Interpretacja Fichtl's Lied - Die Woodys

Piosenka „Fichtl’s Lied” niemieckiego duetu Die Woodys, choć początkowo była mało znana, zyskała niespodziewaną i masową popularność dekady po swojej premierze w 1984 roku, stając się wiralowym memem na YouTube w latach 2010. Pod pozornie zabawną i nieco kiczowatą formą schlageru kryje się jednak niezwykle poważne przesłanie ekologiczne, które, co ciekawe, często umykało wielu internautom nieznającym języka niemieckiego.

Tekst utworu to bezpośredni apel małego leśnego skrzata, Fichtla, pochodzącego z „Zaczarowanej Krainy” (Zauberland). Zwraca się on do ludzi, prosząc ich o „rozsądek” („gebrauch Verstand”). Już w pierwszej zwrotce Fichtl alarmuje, że „nasze życie jest zagrożone” („Unser Leben ist bedroht”), a jeśli nikt nie pomoże, „grozi nam nędza” („droht uns Not”). Co więcej, konsekwencje ludzkiej bezmyślności spadną również na samych ludzi: „I wy, ludzie, nigdy więcej nie będziecie szczęśliwi” („Und ihr Menschen werdet nie mehr glücklich sein”). To dramatyczne ostrzeżenie podkreśla wzajemne powiązanie losu natury i ludzkiego dobrostanu, sugerując, że zniszczenie środowiska nieuchronnie prowadzi do utraty szczęścia i harmonii w życiu człowieka.

W drugiej zwrotce, zwracając się do „kochanych ludzkich dzieci” („Ihr lieben Menschenkinder”), Fichtl wyjaśnia przyczynę swojego zmartwienia: „Utrudniajcie życie małemu Fichtlowi” („Ihr macht dem kleinen Fichtl das Leben schwer”). Kluczowe staje się wezwanie do „ochrony środowiska” („Achtet stets auf Umweltschutz”), ponieważ w przeciwnym razie „zginiemy od brudu” („sonst geh'n wir kaputt vom Schmutz”), a „Matka Ziemia wkrótce przestanie istnieć” („und die Mutter Erde gibt es bald nicht mehr”). Te słowa, choć proste, niosą ze sobą potężne przesłanie o nieodwracalnych konsekwencjach zaniedbania planety.

Za powstaniem Die Woodys i „Fichtl’s Lied” stał Tony Marshall, znany niemiecki piosenkarz schlager. Duet tworzył jego syn, Pascal Marshall, oraz Thomas Maier (lub Franzmann). Tony Marshall miał świadomy zamiar wykorzystania swojej popularności do podniesienia świadomości ekologicznej w 1984 roku. Postać leśnego skrzata Fichtla została stworzona, by zwrócić uwagę na problem Waldsterben (obumierania lasów) – kwestii, która była wówczas poważnym zmartwieniem ekologicznym w Niemczech. Szwagierka Tony’ego Marshalla, Juliane, pomogła nadać Fichtlowi trójwymiarową formę. Co ciekawe, instrumenty widoczne w teledysku, stylizowane na pnie drzew – klawisze i bęben – zostały wykonane specjalnie dla Die Woodys w Europaparku.

Muzycznie utwór czerpie z niemieckiej tradycji. Melodia zwrotek bazuje na popularnej pieśni dla dzieci z 1843 roku „Ein Männlein steht im Walde” i jest wzbogacona o radosną, polkową melodię typową dla ludowego schlageru. Wysoki ton refrenu, śpiewanego „la la la”, przypomina z kolei „’t Smurfenlied” (Piosenkę Smerfów) holenderskiego artysty Pierre'a Kartnera (Vader Abraham) z 1977 roku.

Pomimo tego, że „Fichtl’s Lied” był projektem z poważnymi intencjami, jego „kiczowata” estetyka i ekspresja wykonawców w teledysku sprawiły, że dla wielu stał się źródłem rozbawienia i materiałem na memy. Pascal Marshall, jeden z członków Die Woodys, w wywiadzie wyraził, że nie wstydzi się tej piosenki, a wręcz uważa za „całkiem zabawne” mieć taką pamiątkę. Ta dychotomia między zamierzonym, ważnym przesłaniem a jego nieoczekiwanym, komediowym odbiorem w erze internetu, czyni „Fichtl’s Lied” fascynującym przykładem kulturowego fenomenu, który udowadnia, że sztuka – nawet ta pozornie prosta – może nieść głębokie znaczenie, nawet jeśli zostanie ono odkryte dopiero po latach.