Interpretacja Hamlet - Maanam

Kora Jackowska, autorka słów do utworu „Hamlet”, stworzyła tekst, który stanowi głęboką refleksję nad kondycją współczesnego człowieka, jednocześnie świadomie nawiązując do szekspirowskiego pierwowzoru. Piosenka, wydana przez Maanam w 1979 roku jako pierwszy singiel zespołu, z muzyką skomponowaną przez Marka Jackowskiego, wprowadziła Maanam do radia i od razu zdobyła popularność, zajmując drugie miejsce na liście przebojów Studia Gamma.

Utwór rozpoczyna się od powtarzających się słów: „Słowa, słowa, słowa, słowa / Wyrazy cisną się do głowy”. To bezpośrednie nawiązanie do słynnego monologu Hamleta, który w akcie II, scenie II dramatu Szekspira, wypowiada kwestię: „Słowa, słowa, słowa!”. U Kory fraza ta, podobnie jak u Szekspira, symbolizuje nadmiar informacji, pustosłowie, a także niemożność odnalezienia prawdziwego znaczenia w natłoku komunikatów. W kontekście końca lat 70. w Polsce, może to być również komentarz do propagandy, wszechobecnej ideologii i pustych obietnic, które nie niosły za sobą realnej treści. „Wyrazy cisną się do głowy” sugerują uczucie osaczenia, braku kontroli nad własnym umysłem, który jest bombardowany zewnętrznymi bodźcami, często o niejasnym, „zachęcającym szepcie”. Ten szept może być głosem konformizmu, pokusą podążania za tłumem, ale również wewnętrznym zgiełkiem myśli, które nie pozwalają na spokój.

Druga część tekstu, „Myślę, myślę, myślę, myślę / Idę ulicą i dziwię się że idę”, przenosi słuchacza w stan głębokiej introspekcji i alienacji. Powtarzalność słowa „myślę” podkreśla obsesyjny charakter rozważań, a zaskoczenie własnym fizycznym bytem („dziwię się że idę”) to metafora poczucia wyobcowania i mechanicznego funkcjonowania w rzeczywistości. Podmiot liryczny czuje się jak automat, pozbawiony świadomej woli, obserwujący samego siebie z zewnątrz. To zjawisko może być interpretowane jako reakcja na rezygnację z indywidualności, którą wymuszały ówczesne realia społeczne.

W kolejnej strofie to poczucie braku kontroli pogłębia się: „Myślę, myślę, myślę, myślę / Chcę się zatrzymać, nie mogę”. Ta niemoc, brak możliwości decydowania o sobie, jest tragicznym wymiarem ludzkiego losu, podobnym do uwikłania szekspirowskiego Hamleta w sieć intryg i wewnętrznych dylematów, z których nie potrafi się wyplątać. Kora w mistrzowski sposób oddaje tu uczucie pułapki – intelektualnej, emocjonalnej, a może i systemowej. „Zachęcający szept” ponownie się pojawia, jako stały element pejzażu mentalnego, nieustannie nękający i podważający zdolność do samodzielnego działania.

Charakterystyczne „Ha, ha, ha...” powracające w refrenach, może być interpretowane na wiele sposobów: od cynicznego śmiechu wobec absurdalności otaczającej rzeczywistości, przez oznakę bezsilności i szaleństwa, po próbę zagłuszenia wewnętrznego krzyku. To śmiech, który nie przynosi ulgi, lecz pogłębia poczucie osamotnienia i niezrozumienia. W kontekście całości utworu, ów śmiech jawi się jako tragiczne echo walki o zachowanie własnego „ja” w świecie, który zdaje się tę indywidualność dusić.

"Hamlet" jest symbolicznym obrazem człowieka zagubionego w świecie, w którym słowa straciły swoją moc, a myśli prowadzą donikąd. Jest to utwór o poczuciu braku wolności, zarówno w wymiarze społecznym, jak i egzystencjalnym. Złożoność interpretacyjna tekstu Kory, jego poetyckość i wieloznaczność, sprawiają, że piosenka ta, choć powstała w konkretnym kontekście historycznym, pozostaje uniwersalnym hymnem o wewnętrznym zmaganiu i poszukiwaniu autentyczności w zgiełku świata. Maanam nie tylko wprowadził rocka do polskiego eteru, ale również zaoferował słuchaczom utwór o głębokim przesłaniu, który na długo zapisał się w historii polskiej muzyki. Co ciekawe, w 1997 roku Maanam nagrał nową, rockową wersję utworu zatytułowaną „Hamlet 1997”. Marek Jackowski skomponował muzykę do słów Kory (Olgi Jackowskiej). Sam fakt, że Kora w tak wczesnym etapie kariery Maanamu sięgnęła po motyw szekspirowski, świadczy o jej erudycji i wrażliwości na uniwersalne tematy ludzkiej egzystencji, które wplatała w twórczość zespołu, często nacechowaną buntem i niezgodą na zastaną rzeczywistość.