Interpretacja Już od niepamiętnych lat podróżują ludzie - Ewa Wiśniewska

Piosenka „Już od niepamiętnych lat podróżują ludzie” w wykonaniu Ewy Wiśniewskiej to urokliwa, pełna humoru i nostalgii opowieść o nieustannej ludzkiej potrzebie przemieszczania się i odkrywania świata. Utwór, doskonale wpisujący się w konwencję kabaretową, którą aktorka często reprezentowała w swojej karierze muzycznej, stanowi swoisty hołd dla ewolucji transportu, jednocześnie z ironicznym dystansem wskazując na niezmienną naturę człowieka. Ewa Wiśniewska, znana przede wszystkim z wybitnych ról teatralnych i filmowych, potrafiła z niezwykłą swadą oddać charakter tego typu liryczno-satyrycznych piosenek, dodając im osobistego, często nieco figlarnego uroku.

Centralną tezą utworu jest przewrotne stwierdzenie: „ludzie nie zmieniają się, lecz tylko ich pojazdy!” Ta myśl, podana z lekkim uśmiechem, staje się osią całej narracji. Podróżowanie, dążenie do poznania świata i ucieczki od nudy, jest pragnieniem ponadczasowym, wspólnym dla kolejnych pokoleń. Zmienia się jedynie technologia, która nam to umożliwia. Piosenka w zabawny sposób prowadzi nas przez historyczną panoramę środków transportu, od pradziadków po współczesność, każdorazowo zestawiając ówczesny entuzjazm z dzisiejszą perspektywą.

Kolejne zwrotki to barwne migawki z historii podróży. Prapraprababcia, która „swym fordem się kazała wieźć aż do utraty tchu”, przywołuje obraz dawnych powozów, często kruchych i niewygodnych, ale dających poczucie wolności i przygody. Refreniczne „czy nie jest Wam powozów żal bo mnie jest trochę żal!” wprowadza element sentymentu, który przebija się przez cały utwór. Jest to delikatna melancholia za minionymi epokami, gdzie podróż była wydarzeniem, a nie tylko szybkim przemieszczaniem się z punktu A do punktu B.

Dalej pojawia się praprababcia, która „wsiadała w pociąg cała drżąc by udać się do wód”. Obraz malutkiego parowozu z ogromnym kominem to kolejna dawka nostalgii za erą kolei żelaznych, symbolem postępu i jednocześnie romantycznych wyjazdów do uzdrowisk. Aktorka doskonale oddaje nastrój epoki, gdy jazda pociągiem była jeszcze czymś wyjątkowym.

W piosence nie brakuje również elementu awiacji, reprezentowanego przez prababcię, która „nie bała się balonem wznieść aż ponad domu dach”. Lot balonem, niegdyś wyczyn ryzykowny i ekscytujący, staje się metaforą odwiecznej ludzkiej potrzeby przekraczania granic. Podkreślenie, że „mogło się zdarzyć jakieś nieszczęście! ale na szczęście… się nie przytrafiło!”, dodaje lekkości i komizmu do tej opowieści.

Wspomniana „babcia ma postrachem była szos”, pędząca „fordem na złamanie karku wprost” z zawrotną na owe czasy prędkością 40 kilometrów na godzinę, to kolejny humorystyczny akcent. Dzisiejszy odbiorca z łatwością dostrzeże ironię w zestawieniu ówczesnych „szaleńczych” prędkości z możliwościami współczesnych pojazdów. W końcu, matka bohaterki, która „skończyła pilotażu kurs choć ojciec płakał w głos” i odbyła samodzielny lot na trasie Siedlce–Brześć, to symbol kobiecej emancypacji i dążenia do niezależności, także w dziedzinie, która przez lata była domeną mężczyzn.

Punktem kulminacyjnym jest zestawienie tych wszystkich dawnych środków transportu z możliwościami XXI wieku. „A dziś w godzinę 200 mil przejechać można już” – te słowa kontrastują z powolnością poprzednich epok. Mimo to, piosenka sugeruje, że nawet najszybsze Porsche „wlecze się” w porównaniu z „ponaddźwiękowcem superjet, concordem”. To wieczne dążenie do szybkości, do pokonywania dystansu w jak najkrótszym czasie, wydaje się być wpisane w ludzką naturę.

Finał utworu zaskakuje i bawi jednocześnie. Przewidując przyszłość, podmiot liryczny wyraża pewność, że jego córeczka będzie mknąć „szybciej od mamy swej”. Jednak ostateczne, ironiczne przesłanie dotyczy wprowadzenia „kolejnych ograniczeń… szybkości!”. To genialne podsumowanie, które zamyka klamrą całą opowieść. Mimo technologicznego postępu i nieustannej pogoni za prędkością, biurokracja i regulacje zawsze znajdą sposób, by tę prędkość ograniczyć. Jest to komentarz nie tylko do podróżowania, ale do ogólnej ludzkiej tendencji do tworzenia zasad i ram, niezależnie od innowacji. Piosenka Ewy Wiśniewskiej, pełna dowcipu i ciepła, jest zatem nie tylko podróżą sentymentalną, ale też bystrą obserwacją kondycji człowieka w obliczu zmieniającego się świata.