Interpretacja Każdemu wolno kochać - Albert Harris

Piosenka „Każdemu wolno kochać”, wykonywana przez takich artystów jak Albert Harris, to prawdziwa perła polskiej muzyki rozrywkowej dwudziestolecia międzywojennego, która do dziś porusza swoją prostotą i uniwersalnym przesłaniem. Tekst utworu, autorstwa Emanuela Schlechtera, jest hymnem na cześć miłości jako podstawowego prawa każdego człowieka. To melodia, skomponowana przez Szymona Kataszka i Zygmunta Karasińskiego, tchnie optymizmem i wiarą w potęgę uczucia, które potrafi pokonać wszelkie troski i smutki.

Piosenka wywodzi się z 1933 roku i była tytułowym utworem polskiej komedii romantycznej w reżyserii Mieczysława Krawicza, również zatytułowanej „Każdemu wolno kochać”. Film ten ma szczególne znaczenie w historii polskiej kinematografii, ponieważ był pierwszym w pełni udźwiękowionym polskim obrazem, gdzie dźwięk został zarejestrowany bezpośrednio na taśmie filmowej, co stanowiło innowację technologiczną na owe czasy. Dzięki temu filmowi i jego przebojowej piosence, „Każdemu wolno kochać” szybko stało się jednym z największych szlagierów lat trzydziestych.

Albert Harris, właściwie Aaron Hekelman, był jednym z najpopularniejszych piosenkarzy przedwojennej Polski, kompozytorem i autorem tekstów pochodzenia żydowskiego. Jego głos przyczynił się do popularyzacji wielu utworów, a jego interpretacja „Każdemu wolno kochać” z 1933 roku jest jedną z wielu cenionych wersji tej piosenki. Warto podkreślić, że utwór cieszył się tak ogromną popularnością, że tylko w 1933 roku ukazało się aż jedenaście różnych wersji nagranych na płytach gramofonowych, a wśród wykonawców znaleźli się m.in. Adam Aston, Tadeusz Faliszewski, Mieczysław Fogg czy Jerzy Połomski. Fenomen tej piosenki przekroczył nawet granice kraju – polonijny pieśniarz Paweł Faut nagrał ją dla amerykańskiej wytwórni Victor, co czyni ją jedyną polską piosenką filmową nagraną przez Polonię przed wojną. Co więcej, jej popularność była tak duża, że doczekała się nawet nielegalnych wydań w Związku Radzieckim.

Słowa piosenki są niczym prosty, a zarazem głęboki manifest: „Każdemu wolno kochać, To miłości słodkie prawo, Bo kocha się sercem, A każdy je ma”. To podkreślenie uniwersalności uczucia, które nie zna barier, wieku czy pochodzenia, trafia prosto do sedna ludzkiej natury. Miłość przedstawiona jest tutaj jako niepodważalne prawo, dostępne dla każdego, bez względu na zewnętrzne okoliczności. Podkreśla się, że źródłem miłości jest serce, wspólne wszystkim ludziom, co czyni ją najbardziej demokratyczną z emocji.

Druga zwrotka rozwija tę myśl, wskazując na terapeutyczną moc miłości: „A więc za miłości sprawą, Niech znikają troski, A radość niech trwa”. W czasach przedwojennych, naznaczonych licznymi niepewnościami, taki optymistyczny przekaz musiał rezonować wyjątkowo silnie. Piosenka oferuje wizję świata, w którym miłość jest antidotum na codzienne zmartwienia, obietnicą trwałej radości.

Mostek, rozpoczynający się od słów „Byle serca się dobrały, Sen miłości wtedy śnić”, wprowadza element romantycznego idealizmu. Sugeruje, że prawdziwa miłość to nie tylko uczucie, ale również wspólne marzenie, snucie „cudnej szczęścia nici”. To idea wzajemnego dopasowania, która prowadzi do wspólnego budowania szczęścia. Bez względu na to, czy uczucie jest „śmiałe i nieśmiałe”, ważne jest, by serca znalazły swoje dopełnienie.

Ostatnia zwrotka ponownie wraca do refrenu, dodając mu głębi: „Każdemu wolno kochać, To otuchą nas napawa, Miłość jest łaskawa, I warto dla niej żyć”. Miłość staje się źródłem otuchy i pocieszenia, a jej łaskawość podkreśla jej dobroczynny charakter. Przekaz, że dla miłości „warto dla niej żyć”, to potężne wezwanie do celebrowania tego uczucia i uczynienia go centralnym punktem egzystencji.

Piosenka „Każdemu wolno kochać” przetrwała próbę czasu, a jej przesłanie jest wciąż aktualne. Co ciekawe, współcześnie jest ona uznawana przez niektóre środowiska mniejszości seksualnych za swój nieoficjalny hymn, co doskonale świadczy o jej ponadczasowym i uniwersalnym charakterze, przekraczającym pierwotny kontekst i zyskującym nowe interpretacje. Niezależnie od epoki, „Każdemu wolno kochać” pozostaje wzruszającym przypomnieniem, że miłość jest niezbywalnym prawem, fundamentalnym źródłem nadziei i radości.