Interpretacja Mantra - Pezet Noon

„Mantra” Pezeta i Noona to utwór, który stanowi esencję miejskiego hip-hopu początku lat dwutysięcznych, będąc zarazem bonusem na kultowym albumie Muzyka Klasyczna wydanym w 2002 roku. Płyta ta, za którą Pezet odpowiadał za teksty, a Noon za produkcję muzyczną, szybko osiągnęła sukces, wspinając się na 10. miejsce listy OLiS i zdobywając nominację do Fryderyka w kategorii „najlepszy album hip-hop”. „Mantra” to intensywny portret życia w betonowej dżungli, gdzie każdy wers jest nasycony autentycznością i surowością ulicznego doświadczenia.

Początek utworu od razu wprowadza słuchacza w gęstą atmosferę miasta: „Tu życie płynie, spójrz na ulice w dymie / Na dzieciaków, spójrz, jaki mieć atut”. Pezet maluje obraz przesiąkniętych smogiem ulic, gdzie młodzi ludzie muszą walczyć o swoją pozycję, a jedynym „atutem” bywa spryt i determinacja. Miasto jawi się jako miejsce paradoksalne, „słynące z braku słów”, gdzie jednak „okna mówią wiele” i „obrazy zbiór” cichych historii czekają na odkrycie. To uliczny dogmat, niepisany kodeks, który formuje postawy i perspektywy mieszkańców. W tym środowisku, gdzie szelest zabrał nadzieje w walce z betonową dżunglą, muzyka staje się głosem sprzeciwu. Kiedy ktoś ich wytknął palcem, młodzi odpowiadają, podkręcając boombox, a rap jak skalpel przecina blok. To uosobienie buntu i wyrazu, który jest zarazem „szczerym gównem” – bezkompromisowym i prawdziwym do bólu. Zakończenie pierwszej zwrotki z pytaniem „Wiesz, co mówią? Że światła miasta wrzeszczą z ulgą” i kontynuacją „Że światła miasta gdzieś stąd pójdą” sugeruje dwoistość – z jednej strony chwilowe ukojenie, z drugiej, tęsknotę za ucieczką lub transformacją miejskiej rzeczywistości.

Druga zwrotka rozszerza panoramę miasta, ukazując je jako „świat miasta świateł”, w którym człowiek zdobi szatę poprzez swoją obecność i interakcje z otoczeniem. Ulice, place, bloki, stacje – to wszystko tworzy misterną kombinację, a detale takie jak schody z klatek, chodniki, klomby, market, pomniki budują autentyczny obraz miejskiego pejzażu. Pezet zwraca uwagę na codzienne sceny – ktoś zbombił ławkę, odbił, ktoś trąbi, patrzę – które są częścią miejskiego rytmu. Wśród tego wszystkiego pojawiają się znajome mordy za szkłem w Fiacie kumpli, symbolizujące wspólnotę i lojalność. To nasze hobby, choć coraz starsi, zawsze młodzi, podkreśla więzi i tożsamość, która mimo upływu czasu pozostaje niezmienna. Porównanie do bajki o nowych, wrogich ziemiach jak Goblin dla Spidermana doskonale oddaje poczucie nieustającej walki i wyzwań, z jakimi mierzą się mieszkańcy. Wena, czyli twórcza energia Pezeta, czerpana jest z tego właśnie środowiska. To światła miast, nasz pomnik – te powtarzające się frazy podkreślają, że miasto jest zarówno źródłem inspiracji, jak i trwałym świadectwem ich twórczości i życia.

Finałowa zwrotka to refleksja nad naturą życia i sztuki w miejskim kontekście. „To nie Toy Story, tu żyjąc, wiesz, bijąc się o sponsoring” – to bezpośrednie odniesienie do brutalnej prawdy show-biznesu, kontrastujące z dziecięcą naiwnością. Pezet przyznaje, że mylą go pozory, ale on sam cieszy się chwilą przyszłych historii, koncentrując się na autentyczności, a nie na powierzchowności. Śmierć jest tu nieuchronną perspektywą, lecz koloryt śmierci jeszcze mnie nie zmieścił, co wyraża chęć życia w pełni. Kwestia „Życia kosztorys jest wielki, komu pozwolisz jeść z ręki?” to głębokie pytanie o zaufanie i niezależność, stanowiące istotny element mantry Pezeta. Utwór kończy się swoistym wezwaniem do celebracji i buntu: „Podnieśmy w górę zaciśnięte pięści, wiwat!”. Światła miasta błyszczą w szybach, stając się niemym świadkiem tych miejskich, często ulotnych chwil, podczas gdy miejski wywiad wygasł, symbolizując być może zmierzch pewnej formy komunikacji lub zrozumienia. Klimat miasta, jak lampa Aladyna, ma moc pobudzania, jak amfa, stając się dla twórców prawdziwą mantrą – filozofią i siłą napędową. Ostatnie zdanie, „To światła miasta, jak spacer po ruchomych piaskach”, trafnie podsumowuje niestabilność i zmienność, a jednocześnie fascynującą naturę miejskiego życia, będącą wiecznym źródłem inspiracji dla Pezeta i Noona.

„Mantra” to zatem nie tylko utwór muzyczny, ale swoisty manifest, oddający ducha i doświadczenia pokolenia dorastającego w trudnych realiach polskiego miasta. Poprzez spójne połączenie introspektywnych tekstów Pezeta i charakterystycznej produkcji Noona, piosenka ta stała się jednym z ważniejszych elementów na Muzyce Klasycznej, albumie, który do dziś jest uznawany za kamień milowy w historii polskiego hip-hopu.