Interpretacja Fujiyama mama - Wanda Jackson

Interpretacja piosenki „Fujiyama Mama” Wandy Jackson zagłębia się w śmiały i wybuchowy hymn kobiecej mocy, opakowany w buntownicze brzmienie rockabilly. Utwór, napisany przez Jacka Hammera (właśc. Earla Burrowsa) w 1954 roku, a nagrany przez Jackson w 1957 roku, jest prawdziwym manifestem kobiecej siły, porównującym ją do potęgi wulkanu Fudżi i niszczycielskiej mocy bomby atomowej.

Już od pierwszych linijek, „I've been to Nagasaki, Hiroshima too, the same I did to them, baby, I can do to you”, piosenka ustanawia prowokacyjny ton. Te słowa, choć dziś mogą budzić kontrowersje, w kontekście powojennym, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, były odbierane inaczej. Wanda Jackson, jako wykonawczyni, wciela się w postać kobiety, która jest niezależna, niebezpieczna i nie boi się używać swojej siły, by zdominować partnera. Jest „Fujiyama mamą”, która „zaraz wybuchnie” i kiedy już zacznie, „nikt jej nie powstrzyma”. Metafora wulkanu Fudżi, symbolu Japonii, staje się tu uosobieniem nieokiełznanej energii i temperamentu.

Kolejne zwrotki wzmacniają ten obraz. Bohaterka pije sake, pali dynamit i strzela do świateł, by podkreślić swoją bezkompromisowość i dzikość. „I drink a quart of saki, smoke dynamite, I chase it with tobaccy and then shoot out the light”. Ten wizerunek jest daleki od ówczesnych oczekiwań wobec kobiet i stanowi wyraźne zerwanie z tradycyjnymi rolami płciowymi, co czyni utwór proto-feministycznym w swoim wydźwięku. Porównania do nitrogliceryny i bomby atomowej („I'll blow your head off, baby, with nitroglycerine”, „But I can cause destruction just like the atom bomb”) nie pozostawiają wątpliwości co do intensywności jej charakteru. Ona nie tylko grozi, ale deklaruje zdolność do realnej destrukcji, co symbolicznie odnosi się do jej emocjonalnej i fizycznej potęgi.

Co ciekawe, mimo tak bezpośrednich odniesień do tragicznych wydarzeń wojennych, piosenka Wandy Jackson nie odniosła sukcesu w Stanach Zjednoczonych. Jak sama Jackson wspominała w wywiadach, amerykańscy radiowcy niechętnie grali utwór, ponieważ społeczeństwo nie było gotowe na tak „ostre” teksty śpiewane przez nastoletnią dziewczynę. Był to czas, kiedy nawet Elvis Presley ledwo był akceptowany, a koncepcja zbuntowanej kobiety w rock and rollu była dla wielu zbyt odważna. Producent Wandy, Ken Nelson, początkowo również wahał się przed wydaniem piosenki ze względu na jej kontrowersyjne teksty. Dopiero po naleganiach Jackson, która bardzo polubiła energię utworu (usłyszała go w wersji Annisteen Allen na szafie grającej w 1955 roku) i wsparciu ojca, który poradził jej, by „śpiewała tę piosenkę tak, jak chce”, powstało to ikoniczne nagranie, z charakterystycznym dla Jackson „warczeniem” w głosie.

Paradoksalnie, to właśnie w Japonii, kraju, do którego odnosiły się tak mocne i trudne liryczne skojarzenia, utwór stał się ogromnym hitem. W 1958 roku „Fujiyama Mama” zajmowała pierwsze miejsce na listach przebojów przez sześć miesięcy i była to pierwsza rock and rollowa piosenka, która osiągnęła taką popularność w Japonii. Sukces ten doprowadził Wandę Jackson do trasy koncertowej po Japonii w 1959 roku, gdzie została przyjęta z entuzjazmem, koncertując w teatrach, klubach i bazach wojskowych. Dlaczego piosenka tak bardzo spodobała się japońskiej publiczności? Istnieje kilka teorii. Niektórzy sugerują, że słuchacze cieszyli się z japońskich odniesień w tekście i mogli nie rozumieć wszystkich anglojęzycznych, bardziej dosadnych fragmentów. Wanda Jackson sama przyznawała, że nie mogła zrozumieć, dlaczego piosenka stała się tam tak popularna, żartując, że „to jest tam niemal jak hymn narodowy. Do dziś nie rozumiem dlaczego. Myślę, że może nie rozumieli słów”. Inni badacze wskazują, że utwór mógł rezonować z pragnieniem empowermentu kobiet w powojennej Japonii lub po prostu z energią i nowością gatunku rock and rolla. Być może była to również forma wyzwolenia, manifestacja siły w obliczu niedawnej historii. Niezależnie od dokładnych przyczyn, „Fujiyama Mama” stała się dla japońskiej kultury symbolem, a Jackson nagrywała później nawet piosenki w języku japońskim.

Dzisiaj „Fujiyama Mama” jest postrzegana jako kultowy klasyk rockabilly i jeden z najważniejszych utworów Wandy Jackson, ugruntowujący jej pozycję jako „Królowej Rockabilly”. Jack White, który produkował album Wandy Jackson „The Party Ain't Over” w 2011 roku, zauważył, że Jackson swoimi piosenkami takimi jak „Fujiyama Mama” „przebijała się przez drzwi” dla wielu późniejszych artystek, śpiewając o „strzelaniu do świateł i burzeniu budynku”, co było „dość ostrym” jak na tamte czasy. Utwór wciąż inspiruje, a jego odważne przesłanie i niezaprzeczalna energia sprawiają, że pozostaje istotnym głosem w historii rock and rolla, celebrującym kobiecą siłę i niezależność, zdolną do zniszczenia wszelkich ograniczeń.