Interpretacja Fog on the Tyne - Lindisfarne

"Fog on the Tyne" zespołu Lindisfarne to utwór, który z gorzką czułością celebruje życie w Newcastle-upon-Tyne, zwłaszcza z perspektywy osób pobierających zasiłek dla bezrobotnych ("dole"). Piosenka, napisana przez Alana Hulla, wokalistę i głównego autora tekstów zespołu, stała się ikonicznym hymnem tego regionu i jest głęboko zakorzeniona w geordiejskiej kulturze. Początkowo Hull wykonywał ją solo w klubach folkowych, a Lindisfarne początkowo nie planowało umieszczać jej na swoim drugim albumie. Jednak za namową producenta Boba Johnstona, znanego ze współpracy z Bobem Dylanem, utwór trafił na płytę i stał się piosenką tytułową albumu oraz sztandarowym utworem zespołu.

Rozpoczyna się od obrazu codziennej, nieco przygnębiającej rzeczywistości: "Sittin' in a sleazy snack bar sucking, Sickly sausage rolls. Slippin' down slowly, slippin' down sideways, Think I'll sign off the dole." Ten wers przedstawia bohatera w podrzędnym barze, zajadającego niesmaczne bułki z kiełbasą i rozważającego rezygnację z zasiłku dla bezrobotnych. To moment refleksji nad własną sytuacją, być może znużenia brakiem perspektyw, ale jednocześnie jest to scena osadzona w bardzo konkretnym, lokalnym kontekście. Alan Hull miał ogromny zasób kompozycji napisanych jeszcze przed dołączeniem do Lindisfarne, a jego doświadczenie jako pielęgniarza w szpitalu psychiatrycznym w Newcastle dało mu wgląd w ludzkie słabości, co wpłynęło na wiele jego tekstów.

Refren "’Cause the fog on the Tyne is all mine all mine. The fog on the Tyne is all mine" jest sercem utworu. Mgła na rzece Tyne staje się metaforą tożsamości, przynależności i pewnego rodzaju akceptacji losu. To nie tylko opis pogody, ale symbol czegoś, co jest nieodłącznie związane z mieszkańcami Newcastle, ich codziennością, problemami i niezłomnym duchem. Jest to deklaracja silnego związku z miejscem, poczucia, że nawet jego niedoskonałości i melancholia są częścią własnego dziedzictwa. Można interpretować to jako ironiczne, ale i dumne przywłaszczenie sobie lokalnej atmosfery, która pomimo swojej szarości jest ich, całkowicie ich. W 1971 roku Newcastle, z jego rzeką, ikonami, niezapomnianą panoramą i charakterystycznym akcentem, stało się obsesją narodu dzięki temu albumowi.

Drugi wers wprowadza element cynizmu i wątpliwości: "Could a copper catch a crooked copper maker, could a copper comprehend. That a crooked copper maker's, Just an undertaker, A one it takes to be your friend." Ten fragment jest bardziej zagadkowy. "Copper" to slangowe określenie policjanta. Wyrażenie "crooked copper maker" jest grą słów, gdzie "copper" może odnosić się do policjanta, a "copper maker" do kogoś, kto w jakiś sposób manipuluje systemem lub wytwarza coś nieuczciwego. Wiele źródeł interpretuje "crooked copper maker" jako "dishonest coffin maker" (nieuczciwego producenta trumien), który "udaje, że jest przyjacielem" ("undertakes to be a friend"). Sugeruje to głęboką nieufność wobec autorytetów i tych, którzy rzekomo służą społeczeństwu, ale w rzeczywistości mają ukryte, często mroczne intencje. To także ponura refleksja nad naturą ludzkich relacji, gdzie nawet "przyjaciel" może okazać się "grabarzem" w sensie moralnym lub dosłownym.

Dalsze wersy, "Tell it to tomorrow, Today will take its time, To tell you what tonight will bring. Presently we'll have a pint or two together, Everybody do their thing," odzwierciedlają postawę stoickiej rezygnacji, ale i hedonizmu. Jest to zaproszenie do życia chwilą, cieszenia się prostymi przyjemnościami, takimi jak wspólne piwo, bez zbytniego martwienia się o przyszłość, która i tak sama się objawi. Ta filozofia "carpe diem" jest przeplatana z poczuciem beztroski i wspólnoty.

Ostatnia zwrotka jest najbardziej surowa i bezpośrednia: "We can swing together, We can have a wee wee, We can have a wet on the wall. If someone slips a whisper, That its simple sister, Slap em down and saliver on their smalls." Te linie są pełne lokalnego kolorytu i nieokiełznanej, biesiadnej energii. Mowa o swobodzie, o wspólnym spędzaniu czasu, a także o aktach buntu i braku zahamowań, jak choćby publiczne oddawanie moczu ("have a wee wee", "have a wet on the wall"). Ostatnie zdanie wyraża silną lojalność i gotowość do obrony swoich bliskich przed plotkami czy oszczerstwami, nawet za cenę agresji i poniżenia, co podkreśla dziki i nieugięty charakter tej społeczności. To także dowód na poczucie humoru i koleżeństwa, typowe dla Lindisfarne.

Utwór ten, będący częścią albumu, który znalazł się na pierwszym miejscu brytyjskiej listy przebojów w 1972 roku i utrzymywał się na niej przez cztery tygodnie, stał się symbolem północno-wschodniej Anglii. Lindisfarne, uważane za jedną z najważniejszych grup festiwalowych, zdobyło silne grono fanów dzięki swoim występom na żywo. Co ciekawe, w 1990 roku, piosenka doczekała się odświeżonej wersji z udziałem piłkarza Paula Gascoigne'a, zatytułowanej "Fog on the Tyne (Revisited)", która osiągnęła drugie miejsce na listach przebojów w Wielkiej Brytanii. Choć dla niektórych była to kontrowersyjna kolaboracja, zespół podkreślał, że było to "trochę zabawy" i sposób na pomoc piłkarzowi w trudnym okresie. Alan Hull, autor tekstu, był postacią, której lyrics łączyły refleksyjną wrażliwość, społeczne sentymenty i hulaszczą wesołość. "Fog on the Tyne" to zatem wielowymiarowa oda do codzienności, do lokalnej tożsamości, do prostej radości i do nieco szorstkiej, ale autentycznej wspólnoty w cieniu mgły na rzece Tyne.