ewidentnie nawiązuje do słynnego Major Toma Davida Bowiego ze "Space Oddity", sam Schilling w wywiadach podkreśla, że bezpośrednią inspiracją dla jego piosenki był film Stanleya Kubricka 2001: Odyseja Kosmiczna, który zobaczył na początku lat 70. i który, jak twierdzi, zmienił go jako osobę. Piosenka, wydana w 1983 roku jako główny singiel z albumu Error in the System, stała się międzynarodowym hitem, zwłaszcza w wersji angielskiej ("Major Tom (Coming Home)"), która była tłumaczeniem oryginalnego niemieckiego tytułu "Major Tom (völlig losgelöst)", czyli "całkowicie odłączony".

Tekst utworu rozpoczyna się od sceny startu, gdzie statek czeka, a wszystkie systemy są gotowe. Mimo początkowych wątpliwości kontroli naziemnej, komputer zapewnia o braku potrzeby przerywania misji, a odliczanie rusza. Jest to moment pełen napięcia i oczekiwania, symbolizujący początek wielkiej, nieznanej podróży. Humorystyczne zdanie "Send me up a drink" wypowiedziane przez Majora Toma tuż przed startem, pokazuje próbę rozładowania stresu i utrzymania pozorów normalności w obliczu niezwykłego wyzwania.

W miarę jak statek oddala się od Ziemi, Major Tom doświadcza uczucia nieważkości i oddalenia: "Earth below us, drifting falling, floating weightless". To nie tylko opis fizycznego stanu, ale także metaforyczne ukazanie oderwania od ziemskich trosk i ograniczeń. Po osiągnięciu orbity i ustabilizowaniu statku, astronaut rozpoczyna zbieranie danych. W tym momencie pojawia się introspekcja: "What will it effect when all is done, thinks Major Tom" ("Co to da, gdy wszystko będzie zrobione, myśli Major Tom"). W niemieckiej wersji utworu, jak zauważono, to zdanie ma bardziej filozoficzny, niemal religijny wydźwięk: "Scientific experiments, but what use is that in the end / wonders Major Tom". Sugeruje to głębsze przemyślenia bohatera na temat sensu swojej misji i ludzkiej egzystencji.

Dramatyczny zwrot następuje, gdy kontrola naziemna traci kontakt. Pojawia się panika, a wezwania do Majora Toma pozostają bez odpowiedzi. W tym kontekście, ostatnia wiadomość astronauty: "Give my wife my love" (przetłumaczone przez Davida Lodge'a z niemieckiego "Tell my wife I love her very much she knows") jest przejmującym pożegnaniem. Świat pogrąża się w żałobie, wierząc, że Major Tom zginął. Jednak w tekście Schillinga astronaut jest "alive", a nawet "coming home", ale nie na Ziemię. Widzi "the light commands" i stwierdza: "this is my home, I'm coming home".

Ta interpretacja rozbiega się z pierwotną wizją Bowiego, w której Major Tom gubi się w przestrzeni przez awarię. U Schillinga Major Tom wydaje się celowo decydować się na podróż w nicość, odnajdując nowe "domowe" poczucie w kosmosie. Jak sam Schilling zastanawiał się w wywiadzie, jeśli było to z góry zaplanowane, mogła to być misja samobójcza, jednak "czasem rzeczy dzieją się w danej chwili". To porywające oderwanie od ziemskich pęt ("völlig losgelöst"), które jest kluczową frazą refrenu w niemieckiej wersji, symbolizuje całkowite uwolnienie, być może egzystencjalne lub duchowe. Może to być ucieczka od skomplikowanego świata, tęsknota za momentem nieważkości po ciężkich debatach, co rezonowało z nastrojami w Niemczech w czasie Zimnej Wojny.

Utwór "Major Tom" jest klasykiem nurtu Neue Deutsche Welle (NDW), ruchu artystycznego w niemieckim społeczeństwie, który wpłynął na popkultur innych narodów. Jego chwytliwa synth-popowa melodia w połączeniu z intrygującą narracją sprawiły, że odniósł sukces nie tylko w Niemczech, ale i na arenie międzynarodowej. Piosenka doświadczyła kilku renesansów, między innymi jako nieoficjalny hymn Euro 2024, gdzie po raz kolejny zagościła na szczytach niemieckich list przebojów, ponad 40 lat po premierze. Peter Schilling wyraził swoje wzruszenie wsparciem fanów, a jego "Major Tom" stał się symbolem eskapistycznej fantazji i tęsknoty za chwilą beztroski. Schilling nagrał piosenkę w całości w swoim jednopokojowym mieszkaniu, a jej angielskie teksty napisał kanadyjski autor tekstów David Lodge. Istnieją liczne covery i remiksy utworu, co świadczy o jego trwałym wpływie na muzykę popularną.
Ciekawostką jest, że oryginalny klip do anglojęzycznej wersji utworu zawierał autentyczne nagrania NASA, które w tamtych czasach były niezwykle trudne do zdobycia, co podkreśla Peter Schilling w jednym z wywiadów. To dodaje autentyczności i wizualnej głębi historii Majora Toma, który ostatecznie odnajduje swój dom poza Ziemią, dryfując swobodnie, całkowicie oderwany.