Interpretacja Was Ist Ist - Einsturzende Neubauten

"Was Ist Ist" to utwór zespołu Einstürzende Neubauten, wydany na albumie "Alles wieder offen" w 2007 roku. Tytuł albumu, który można przetłumaczyć jako "Wszystko znowu otwarte", doskonale rezonuje z centralnym przesłaniem piosenki, sugerując nowe możliwości i odrzucenie ograniczeń. Jest to utwór, który w charakterystyczny dla zespołu sposób łączy poezję z prowokacją, a filozoficzne rozważania z niemal dadaistycznym postulowaniem niemożliwego.

Tekst rozpoczyna się od stwierdzenia, często przypisywanego Albertowi Einsteinowi (choć w rzeczywistości jest to sparafrazowana myśl), że "Dwa rzeczy są nieskończone: Głupota i kosmos". To uderzające otwarcie od razu wprowadza w nastrój egzystencjalnej refleksji, a puste miejsca w tekście, oznaczone elipsami, stają się zaproszeniem do własnej interpretacji, do wypełnienia ich osobistymi pragnieniami lub spostrzeżeniami, co stanowi często spotykaną technikę w twórczości Neubauten. W tym kontekście "tylko miłość i pogoda nigdy, nigdy się nie kończą" staje się poetyckim uchwyceniem trwałych, choć niekontrolowanych, aspektów ludzkiego doświadczenia i natury.

Refren – "Was ist ist / Was nicht ist ist möglich / Nur was nicht ist ist möglich" (Co jest, jest / Co nie jest, jest możliwe / Tylko co nie jest, jest możliwe) – jest esencją utworu i wręcz manifestem niemożliwego. To potężna afirmacja potencjału, wyobraźni i podważania zastanej rzeczywistości. Blixa Bargeld, frontman Einstürzende Neubauten, w wywiadach często podkreślał, że zespół przez całą swoją karierę dążył do przekraczania granic i tworzenia nowych znaczeń, czerpiąc wiedzę i prawdę z samej muzyki i procesu twórczego. To motto doskonale oddaje filozofię zespołu, który od samego początku, czyli od 1980 roku w Berlinie Zachodnim, redefiniował pojęcie muzyki industrialnej, używając nietypowych instrumentów wykonanych ze złomu, narzędzi budowlanych, a nawet wywołując hałas za pomocą wiertarek czy młotów. Ich prowokacyjne występy i "niekonformistyczna mieszanka" dźwięków stały się podstawą nowego rozumienia muzyki, inspirując niezliczonych artystów.

Dalsze zwrotki to lista absurdalnych, utopijnych, a jednocześnie bardzo ludzkich żądań. Zespół domaga się odrzucenia fizycznych i społecznych ograniczeń: "ostatecznego uwolnienia od szaleństwa grawitacji Newtona", "końca z dryfem kontynentów, Pangea z powrotem". To metaforyczne pragnienie powrotu do pierwotnego, zjednoczonego stanu, odrzucającego siły dzielące i rozdzielające. Jednocześnie pojawiają się żądania dotyczące luksusu i hedonizmu: "więcej... i... gruszki, marcepan", "substancje nielegalne", "5-gwiazdek minimalnie", "skrzynka szampana, Biowodka, Biogin". Te żądania stają w opozycji do nudy i codzienności, co widać w wersie "żadnego jedzenia resztek poniedziałkowych". To wyraz dążenia do idealnego, pozbawionego ograniczeń bytu, wolnego od kaca i żalu.

Ciekawostką jest wykorzystanie czarnych liczb w "utopijnym kalkulatorze", co sugeruje racjonalne podejście do osiągania niemożliwego, a także żądanie gwiazd w ciągu dnia i "wczorajszych do wydobycia podziemnego". Ten ostatni obraz może być interpretowany jako krytyczne spojrzenie na przeszłość, dążenie do wydobycia zapomnianych idei lub rozliczenia się z błędami. Blixa Bargeld jest znany z ambitnego i zręcznego użycia języka niemieckiego, wplatając w teksty surrealizm i naturalny romantyzm, pełne odniesień i ukrytych znaczeń.

Piosenka postuluje również "zachód słońca dla Zachodu", co może symbolizować pragnienie transformacji lub nawet upadku zachodniej cywilizacji, oraz "zdolność do tańca, niewyczerpana", podkreślając nienasyconą potrzebę nieskrępowanej ekspresji i wolności od krytyki. Prośba o "zupełnie puste niebo, wzbogacone muzyką" oddaje wagę, jaką zespół przywiązuje do dźwięku jako ostatecznej formy wzbogacenia.

Końcowe wersy, "chcemy lizać, rozpalać, zmieniać, tańczyć na krawędzi", wyrażają potrzebę intensywnych, transgresywnych doświadczeń. "Bulemiczne odchudzanie dla całego państwa" to ostra, satyryczna krytyka społecznych nadużyć, a żądanie "więzienia dla Hansa Mustermanna za fałszerstwo i zdradę" jest apelem o odpowiedzialność dla typowych, konformistycznych figur.

Ostateczne żądanie "liter z powrotem do alfabetu, aby nasi zrozumieli się w babilońskiej bełkocie" oraz "muzyka musi wreszcie być naprawdę głośna, żeby ktoś nam uwierzył" to metafora dążenia do klarowności komunikacji, odzyskania znaczenia w chaotycznym świecie i desperackiej potrzeby bycia zrozumianym i usłyszanym przez swoją sztukę. Einstürzende Neubauten, ze swoim eksperymentalnym rockiem i noise'em, zawsze stawiali na bezkompromisowość w wyrażaniu własnej filozofii. Piosenka "Was Ist Ist" jest więc nie tylko listą życzeń, ale przede wszystkim hymnem na cześć nieskończonych możliwości i wezwaniem do odrzucenia narzuconych realiów, podkreślającym, że prawdziwa wolność leży w tym, co jeszcze nie istnieje, co jest jedynie potencjalne.