Interpretacja Helikopter - Fazlija

Piosenka „Helikopter” autorstwa Fazliji to utwór, który z pozorną lekkością i chwytliwym refrenem przenosi słuchacza w świat hiperbolicznej miłości i nieograniczonego, wręcz bajkowego, pragnienia. Wydany jako singiel 21 stycznia 2016 roku, utwór zyskał nieoczekiwaną, międzynarodową sławę pod koniec października 2021 roku, kiedy to stał się globalnym fenomenem na platformie TikTok. Jego sukces jest świadectwem tego, jak prosty, a jednocześnie wyrazisty przekaz, osadzony w specyficznym kontekście kulturowym, może zyskać uniwersalny oddźwięk.

Centralnym motywem utworu jest deklaracja bezgranicznej gotowości do poświęceń na rzecz ukochanej kobiety. Powtarzające się frazy „Helikopter, helikopter, Para kofer, para kofer” oraz „Kol'ko treba zlata, Samo da od doma otvoriš mi vrata” są kwintesencją tej emocji. Helikopter staje się tu symbolem niewyobrażalnego luksusu i szybkości, narzędziem do spełnienia każdego kaprysu, a walizki pełne pieniędzy, rzucane z nieba, metaforą bezwarunkowego i nieograniczonego hojności. To nie jest zwykła propozycja finansowa, ale fantazja o zasypywaniu ukochanej bogactwem, by tylko zdobyć jej serce i dostęp do jej domu. Artysta, Fazlija, bośniacki piosenkarz nurtu turbo-folk, w wywiadzie dla serwisu Express przyznał, że wybierając piosenki, zawsze szuka kilku słów, które mogą poprowadzić cały utwór. W przypadku „Helikoptera” były to właśnie słowa „Helikopter” i „para pun kofer” (walizka pełna pieniędzy). Ta szczera deklaracja podkreśla, jak silnie te obrazy rezonowały z jego artystyczną wizją.

Kobieta, do której zwraca się podmiot liryczny, jest przedstawiona jako uosobienie niedoścignionego piękna i doskonałości. Słowa „Majko moja, kakva je, Stvorena je za mene, Vrh ljepote, takva je” czy „Kao da je dragi Bog, Bas za sebe stvorio, Moje oko nikad ljepšu, Od nje nije vidjelo” to wyraz niemal boskiej adoracji. Jest ona nie tylko piękna, ale i „stworzona dla niego”, co nadaje relacji wymiar przeznaczenia. W jej posiadaniu nie widzi ceny, której by nie był w stanie zapłacić: „Ne postoji blago to, A ni cijena ta, Na koju ne pristajem, Da je imam ja”. To pokazuje nie tyle materialistyczne podejście do miłości, co skrajne uprzedmiotowienie pragnienia, gdzie całe bogactwo świata jest niczym w porównaniu z możliwością posiadania tej jednej, wyjątkowej osoby. Jest to wyraz miłości, która w swojej przesadzie staje się niemal komiczna, ale jednocześnie autentyczna w swojej intensywności.

Piosenka wpisuje się w konwencję turbo-folku, gatunku, który wywodzi się z Bałkanów, głównie z krajów byłej Jugosławii. Turbo-folk, łączący ludową muzykę z elementami disco, techno, a nawet rocka czy hip-hopu, często zawiera wpływy orientalne i charakteryzuje się żywiołowymi melodiami. Teksty piosenek tego gatunku często opowiadają o miłości, radościach, smutkach, rozstaniach i tęsknocie. Co ważne, turbo-folk często celebruje bogactwo, blichtr i swobodny styl życia, a „Helikopter” doskonale wpasowuje się w ten kontekst, przedstawiając miłość w kategoriach ekstrawaganckich gestów i materialnych dowodów uczuć. Jak wyjaśnia Wikipedia, termin „turbo-folk” został stworzony żartobliwie przez czarnogórskiego muzyka Rambo Amadeusa, opisując dynamiczną część muzyki ludowej, która zaadaptowała rytmy disco i techno.

Niespodziewana popularność utworu na TikToku w 2021 roku, gdzie użytkownicy tworzyli filmy, na których kręcili się jak helikoptery lub pokazywali wirujące obiekty w rytm piosenki, stanowi fascynujący przypadek globalizacji lokalnego fenomenu. Fazlija, którego utwór stał się hitem wśród celebrytów takich jak rodzina Kardashianów czy Britney Spears, w rozmowie z N1 w 2023 roku, wyraził zaskoczenie międzynarodowym zasięgiem swojego utworu, podkreślając, że choć miał już regionalne hity, „Helikopter” przekroczył jego najśmielsze oczekiwania. Zaznaczył również, że pomimo globalnego sukcesu, pozostaje taki sam, nie dając się ponieść chwilowej sławie. Smutnym akcentem w jego wypowiedzi było spostrzeżenie, że żaden z kolegów z branży nie pogratulował mu sukcesu, co artysta przypisał zazdrości.

Podsumowując, „Helikopter” to utwór, który swoją prostotą i powtarzalnością, charakterystyczną dla bałkańskiego folk-popu, stał się hymnami niezachwianego, choć ekstrawaganckiego, pragnienia. Fazlija stworzył piosenkę, która choć na pierwszy rzut oka może wydawać się materialistyczna, w głębszej warstwie jest manifestem absolutnego zauroczenia, gdzie wszelkie dobra materialne są jedynie narzędziem do wyrażenia nieprzeciętnej, wręcz fantastycznej miłości. To, że tak silnie zakorzeniony w kulturze Bałkanów utwór zdobył serca milionów ludzi na całym świecie, świadczy o uniwersalności tematu miłości i pożądania, niezależnie od kulturowego kontekstu, w jakim jest on przedstawiony.