Interpretacja Kolorowe jarmarki - Janusz Laskowski

Interpretacja tekstu piosenki "Kolorowe jarmarki" Janusza Laskowskiego, wydanej w 1977 roku, to zaproszenie do głębokiej refleksji nad przemijaniem i wartością ulotnych chwil. Janusz Laskowski, będący zarówno kompozytorem muzyki, jak i autorem tekstu, z niezwykłą wrażliwością przedstawia wewnętrzny rozrachunek dojrzałego człowieka, prowadzący do zaskakującego, a jednocześnie głęboko poruszającego wniosku.

Początkowe strofy utworu wprowadzają słuchacza w nastrój introspekcji i bilansu życiowego: "Kiedy patrzę hen za siebie, / W tamte lata co minęły, / Czasem myślę, co przegrałem, / Ile diabli wzięli, / Co straciłem z własnej woli, / Ile przeciw sobie." Artysta stawia fundamentalne pytania o rachunek zysków i strat, o podjęte decyzje i ich konsekwencje. Jest to uniwersalny moment, w którym człowiek podsumowuje swoje życie, często skupiając się na materialnych porażkach, niespełnionych ambicjach czy błędach. Laskowski doskonale oddaje ten proces dorosłej analizy.

Jednak punkt kulminacyjny tej refleksji jest nieoczekiwany. Po wszelkich wyliczeniach życiowych potknięć i przegranych, podmiot liryczny dochodzi do konkluzji, że najbardziej żal mu czegoś zupełnie innego, co w perspektywie dorosłego życia mogłoby wydawać się błahe. "Co wyliczę, to wyliczę, / Ale zawsze wtedy powiem, / Że najbardziej mi żal..." – i tu następuje refren, który jest sercem i duszą całej kompozycji.

Refren to emanacja czystej nostalgii i tęsknoty za utraconą niewinnością dzieciństwa: "Kolorowych jarmarków, / Blaszanych zegarków, / Pierzastych kogucików, / Baloników na druciku / Motyli drewnianych, / Koników bujanych, / Cukrowej waty, / Z piernika chaty." Te obrazy nie są przypadkowe. To symbole prostych, ulotnych radości, które towarzyszyły jarmarkom – miejscom magicznym dla dziecka, pełnym koloru, dźwięku, słodkości i drobnych, urzekających zabawek. Janusz Laskowski w różnych wywiadach podkreślał osobisty i autobiograficzny charakter piosenki, mówiąc, że "jarmarki" symbolizują świat, który minął, świat dziecięcej beztroski i pierwotnej fascynacji. Największą stratą nie są tutaj finansowe czy karierowe niepowodzenia, lecz utrata wrażliwości, świeżości spojrzenia na świat i prostoty szczęścia, którą dorosłość często niestety przytłacza.

Druga zwrotka piosenki utrwala tęsknotę za przeszłością, skupiając się na "dobrych chwilach" dzieciństwa: "Gdy w dzieciństwa wracam strony, / Dobre chwile przypominam, / Mego miasta słyszę dzwony, / Czy ktoś czas zatrzymał?" Tu nostalgia jest mniej analityczna, a bardziej zmysłowa, związana z konkretnymi obrazami i dźwiękami. Pytanie "Czy ktoś czas zatrzymał?" wyraża głębokie pragnienie powrotu do tamtych lat, jednocześnie uświadamiając sobie jego niemożliwość. Ponownie, podsumowanie prowadzi do tego samego wniosku: największym żalem nie są wielkie życiowe dramaty, ale właśnie te ulotne, barwne wspomnienia.

Piosenka "Kolorowe jarmarki" zadebiutowała publicznie w 1977 roku na 15. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie Janusz Laskowski otrzymał Nagrodę Dziennikarzy. Mimo początkowo mieszanych reakcji jury, utwór szybko zyskał uznanie publiczności, stając się jednym z największych przebojów artysty. Jego uniwersalne przesłanie trafiło do serc wielu Polaków. W czasach PRL-u, gdy świat dorosłych bywał skomplikowany, szary i pełen ograniczeń, obraz kolorowego, jarmarcznego świata stanowił swoistą ucieczkę, symbol utraconej sielanki i wolności dziecięcej wyobraźni. Jarmarki, o których mowa, były często oazami barw i fantazji w rzeczywistości, która nie zawsze sprzyjała optymizmowi. Co ciekawe, Ryszard Ulicki, autor tekstu, początkowo wyrażał krytyczne opinie o twórczości Laskowskiego, ale zmienił zdanie po jednym z jego koncertów.

Janusz Laskowski, z charakterystyczną dla siebie melancholią i ciepłem, przekazał piosenką ponadczasową prawdę o ludzkiej naturze: że największe bogactwa często kryją się w najprostszych wspomnieniach, a najgłębszy żal może dotyczyć utraty niewinności i zdolności do zachwycania się światem tak, jak czyni to dziecko. To hymn na cześć ulotnego piękna, przypomnienie, że choć czas biegnie nieubłaganie, wspomnienia kolorowych jarmarków pozostają w nas, jako świadectwo minionych radości i ostrzeżenie przed zatraceniem wrażliwości w dorosłym życiu. To utwór, który z delikatnością i prostotą dotyka strun najgłębszych emocji, pozostawiając słuchacza z przejmującą refleksją nad własnym przemijaniem i wartością każdej minionej chwili. Warto też wspomnieć, że choć Maryla Rodowicz nagrała swoją wersję piosenki, która również stała się bardzo popularna, to Janusz Laskowski jest jej oryginalnym wykonawcą i twórcą.