Piosenka "Pretty On The Inside" autorstwa Hole, wydana 17 września 1991 roku, to esencja brutalnego, nieugiętego grunge'u, który wyrwał się z alternatywnego podziemia na początku lat 90. Utwór tytułowy z debiutanckiego albumu zespołu, wyprodukowanego przez Kim Gordon z Sonic Youth i Dona Fleminga z Gumball, jest krzykiem frustracji i rozpaczy, ubranym w szorstkie, hałaśliwe brzmienie. Album ten, choć w późniejszych latach Courtney Love określała go mianem "nie do słuchania", stanowił dla niej "transformujące" doświadczenie, uwalniając 25 lat stłumionej wściekłości, jak sama przyznała w poście na Instagramie, cytowanym przez "American Songwriter".

Tekst piosenki, choć na pierwszy rzut oka chaotyczny i abstrakcyjny, w rzeczywistości jest niezwykle osobisty i prowokacyjny. Otwierające wersy – "Slut kiss girls won't you promise her smack / Is she pretty on the inside? / Is she pretty from the back?" – natychmiast wrzucają słuchacza w brutalny świat przedmiotowego traktowania kobiet, manipulacji i uzależnień. Odniesienia do "dziwki" (slut) i "ćpania" (smack) mają swoje korzenie w młodości Courtney Love, która w przeszłości utrzymywała się z pracy jako striptizerka, co wyjaśnia użycie tego słownictwa w utworze, jak podaje serwis Songfacts. Pytanie o to, czy dziewczyna jest "ładna w środku" (pretty on the inside) i "ładna od tyłu" (pretty from the back), uderza w podwójne standardy i powierzchowność, z jaką społeczeństwo ocenia kobiety – zarówno pod kątem fizyczności, jak i (pozornej) wewnętrznej "czystości". To brutalne zestawienie intymności i oceny fizycznej zderza się z hipokryzją, gdzie wewnętrzne piękno jest pytaniem, podczas gdy fizyczność staje się przedmiotem bezpośredniej inspekcji.

Wers "Slut kiss girl won't you water her rack" kontynuuje motyw obiektowienia, sugerując karmienie lub podtrzymywanie fałszywego wizerunku lub pozornej wartości, często w kontekście seksualnym. Następujące po nim pytania "Is she ugly on the inside? / Baby ugly ugly from the back?" stanowią ponure odwrócenie początkowych wersów. Love przenosi punkt ciężkości z poszukiwania piękna na potwierdzenie brzydoty, co może odzwierciedlać internalizację negatywnych osądów lub świadomość zgnilizny, która rozprzestrzenia się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Wyrażenie "molasses rot black strap" przywołuje obraz lepkiego, słodkiego, ale jednocześnie gnijącego i mrocznego syropu, symbolizującego coś, co początkowo wydaje się pociągające, ale w rzeczywistości jest destrukcyjne i prowadzi do rozkładu. Jest to metafora toksycznych relacji, uzależnień lub własnych, autodestrukcyjnych tendencji.

Centralny refren "There is no my, my pretty power / My pretty power / My pretty power / My ugly..." to moment rezygnacji lub wręcz odrzucenia konwencjonalnej "ładnej siły" (pretty power), czyli władzy wynikającej z fizycznej atrakcyjności. Love zdaje się dekonstruować ideę, że uroda jest źródłem prawdziwej mocy czy kontroli. W jej świecie, opisanym w piosence, ta "ładna siła" jest iluzoryczna lub całkowicie nieobecna, zastąpiona przez "brzydotę" (ugly), która może być odzwierciedleniem jej prawdziwego, nieocenzurowanego ja, wolnego od narzuconych standardów. Courtney Love w wywiadzie z 1991 roku, którego fragmenty dostępne są na YouTube, mówiła, że na albumie jest "dużo brutalnych rzeczy na wierzchu, ale pod spodem jest dużo melodii", dodając, że "nie wiedzieliśmy, że to takie ekstremalne, po prostu myśleliśmy, że robimy popowy album z pazurem". To pokazuje świadomość warstwowości przekazu, gdzie za agresywną fasadą kryje się głębszy sens.

Piosenka kończy się intensywnym, powtarzanym słowem "ugly" – "Is she ugly? ugly? ugly? ugly? ugly? ugly? ugly?". Ta obsesyjna repetycja podkreśla wszechobecność poczucia brzydoty, zarówno tej wewnętrznej, emocjonalnej, jak i tej narzuconej przez zewnętrzne osądy. W kontekście wczesnej twórczości Hole, która często eksplorowała tematy kobiecej seksualności, przemocy i tożsamości, "Pretty On The Inside" jest manifestem gniewu i niezgody na uprzedmiotowienie. Love, jako wokalistka, autorka tekstów i gitarzystka, od początku kariery Hole, założonego w 1989 roku wspólnie z Erikiem Erlandsonem, była siłą napędową, której teksty, często w abstrakcyjnej formie narracyjnej, opisywały sceny przemocy, śmierci i kobiecej seksualności. Jak sama ujęła to w materiałach promocyjnych albumu, cytowanych przez "American Songwriter", piosenki te są o "moich własnych słabościach i nieczystościach; rzeczach, których w sobie nienawidzę... paranojach, drobnych zmartwieniach i płytkich, żałosnych rzeczach, które są we mnie".

Utwór, podobnie jak cały album wydany 17 września 1991 roku, charakteryzuje się surowym, chaotycznym brzmieniem, krzyczącym wokalem i "niechlujną punkową etyką", od której zespół później się zdystansował. To właśnie ta "piękna wściekłość" (beautiful viciousness), jak określił to artykuł w "Full Time Aesthetic" w 2021 roku, sprawiła, że debiut Hole stał się kultowym albumem dla fanów punka i rocka, wpływając na artystki takie jak Brody Dalle czy Scout Niblett. W "Pretty On The Inside" Courtney Love nie szuka akceptacji ani zewnętrznego potwierdzenia urody. Zamiast tego, rozbiera na czynniki pierwsze społeczne oczekiwania i własne, wewnętrzne demony, prezentując słuchaczowi bezkompromisową wizję kobiecej psychiki w obliczu presji i autodestrukcji. To świadectwo, że prawdziwa siła nie leży w powierzchownym pięknie, lecz w odwadze bycia "ugly" na własnych warunkach.