Interpretacja Luna - Towary Zastępcze

Piosenka „Luna” zespołu Towary Zastępcze, której tekst napisał Michał Piotrowski, a muzykę skomponował Borys Kossakowski, pochodzi z wydanego w 2006 roku albumu „Ciche dni”. Utwór jest esencją stylu zespołu, który sami twórcy określają mianem depresyjnego elektroreggae lub melancholijnego, industrialnego postdisco. Charakterystyczne dla ich twórczości są depresyjne teksty, dotyczące wyłącznie uczuć w stadiach terminalnych, co w przypadku „Lunyy” znajduje swoje głębokie odzwierciedlenie.

Utwór rozpoczyna się od sceny pożegnania, która od razu wprowadza słuchacza w nastrój nieuchronnej straty i rozgoryczenia. Podmiot liryczny pyta: „Czemu wychodzisz właśnie teraz / Gdy przecież było nam tak dobrze?”. To pytanie, pełne zaskoczenia i żalu, sugeruje, że odejście jest nagłe, być może niezrozumiałe dla osoby pozostawionej. Opis ubierającej się postaci, odbitej w lustrze, skąpanej w „kusych sukienkach moich spojrzeń”, buduje intensywną, niemal fizyczną tęsknotę. Wzrok staje się narzędziem pieszczoty – „mistrzem szybkich pieszczot”, a „kąsanie zębami wyobraźni skórę pachnącą świeżym deszczem” podkreśla zmysłowy, ale już tylko wyobrażony kontakt. To pożegnanie nie jest zatem tylko rozstaniem, lecz czymś głębszym, zrywającym intymną więź, gdzie każde spojrzenie i gest miały swoje znaczenie.

Druga zwrotka to już obraz świata po stracie, który stał się zimny, obcy i dezorientujący. „Myli mnie zimna okien nicość / I nie potrafię znaleźć drogi” – te słowa doskonale oddają poczucie zagubienia. Podmiot liryczny gubi orientację, a pejzaż miejski, zamiast dawać schronienie, staje się tłem dla rozpaczy. Centralnym, niezwykle mocnym obrazem jest „Księżyc rozlepia nekrologi na odrapanych kamienicach”. Luna, tytułowy księżyc, przestaje być symbolem romansu czy tajemnicy, staje się zwiastunem śmierci, rozlepiającymi nekrologi, czyli ogłoszenia o czyimś zgonie. To subtelne, ale wyraźne wskazanie, że odejście ukochanej osoby ma charakter ostateczny. Po jej zniknięciu świat kurczy się, zamyka – „coraz szczelniej / W nocy okrywa mnie firanka”. Podmiot liryczny czuje się jak „ćma się tłukę o latarnie”, bezcelowo miotając się w pustce, przemarzając „na kość na przystankach”, co symbolizuje dojmujące poczucie samotności i zimna w obliczu opuszczenia.

Ostatnia zwrotka pogłębia tę bolesną świadomość. Wspomnienia są wciąż żywe: „Jeszcze przed chwilą tutaj byłaś / Jeszcze pamiętam smak twych pleców”. Nawet jeśli istnieją „miłosne haiku sms-ów” przysyłane „z ciemności”, to tylko podkreślają nierealność kontaktu, jego wymiar wspomnienia lub sennego marzenia. Całkowita dezorientacja w czasie i przestrzeni – „Jeszcze tak łatwo mi się miesza / Północ, południe, wschód i zachód” – jest konsekwencją braku punktu odniesienia, którym była utracona osoba. Kulminacją jest jednak ostatnie zdanie, które brutalnie wyjaśnia, co oznacza owo odejście i dlaczego świat podmiotu lirycznego runął: „Gdy jeżdżę tam gdzie teraz mieszkasz / Pod ziemią w kraju dla robaków”. Ta makabryczna, dosadna metafora jasno komunikuje, że ukochana osoba nie odeszła z własnej woli ani w wyniku rozstania, lecz zmarła. W tym świetle cała piosenka nabiera nowego, terminalnego sensu, gdzie melancholia przechodzi w głęboką żałobę, a intymne, zmysłowe wspomnienia stają się bolesnymi fantomami nieodwracalnej straty. „Luna” Towarów Zastępczych jest zatem poruszającą, choć surową i bezkompromisową opowieścią o miłości przerwanej przez śmierć, o pustce, która po niej zostaje, i o trudności w odnalezieniu się w rzeczywistości naznaczonej ostatecznym pożegnaniem.