Interpretacja Supergeil feat. Friedrich Liechtenstein - Der Tourist

Utwór „Supergeil feat. Friedrich Liechtenstein” duetu Der Tourist to fenomen współczesnej kultury, który na pierwszy rzut oka zdumiewa swoją prostotą i repetytywnością, by po chwili ujawnić zaskakującą głębię interpretacji. Zasadza się on na nieustannym powtarzaniu słowa „supergeil” (superfajnie, superświetnie, superodjazdowo) w odniesieniu do szerokiej gamy zjawisk, przedmiotów i stanów – od „super Atmo, super Laune, super Party” po „Super Mario, Super-Mutti, Supermarkt”. Ten monotematyczny refren, wygłaszany charakterystycznym, niemal pozbawionym emocji głosem Friedricha Liechtensteina, stanowi klucz do zrozumienia utworu.

Oryginalna wersja piosenki ukazała się 10 stycznia 2013 roku, ale to stworzony w 2014 roku teledysk do reklamy niemieckiej sieci supermarketów Edeka przyniósł jej ogólnoświatową sławę i status viralowego hitu. W spocie, ówcześnie 58-letni Friedrich Liechtenstein, artysta o rozpoznawalnej siwej brodzie i okularach przeciwsłonecznych, tańczył po ulicach Berlina, jadł kiełbaski, a nawet kąpał się w misce pełnej muesli i mleka, bezdźwięcznie rapując o „supergeil” produktach Edeki. Ta kampania marketingowa, przygotowana przez agencję Jung von Matt, katapultowała Liechtensteina do roli gwiazdy internetu i „testimoniala” (osoby promującej markę) Republiki Federalnej Niemiec.

Tekst piosenki, z pozoru bezmyślny i chaotyczny, jest w rzeczywistości ironicznym komentarzem na temat współczesnego społeczeństwa konsumpcyjnego i kultury hiperboli. Liechtenstein, określający się jako „flâneur” – obserwator i wędrowiec – w chłodny sposób wylicza rzeczy, które w jakiś sposób można określić jako „supergeil”. Lista ta obejmuje zarówno rzeczy pozytywne („super Urlaub, super Wetter”), jak i te, które mogłyby wydawać się negatywne lub neutralne, a nawet brzydkie czy irytujące: „Superätzend, superhässlich, superheftig” (superwkurzające, superbrzydkie, superintensywne). Zestawienie tych sprzeczności z entuzjastycznym „supergeil” podkreśla absurdalność języka reklamy i wszechobecnej potrzeby opisywania wszystkiego w kategoriach „super”. Może to być odczytane jako komentarz na temat zacierania się granic między prawdziwym entuzjazmem a jego marketingową, pustą namiastką.

Sam Liechtenstein przyznał w wywiadach, że jego viralowy sukces był w dużej mierze „kupiony” i „opłacony” przez kampanię medialną, a nie wynikał wyłącznie z organicznej popularności. Jego postać „pustego naczynia na życzenia najbardziej niewiarygodnych ludzi” idealnie wpisała się w konwencję utworu – artysta staje się medium dla przekazu, który jednocześnie krytykuje i celebruje. To właśnie ta dystansowa postawa i beznamiętna stylizacja są kluczowe dla interpretacji. Liechtenstein nie wydaje się autentycznie podekscytowany tym, co wylicza; jego spokój sprawia, że lista staje się jeszcze bardziej groteskowa i refleksyjna.

Piosenka stanowi również odniesienie do wcześniejszych utworów o podobnej konwencji, takich jak „Richtig geil” duetu hiphopowego Icke & Er z 2006 roku czy „Leider geil” formacji Deichkind z 2012 roku. „Supergeil” kontynuuje tę tradycję, ale podnosi ją na nowy poziom dzięki wszechstronnemu charakterowi Friedricha Liechtensteina i niezwykle skutecznej kampanii viralowej. W tekście, oprócz dóbr konsumpcyjnych i codziennych sytuacji, pojawiają się również odniesienia do popkultury („Super Mario”, „Superman”), co uniwersalizuje przesłanie utworu, czyniąc go łatwo przyswajalnym dla szerokiej publiczności.

W ostatecznym rozrachunku „Supergeil” to nie tylko chwytliwa piosenka reklamowa, ale także przenikliwa satyra na współczesne społeczeństwo, w którym wszystko musi być „super”, a nawet rzeczy „superbrzydkie” mogą być paradoksalnie „supergeil”. Dzięki osobliwej charyzmie Friedricha Liechtensteina i sprytnej strategii marketingowej, utwór stał się ikonicznym odzwierciedleniem ery internetowych memów i nadmiaru informacji, w której wartość i autentyczność są często rozmyte przez nieustanne dążenie do bycia „super”.