Interpretacja Carioca (Youmans, Ryba) - Albert Harris

"Carioca (Youmans, Ryba)" w wykonaniu Alberta Harrisa to utwór, który na polskiej scenie muzycznej stał się synonimem egzotyki, namiętności i bezkompromisowej radości życia. Oryginalnie piosenka "The Carioca" powstała w 1933 roku z muzyką Vincenta Youmansa oraz tekstami Edwarda Eliscu i Gusa Kahna, na potrzeby amerykańskiego filmu muzycznego Flying Down to Rio (pol. Karioka). To właśnie w tym filmie po raz pierwszy na ekranie zatańczyli razem Fred Astaire i Ginger Rogers, choć nie byli głównymi bohaterami. Ich występ był tak elektryzujący, że to właśnie oni "skradli film" i zostali okrzyknięci "Królem i Królową Carioki". Charakterystyczną cechą tańca było stykanie się czołami partnerów. Choć taniec nie utrzymał się długo w modzie, sama piosenka stała się jazzowym standardem.

Polska wersja tekstu, którą śpiewa Albert Harris (właśc. Aaron Hekelman, ur. w Warszawie w 1911 roku), przypisana jest Rybie. Sam pseudonim "Ryba" budzi ciekawość i wskazuje na polskie korzenie adaptacji. Albert Harris, znany piosenkarz i kompozytor, który przeżył Holokaust i tworzył również takie przeboje jak "Piosenka o mojej Warszawie", doskonale oddał w swojej interpretacji ducha oryginalnego utworu, przenosząc słuchaczy w gorący świat Brazylii.

Tekst piosenki, zaczynający się od wersów "Przybyła z poza oceanu / Z krainy słońca i bananów / Śród palm zazdrosny krył ją las / Nim przyszła i podbiła nas", od razu wprowadza w atmosferę egzotyki i tajemniczości. Carioca jest tu uosobieniem czegoś nowego, fascynującego, co bez trudu "podbiło" serca. Wzmianka o "czarownych nocach gdzieś nad Rio" precyzuje jej brazylijskie pochodzenie, a określenie "modny krzyk" podkreśla jej nagłą, powszechną popularność. Warto zaznaczyć, że słowo carioca w języku portugalskim oznacza po prostu mieszkańca Rio de Janeiro. Jednak w kontekście piosenki znaczenie to jest rozszerzone.

Refren jasno definiuje tożsamość Carioki:
"Carioca
Tego jeszcze nie było
Carioca
Nowy taniec i rytm"
Następnie, aby rozwiać wszelkie wątpliwości, tekst kategorycznie stwierdza:
"Carioca
To nie imię dziewczyny
Ni miasto, ni egzotyczny kraj
To taniec
Pośród tańców jedyny
Cariocę mi graj
Jej rytm upaja mnie, jak maj"

Piosenka podkreśla, że Carioca to nie tylko rytmiczna kombinacja samby, maxixe, fokstrota, rumby i stepu, ale przede wszystkim doświadczenie. To "przedziwna moc", która "w objęcia rzuca dwoje ludzi", niezależnie od płci, sprawiając, że "mogą tej samej rzeczy chcieć". Jest to wyraźne nawiązanie do zmysłowej, erotycznej wręcz natury tańca. Ostatnie zwrotki odważnie poruszają temat swobody i porzucenia konwenansów: "W Brazylji robią to najprościej / Po prostu tańczą go w ciemności / To może niemoralnie, lecz / Taniec ten wzgląd odrzuca precz". Sugeruje to, że w uniesieniu tańca granice moralności ulegają zatarciu, a liczy się jedynie wspólne przeżycie i jedność w rytmie. To wyzwolenie, które taniec oferuje, jest tak potężne, że w zasadzie staje się formą edukacji: "Carioca — teraz wiesz, co to znaczy / Nie wiedzieć to po prostu jest wstyd / Sam taniec ci zresztą wytłumaczy / Gdy porwie cię rytm / Nie puści wpierw, nim błyśnie świt". Taniec Carioca staje się więc metaforycznym przewodnikiem po krainie namiętności, dostępnym dla każdego, kto da się porwać jego rytmowi. Interpretacja Alberta Harrisa, osadzona w polskim kontekście dzięki tekstowi Ryby, doskonale oddaje tę uniwersalną, zmysłową i nieodpartą siłę tańca, który z dalekiej Brazylii podbił serca publiczności na całym świecie.