Interpretacja I'm on fire - Bruce Springsteen

Bruce Springsteen's "I'm on Fire" to utwór, który, pomimo pozornej prostoty, skrywa w sobie głęboką warstwę intensywnego, niemal obsesyjnego pożądania i bolesnego, niespełnionego pragnienia. Wydany w 1985 roku jako czwarty singiel z przełomowego albumu Born in the U.S.A. (1984), piosenka ta wyróżnia się na tle pozostałych, bardziej hymnicznych utworów z płyty, swoją mroczną, nastrojową atmosferą i minimalistycznym brzmieniem.

Historia jej powstania jest równie intrygująca co sam tekst. Springsteen stworzył ją w spontanicznym przypływie natchnienia w maju 1982 roku, improwizując na gitarze do istniejących już fragmentów tekstu, z których część pochodziła z odrzuconego wcześniej utworu "Spanish Eyes". Sam artysta przyznał, że napisał ją "w dwie minuty" i początkowo nie sądził, że znajdzie się ona na żadnej płycie. Mimo to, perkusista Max Weinberg i klawiszowiec Roy Bittan, słysząc nową melodię, natychmiast dołączyli, tworząc akompaniament. Wynikiem tego było nastrojowe połączenie miękkiego rytmu rockabilly, arpeggiowanej gitary elektrycznej i atmosferycznych syntezatorów, które stanowiły jedno z pierwszych zastosowań tego instrumentu w twórczości Springsteena. Utwór, ze swoją surowością, był nawet rozważany do umieszczenia na albumie Nebraska (1982), który charakteryzuje się bardziej oszczędnym i mrocznym brzmieniem, i faktycznie "duchowo" bardziej przynależy do tamtego wydawnictwa.

Centralnym punktem utworu jest niepohamowane, fizyczne i emocjonalne pragnienie, które graniczy z obsesją. Tekst rozpoczyna się od prowokacyjnych, a dla niektórych kontrowersyjnych, słów: "Hey little girl is your daddy home. Did he go away and leave you all alone." Ważne jest, aby zrozumieć kontekst tych słów; wielu krytyków i fanów zgodnie interpretuje "little girl" jako kolokwialne określenie kobiety, a "daddy" jako jej męża lub partnera. Piosenka opowiada więc o mężczyźnie, który pragnie kobiety już zajętej, być może niedostępnej, co nadaje całości ton zakazanej miłości i niespełnionych fantazji.

Kolejne wersy tylko wzmacniają to uczucie, sugerując, że podmiot liryczny wierzy, iż mógłby zaoferować tej kobiecie coś głębszego, bardziej intensywnego: "Tell me now baby is he good to you. Can he do to you the things that I do. I can take you higher. I'm on fire." To nie tylko wyraz pożądania, ale i subtelna, choć wyraźna, sugestia niezadowolenia w obecnym związku kobiety. To "płonące" uczucie jest jednak czymś więcej niż tylko namiętnością; jest źródłem cierpienia i wewnętrznego rozdarcia.

Najbardziej przejmujące obrazy pojawiają się w trzeciej i czwartej zwrotce, gdzie Springsteen opisuje fizyczne i psychiczne męki towarzyszące temu pragnieniu: "Sometimes it's like someone took a knife baby. Edgy and dull and cut a six-inch valley. Through the middle of my skull." To porównanie noża – jednocześnie ostrego i tępego – doskonale oddaje dwubiegunowy ból, jaki wywołuje to pragnienie: ostre ukłucia tęsknoty i matowy, uporczywy ucisk obsesji. Obraz "pociągu towarowego pędzącego przez środek mojej głowy" ("a freight train running through the middle of my head") wzmacnia poczucie przytłaczającej, niekontrolowanej siły, która zawładnęła umysłem podmiotu lirycznego. Nocne poty ("At night I wake up with the sheets soaking wet") mogą być interpretowane zarówno jako fizjologiczny przejaw intensywnego pożądania, jak i symbol niepokoju, który budzi go ze snu, wywołując poczucie choroby i niepokoju. Jedyne ukojenie, jedyny ratunek dla tego "ognia", leży w obiekcie jego pragnienia: "Only you can cool my desire. I'm on fire."

Dramaturgia utworu została również wzbogacona o teledysk, wyreżyserowany przez Johna Saylesa, który stanowił pierwszy narracyjny wideoklip Springsteena. Wideo przedstawia Springsteena jako mechanika samochodowego, który fantazjuje o zamożnej, zamężnej klientce. Kulminacyjny moment, w którym podwozi jej samochód pod rezydencję, spogląda na oświetlone okno, ale ostatecznie rezygnuje z dalszego kroku, wrzucając kluczyki do skrzynki pocztowej, jest kluczowy. Ten akt powściągliwości, rezygnacji z podjęcia działania, podkreśla motyw niespełnienia i powściągliwości, które są nieodłączną częścią pieśni. Mimo gorącego pożądania, bohater teledysku (i być może utworu) ostatecznie wybiera powściągliwość, co czyni go postacią bardziej tragiczną i złożoną.

"I'm on Fire" zdobyło znaczną popularność, osiągając 6. miejsce na liście Billboard Hot 100 w USA i 1. miejsce w Holandii, a także nagrodę MTV Video Music Award za najlepszy męski teledysk w 1985 roku. Jego ponadczasowy urok i zdolność do oddawania uniwersalnego uczucia intensywnego, ale często zakazanego pragnienia, sprawiły, że stał się jednym z najczęściej coverowanych utworów Springsteena. To świadczy o jego głębokim wpływie i rezonansie, jaki wywołuje w słuchaczach, dotykając strun głębokiego, pierwotnego pożądania, które tak często pozostaje niespełnione. Wpływy Johnny'ego Casha, szczególnie w rytmie, również są widoczne, a sam Cash nagrał później swoją wersję utworu, zamykając swoisty krąg inspiracji.