Utwór "Scientifical Madness" Jeru the Damaja to przenikliwy manifest, zaczerpnięty z jego drugiego albumu, Wrath of the Math (1996), w całości wyprodukowanego przez legendarnego DJ Premiera. Album ten, będący kontynuacją debiutanckiego The Sun Rises in the East, miał za cel "uratować hip-hop i umysły ludzi, którzy go słuchają". Jeru przyjmował rolę proroka, bijącego na alarm w obliczu komercjalizacji i degradacji kultury hip-hopowej, którą uważał za zagrożenie dla czarnej społeczności.

Sam refren "Scientifical Madness / My status is the baddest" od razu wprowadza w dualistyczny świat, w którym Jeru stawia się w opozycji do otaczającego go szaleństwa, twierdząc jednocześnie swoją własną, niezachwianą pozycję. To szaleństwo ma charakter „naukowy”, co sugeruje, że nie jest ono chaotyczne, lecz jest wynikiem celowych, systemowych działań lub pozornego postępu, który prowadzi do upadku.

W pierwszej zwrotce artysta maluje obraz globalnego kryzysu. Mówi o "dziurze w warstwie ozonowej" oraz "bioinżynieryjnie modyfikowanych kurczakach", wskazując na niszczycielski wpływ człowieka na środowisko i naturę. Krytykuje materializm – "Kto jest największym graczem? / Albo kto ma najgrubszy bankroll? / Cóż z tego, jeśli człowiek zdobędzie świat / A straci własną duszę?" – co jest wyraźnym odniesieniem biblijnym i sprzeciwem wobec konsumpcyjnego stylu życia, który dominuje nad duchowością. Jeru piętnuje wewnętrzną przemoc w społeczności ("brat zabija brata") oraz to, jak zewnętrzne siły, nazwane "demonicznymi matkojebcami", podsycają konflikty, w tym "rywalizacje wybrzeży", prawdopodobnie odnosząc się do wówczas głośnych beefów w hip-hopie. Jego teksty, pełne świadomości i intelektu, są jak broń – "inflict MC's like Ebola / Or some other man made cancer" – atakując fałszywych artystów i man-made problemy. Wzywa do porzucenia powierzchownych dóbr ("jeb*ć dwustudolarowy sweter") na rzecz dotarcia do ludzi z ulicy, zamiast tworzenia kolejnych dilerów narkotyków i morderców napędzanych zazdrością.

Druga zwrotka skupia się na korupcji rządu i systemowej opresji. Jeru porusza temat "wojny chemicznej" i teorii spiskowych, sugerując, że rząd "pompuje szalone gówno w powietrze", a osiedla (projects) są strategicznie rozmieszczone, by łatwo je "wysadzić" w razie buntu. Krytykuje hipokryzję władzy, która rzekomo pomaga masom, ale w rzeczywistości działa na swoją korzyść. Obnaża show-biznes, nazywając jego przedstawicieli "hipokrytami", którzy zamiast uczyć dzieci pozytywnych wartości, skupiają się na negatywnych, więziąc je w getcie, podczas gdy oni sami pławią się w luksusach. Ta krytyka skierowana była również przeciwko komercyjnemu hip-hopowi lat 90., szczególnie erze "błyszczących garniturów" Bad Boy Records Puffy'ego Daddy'ego, którą Jeru uważał za niszczącą duszę gatunku.

W trzeciej zwrotce Jeru zagłębia się w tematykę niesprawiedliwości rasowej i systemowego uwięzienia. Kontrastuje sztuczne zapłodnienia wśród białych kobiet z masowymi aresztowaniami czarnej młodzieży i wysoką liczbą aborcji w gettach, gdzie "dzieci mają dzieci, ale bez środków". Słowa "Amerikkka" użyte w tekście są celowym zabiegiem, podkreślającym rasową opresję. Artysta głośno mówi o tym, że każdy czarny mężczyzna w Ameryce "spotyka się z uwięzieniem, drwiną i udręką", mimo że jest niewinny. Odnosi się do duchowej wojny, w której "czarownicy" utrzymują swój pakt, a "dusze ignorantów" dają im siłę. Kończy jednak nutą nadziei, stwierdzając, że "wybrani zatriumfują, a diabeł zostanie ścięty", odrzucając jednocześnie materialne dobra i odmawiając bycia "wykastrowanym" przez system.

"Scientifical Madness" to apokaliptyczny i rozległy w swych tematach utwór, który obejmuje wszystko: od zniszczenia środowiska, przez ingerencję w naturalny porządek rzeczy, aż po odwieczne problemy Afroamerykanów, takie jak systemowe zamknięcie w więzieniach. Jeru the Damaja, jako "filozof hip-hopu", z proroczą wściekłością wykorzystuje swoją błyskotliwość słowną i inteligentne metafory, aby rzucić wyzwanie hipokryzji, materializmowi i rasizmowi, zarówno w społeczeństwie, jak i w samej branży muzycznej. To głęboka refleksja nad społeczeństwem, w którym pozornie "naukowe" dążenie do postępu i zysku prowadzi do coraz większego szaleństwa i niesprawiedliwości.