Interpretacja Come As You Are - Nirvana

„Come As You Are” to jeden z najbardziej ikonicznych utworów Nirvany, który, podobnie jak wiele innych tekstów Kurta Cobaina, pełen jest zamierzonych sprzeczności i dwuznaczności. Piosenka, będąca drugim singlem z przełomowego albumu Nevermind, została wydana w marcu 1992 roku i szybko stała się międzynarodowym hitem.

Głównym motywem tekstu jest paradoks akceptacji – zaproszenie, by przyjść „takim, jakim jesteś”, zestawione z oczekiwaniem „jakim chcę, żebyś był”. Te sprzeczne komunikaty odzwierciedlają wewnętrzne zmagania Cobaina z tożsamością oraz napięcie między autentycznością a presją konformizmu, jaką odczuwał w obliczu rosnącej sławy. Jak sam Kurt Cobain opisał, piosenka jest o „ludziach i o tym, jak się od nich oczekuje, by się zachowywali”. Słowa takie jak „Take your time, hurry up / The choice is yours, don't be late” to zbitka pustych, sprzecznych ze sobą frazesów, które potęgują poczucie zagubienia i presji.

Interesującym faktem jest nawiązanie do kampanii prewencyjnej HIV w Seattle, która zachęcała osoby zażywające heroinę do sterylizacji igieł wybielaczem, hasłem: „If doused in mud, soak in bleach”. Cobain przetworzył to na wers „Come dowsed in mud / Soaked in bleach”, co niektórzy interpretują jako alegorię uzależnienia od heroiny, z którą sam się zmagał. Inna interpretacja sugeruje, że „mud” (błoto) i „bleach” (wybielacz) mogą symbolizować tolerancję dla wszystkich ludzi, niezależnie od koloru skóry.

Wielokrotnie powtarzane frazy „As a friend / As an old enemy” ukazują złożoną naturę relacji międzyludzkich, gdzie przyjaźń i wrogość mogą się przenikać. Może to również odzwierciedlać wewnętrzny dialog Cobaina lub jego skomplikowane relacje z otoczeniem. Producent Nevermind, Butch Vig, uważał, że piosenka jest o akceptacji – „Jesteś fajny, nieważne jak bardzo jesteś pokręcony. 'Come As You Are' to oda do akceptowania kogoś takim, jakim jest”.

„And I swear that I don't have a gun” to najbardziej nawiedzający i tragiczny wers utworu, który zyskał makabryczne znaczenie po samobójczej śmierci Cobaina, popełnionej z użyciem broni palnej, niecałe trzy lata po wydaniu piosenki. Wielu spekuluje, że te słowa mogły być obronne, lękliwe, a nawet desperackie, mające na celu przekonanie innych – lub samego siebie – o braku zagrożenia. Pojawiła się nawet teoria, że powtarzające się zaprzeczenie posiadania broni może w rzeczywistości sugerować jej obecność, jako element podstępu wobec „starego wroga”. Istnieje również inna interpretacja, że broń może odnosić się do strzelb ojczyma Cobaina, które jego matka wyrzuciła do rzeki, a które Kurt później odzyskał, sprzedał i za pieniądze kupił swoją pierwszą gitarę.

Charakterystyczny, falujący riff gitarowy, który stanowi podstawę utworu, został stworzony przy użyciu tego samego efektu chorus, co w „Smells Like Teen Spirit”, co nadało mu „oniryczny, psychodeliczny, wodnisty efekt”. Co ciekawe, riff ten ma uderzające podobieństwo do piosenki „Eighties” zespołu Killing Joke z 1985 roku. Sam Kurt Cobain był tym zaniepokojony i rozważał opóźnienie wydania „Come As You Are” jako singla, obawiając się oskarżeń o plagiat. Menedżerowie zespołu jednak przeforsowali ten utwór ze względu na jego potencjał komercyjny. Killing Joke faktycznie rozważało pozew, ale ostatecznie zrezygnowało z niego po śmierci Cobaina, a ich frontman Jaz Coleman stwierdził: „Życie jest krótkie, stary, moglibyśmy iść na ryby albo robić coś sensownego”.

Teledysk do piosenki, wyreżyserowany przez Kevina Kerslake'a, jest jednym z najbardziej abstrakcyjnych wizualizacji zespołu. Cobain początkowo nie chciał w nim występować, a ostatecznie zgodził się pod warunkiem, że twarze członków zespołu zostaną zniekształcone. W klipie, inspirując się okładką Nevermind, przedstawiono pływające pod wodą niemowlę, a sam zespół jest zasłonięty kaskadą wody, co podkreśla ich niejednoznaczność i dystans do sztucznego zachowania. Pływająca w wodzie broń w teledysku również bywa łączona z historią strzelb wyrzuconych przez matkę Cobaina.

„Come As You Are” to nie tylko hymn grunge'u, ale wielowymiarowa eksploracja tożsamości, sprzeczności i akceptacji. Piosenka zyskała status kultowej, a w rodzinnym mieście Kurta Cobaina, Aberdeen w stanie Waszyngton, w 2005 roku postawiono znak powitalny z napisem „Welcome to Aberdeen, Washington. Come As You Are”, będący hołdem dla lokalnego bohatera.