Interpretacja Totus Floreo - Othalan

Utwór „Totus Floreo” w wykonaniu zespołu Othalan to fascynujące połączenie średniowiecznej poezji z nowoczesnym brzmieniem folk metalu, gatunku, w którym polski zespół Othalan specjalizował się w latach 2012-2018. Tekst piosenki nie jest oryginalną kompozycją Othalan, lecz stanowi adaptację słynnego wiersza łacińskiego o tym samym tytule, pochodzącego ze zbioru Carmina Burana, a dokładnie z poematu CB 179 „Tempus est iocundum”. To zresztą często spotykana praktyka – wiele zespołów czerpiących z tradycji muzyki dawnej sięga po te goliardowe teksty, reinterpretując je w swoim unikalnym stylu.

Othalan, siedmioosobowa grupa z Katowic i Gliwic, łączyła miłość do „cięższej” muzyki z zainteresowaniem kulturą średniowieczną i folklorem, co idealnie wpisuje się w charakter utworu „Totus Floreo”. W ich twórczości słychać inspiracje polską muzyką ludową, dawną, a także nordycką, a do instrumentarium wprowadzali tradycyjne elementy takie jak piszczałki, lira korbowa czy obój. Takie podejście pozwala im tchnąć nowe życie w starożytne słowa, nadając im jednocześnie surowość i energię właściwą dla folk metalu. Dzięki temu, tekst piosenki, pierwotnie powstały prawdopodobnie między XI a XIII wiekiem, w interpretacji Othalan zyskuje na dynamiczności i ostrości, choć jego tematyka pozostaje niezmienna – intensywny zachwyt młodością i miłością.

Liryki „Totus Floreo” to oda do radości życia, wiosny i rodzącego się uczucia. Rozpoczynają się wezwaniem: „Tempus est iocundum, o virgines / Modo congaudete vos iuvenes” („To czas radosny, o dziewice / Teraz weselcie się, wy młodzi”). Jest to uniwersalne zaproszenie do celebrowania chwili, symbolicznego przebudzenia natury i człowieka. Powtarzający się refren „O! O! Totus Floreo, / Iam amore virginali totus ardeo, / Novus novus amor est, quod pereo” („O! O! Cały rozkwitam, / Już miłością dziewiczą cały płonę, / Nowa, nowa miłość jest, przez którą ginę”) doskonale oddaje stan euforii, ale i pewnego rodzaju udręki, typowej dla pierwszego, intensywnego zauroczenia. Podkreślenie „amore virginali” (dziewiczą miłością) sugeruje czystość i nowość tego uczucia, które jest tak silne, że podmiot liryczny czuje się przez nie „pochłonięty” lub „umiera z tęsknoty”.

Dalsze strofy zgłębiają wewnętrzne rozterki towarzyszące tej miłości. „Mea me comfortat promissio, / Mea me deportat negatio” („Pociesza mnie moja obietnica, / Unosi mnie mój sprzeciw”) może odnosić się do sprzeczności między nadzieją a obawą, pragnieniem a powściągliwością, lub też złożonej dynamiki relacji, gdzie danie obietnicy koi, a odmowa (być może ze strony ukochanej osoby, lub wewnętrzny opór) oddala i sprawia ból. Metaforyka pory roku jest tutaj kluczowa: „Tempore brumali vir patiens, / Animo vernali lasciviens” („W czasie zimowym mężczyzna cierpliwy, / Z wiosennym duchem swawolny”). Kontrast między chłodnym, powściągliwym okresem a wybuchającą energią wiosny idealnie odzwierciedla transformację ludzkiego serca pod wpływem miłości.

Wiersz porusza również temat niewinności i jej wpływu na rodzące się uczucie: „Mea mecum ludit verginitas, / Mea me detrudit simplicitas” („Moje dziewictwo igra ze mną, / Moja prostota mnie powstrzymuje”). Dziewictwo i prostota, choć kojarzone z czystością, mogą być również źródłem nieśmiałości i wstrzemięźliwości, które kolidują z gwałtownym pragnieniem. To wewnętrzne zmaganie podkreśla głębię emocjonalną utworu, ukazując miłość nie tylko jako radość, ale i wyzwanie.

Kulminacja następuje w ostatniej strofie, będącej bezpośrednim wezwaniem: „Veni domicella cum gaudio, / Veni, veni, pulchra, Iam pereo” („Przyjdź panienko z radością, / Przyjdź, przyjdź, piękna, Już ginę”). To błaganie wyraża desperację i całkowite poddanie się uczuciu. W kontekście folk metalowej aranżacji Othalan, te słowa nabierają dodatkowej mocy – średniowieczne błaganie staje się potężnym, gardłowym wołaniem, wzmocnionym przez ciężkie gitary i tradycyjne instrumenty, co potęguje wrażenie intensywności i bezkompromisowości młodzieńczego pragnienia. Othalan, poprzez swoje muzyczne środki wyrazu, sprawia, że „Totus Floreo” jest nie tylko reliktem przeszłości, ale żywym, pulsującym utworem o uniwersalnym przesłaniu miłości i młodości.