Interpretacja Eviva l'arte! (K. Przerwa-Tetmajer) - Sanah & Krzysztof Zalewski

Sanah i Krzysztof Zalewski w swoim wspólnym utworze „Eviva l'arte!” prezentują poruszającą interpretację słynnego wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera, jednego z czołowych przedstawicieli Młodej Polski. Piosenka ta, wydana 16 stycznia 2025 roku, stała się kolejnym dowodem na zamiłowanie Sanah do łączenia klasycznej poezji z nowoczesnymi brzmieniami popu, co wcześniej zaowocowało diamentowym albumem „Sanah śpiewa Poezyje”. Tytuł „Eviva l'arte!” pochodzi z języka włoskiego i oznacza „niech żyje sztuka”, stanowiąc swoisty manifest artystycznej dumy i niezłomności.

Tekst wiersza Tetmajera, niezmieniony w piosence, eksploruje trudne położenie artystów, którzy mimo ubóstwa i niezrozumienia ze strony społeczeństwa, pozostają wierni swojej pasji. Pierwsze zwrotki zderzają surową rzeczywistość materialną – „Człowiek zginąć musi / Cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem / Nędza porywa za gardło i dusi” – z wyniosłą deklaracją artystycznej tożsamości. Artyści są tutaj przedstawieni jako ci, którym „często na chleb braknie suchy”, a ich życie bywa „splunięcia niewarte”, jednak jednocześnie odrzucają materialistyczne wartości „nędznego filistrów narodu”. To głębokie poczucie alienacji i pogardy dla wartości skupionych na dobrach doczesnych jest kluczowe dla wymowy utworu.

Refren „Eviva l'arte! Eviva l'arte!” staje się heroicznym okrzykiem, wyrazem niezłomnej wiary w wyższość sztuki ponad wszelkie ziemskie troski. To niemalże sakralne zawołanie, powtarzane z narastającą intensywnością, podkreśla, że nawet w obliczu beznadziei i poczucia, że „wszystko nic warte”, to właśnie sztuka jest siłą napędową i sensem istnienia.

Dalsze strofy wzmacniają tę ideę, ukazując artystów jako „królów bez ziemi”, dla których duma jest bogiem, a sława słońcem. Mogą „z głodu skonać gdzieś pod progiem”, ale ich wewnętrzny ogień, „przez Boga samego włożony”, pozwala im patrzeć na tłum „z głową podniesioną”. To obraz artysty jako postaci mesjanistycznej, natchnionej przez siły wyższe, która nie ugnie się pod ciężarem nędzy ani nie sprzeda swojej wartości za „złotą koronę” laurów. Sanah i Krzysztof Zalewski, oddając hołd tym ideom, tworzą muzyczną przestrzeń, w której głosy współczesnych artystów harmonizują z poetyckim przesłaniem z przełomu wieków.

Teledysk do utworu, który zadebiutował wraz z singlem, wzbudził duże zainteresowanie, szybko gromadząc setki tysięcy wyświetleń. Klip jest niezwykle istotnym elementem interpretacji, gdyż rozszerza pojęcie sztuki z wiersza Tetmajera na rzemiosło i codzienną twórczość. Sanah i Zalewski w teledysku oddają hołd rzemieślnikom – modystkom, zegarmistrzom, kowalom, stolarzom, twórcom wiklinowych torebek czy dywanów – prezentując ich pracę jako prawdziwe dzieła sztuki. To podkreśla uniwersalność przesłania: sztuka to nie tylko wielkie płótna czy skomplikowane symfonie, ale także pasja i precyzja wkładana w każde rzemiosło, często ginące w dzisiejszym świecie. Wielu internautów wyrażało zachwyt nad tym podejściem, doceniając „cudowną interpretację poezji” i „docenienie rękodzieł uzdolnionych ludzi, przesiąkniętych sztuką”.

Współpraca Sanah z Krzysztofem Zalewskim była długo wyczekiwana przez fanów i spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem. Wokalne połączenie delikatności Sanah z rockową energią Zalewskiego nadaje wierszowi Przerwy-Tetmajera nowej dynamiki i emocjonalnej głębi. Utwór jest częścią nowego projektu Sanah, który kontynuuje jej podróż z poezją. Premiera piosenki była promowana przez RMF FM, a sam singiel „Eviva l'arte!” zdobył status złotego w Polsce i był notowany na 2. miejscu listy OLiA, najczęściej odtwarzanych utworów w polskich rozgłośniach radiowych.
Sanah, z właściwą sobie wrażliwością, ponownie udowadnia, że poezja, nawet ta klasyczna, może brzmieć świeżo i poruszać współczesnego odbiorcę, inspirując do refleksji nad wartością sztuki i siłą ludzkiego ducha w obliczu trudności. Jej twórczość w tym kontekście staje się mostem łączącym przeszłość z teraźniejszością, przypominając o ponadczasowym znaczeniu artystycznej niezależności i dążenia do piękna.