Interpretacja Węgierska kapela - Albert Harris

Tekst piosenki „Węgierska kapela” w wykonaniu Alberta Harrisa to barwny, pełen życia obraz radości i beztroskiej zabawy, który doskonale oddaje ducha popularnej muzyki dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Utwór, zaklasyfikowany jako foxtrot węgierski, został skomponowany w 1938 roku, z muzyką Leona Rzewuskiego i słowami Jerzego Ryby, występującego pod pseudonimem Jerry. Oryginalne wykonanie Alberta Harrisa, nagrane z Orkiestrą „Odeon” pod batutą Jerzego Gerta, stanowi dziś perłę archiwalną, ukazującą ówczesne fascynacje egzotycznymi, wschodnioeuropejskimi melodiami.

W centrum narracji piosenki znajduje się Sandor, charyzmatyczny Cygan i muzyk, który "wziął dziś ślub, świat cały ma u stóp". To dla niego, od lat "grał na cudzych weseliskach", nadszedł czas na własne szczęście i własną uroczystość. Obraz "U Sandora, u Cygana wre zabawa aż do rana" natychmiast wprowadza słuchacza w świat niezłomnej, żywiołowej energii, charakterystycznej dla romskich wesel. Małżeństwo Sandora z ukochaną kobietą nie tylko spełnia osobiste marzenia, ale również wzmacnia jego muzyczną tożsamość, ponieważ "razem z nią prowadzi bandę swą". To zjednoczenie w miłości i muzyce staje się motorem napędowym całej celebracji.

Zabawa jest tak intensywna, że uczestnicy "rozwalili chatę całą", a bal przenosi się na dwór. Nie ma znaczenia, że "miasto całe spało", gdyż "pieśń niech idzie w dal", niosąc radość i przekazując energię. Refren, powtarzający frazę "Idzie muzyka, to Sandor z swą kapelą, i wszyscy się weselą", podkreśla uniwersalną moc muzyki Sandora. Jest on przedstawiony jako "nasz zuch", postać odważna i pełna wigoru, która potrafi "smutek wnet znika, gdy skrzypce ma pod pachą". Wzmianka o "tokaju pełną flachą" to kolejny element folklorystyczny, odsyłający do słynnego węgierskiego wina i umacniający skojarzenia z kulturą węgierską i romską, często łączoną w tego typu utworach. Węgierska muzyka ludowa, z której czerpały inspiracje polskie utwory, ma swoje korzenie w Azji, ale widoczne są w niej wyraźne wpływy muzyki cygańskiej.

Sandor to również postać magnetyczna, jego "czarne jak on sam" oczy sprawiają, że "serce omal nie wyskoczy każdej z pięknych dam". To połączenie muzycznego talentu, żywiołowości i osobistego uroku czyni go idealnym bohaterem tej radosnej opowieści. Kulminacyjnym momentem zabawy jest wykonanie czardasza, narodowego tańca węgierskiego, który w polskiej kulturze popularnej często utożsamiany był z romską muzyką i tańcem. "Gdy czardasza gra nasz zuch" to zapowiedź prawdziwej eksplozji energii i namiętności, która porywa wszystkich do tańca.

Albert Harris, właściwie Aaron Hekelman, był jednym z najpopularniejszych piosenkarzy i kompozytorów polskiego dwudziestolecia międzywojennego. Urodzony w Warszawie w 1911 roku, nagrywał pod różnymi pseudonimami, zanim w 1936 roku przyjął ten najbardziej znany – Albert Harris – nagrywając dla wytwórni Odeon. Jego repertuar obejmował sentymentalne tanga, fokstroty i walce, często z elementami folkowymi, co czyni „Węgierską kapelę” typowym przykładem jego twórczości z tego okresu. Artysta ten przeżył II wojnę światową, m.in. jako członek orkiestry „Tea-Jazz” Henryka Warsa we Lwowie, gdzie musiał nauczyć się śpiewać po rosyjsku, aby uniknąć problemów z cenzurą. Po wojnie, w 1946 roku, wyemigrował do Szwecji, a następnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie zmarł w zapomnieniu w 1974 roku. Jego „Węgierska kapela” pozostaje jednak świadectwem dawnej epoki, w której polska muzyka rozrywkowa czerpała z bogactwa sąsiednich kultur, tworząc utwory pełne radości, pasji i niezapomnianych melodii. Co ciekawe, utwór doczekał się również coveru, wykonanego w 1959 roku przez Zbigniewa Kurtycza.

„Węgierska kapela” to zatem nie tylko prosty utwór o zabawie, ale także migawka z kultury popularnej przedwojennej Polski, gdzie muzyka pełniła funkcję ucieczki od codzienności, a egzotyczne motywy, takie jak romskie wesele czy węgierski czardasz, dodawały kolorytu i porywały do tańca. To piosenka o sile wspólnoty, miłości i tej nieokiełznanej, zaraźliwej radości, którą niesie ze sobą prawdziwa, pełna pasji muzyka.