Utwór "Czarna żmija" Kory Jackowskiej to hipnotyzująca podróż w głąb ludzkiej natury, a jednocześnie przenikliwa obserwacja transformującego się społeczeństwa. Piosenka, wydana prawdopodobnie w czasach, gdy Polska dynamicznie wchodziła w nową erę kapitalizmu, staje się lustrem, w którym odbijają się drapieżne mechanizmy rynkowe i moralne dylematy tamtej epoki. Choć nie udało mi się precyzyjnie ustalić dokładnej daty wydania samej piosenki "Czarna Żmija", to audio utworu na platformie YouTube pochodzi z 2011 roku, co wskazuje na jej powstanie lub ponowne wydanie w okresie, gdy refleksja nad kondycją nowego kapitalizmu była już dobrze ugruntowana.

Początkowe wersy: "Patrzę na świat oczami lisa / Umiem w człowieku wytropić tygrysa / Lub jakiekolwiek inne zwierzę / Które w człowieku głęboko siedzi" wprowadzają nas w perspektywę bystrego obserwatora, który widzi poza fasadą, dostrzegając pierwotne instynkty i ukryte motywacje. Kora, znana z wrażliwości i jednocześnie bezkompromisowości, zdaje się tu przyjmować rolę przenikliwej psycholog, analizującej dwoistość ludzkiej natury – cywilizowanej na zewnątrz, lecz pełnej zwierzęcych popędów w środku. To spojrzenie jest fundamentalne dla zrozumienia dalszej części tekstu.

Następnie, piosenka przedstawia nam centralną metaforę: "Poranek lustro czarna żmija / Przed lustrem pręży się i zwija / Garnitur buty spinki krawat / Adwokat diabła ciemna sprawa". "Czarna żmija" nie jest tu dosłownym wężem, lecz ucieleśnieniem pewnego typu człowieka – prawdopodobnie mężczyzny, sądząc po atrybutach garnituru, butów, spinek i krawata. Ten człowiek, niczym wąż, zmienia skórę, adaptując się do wymagań korporacyjnego świata. Prężenie się i zwijanie przed lustrem to rytuał przygotowania, zakładania maski, która ma pomóc w odniesieniu sukcesu. Kluczowe jest tu określenie "adwokat diabła ciemna sprawa". To mocne skojarzenie sugeruje postać, która nie waha się balansować na granicy etyki, angażując się w działania moralnie dwuznaczne, a nawet szkodliwe. To nie jest po prostu biznesmen; to ktoś, kto świadomie wykorzystuje luki, manipuluje i prawdopodobnie działa na szkodę innych.

Refren "Sunie do pracy czarna żmija / Syk opon senny rytm wybija / Na pograniczu snu i jawy / Rodzi się wizja nowej sprawy" doskonale oddaje mechaniczność i automatyzm codziennej rutyny, ale z nutą drapieżności. "Syk opon" w mistrzowski sposób nawiązuje do syku węża, podkreślając podskórną, niemal instynktowną gotowość do ataku lub obrony. "Na pograniczu snu i jawy" wskazuje, że strategie i plany tej "żmii" rodzą się w podświadomości, są częścią jej natury, a nie tylko racjonalną kalkulacją. To osoba, która nieustannie kombinuje, szuka okazji, a nawet w półśnie myśli o "nowej sprawie", czyli kolejnym projekcie, transakcji, która przyniesie jej korzyści, niezależnie od moralnych konsekwencji. Kora w jednym z wywiadów, mówiąc o show-biznesie i kapitalizmie, zauważyła: "my jesteśmy w bardzo młodym jednak i drapieżnym kapitalizmie". To zdanie idealnie oddaje ducha "Czarnej żmii" – piosenka jest artystyczną odpowiedzią na tę drapieżność, personifikując ją w postaci człowieka-węża.

Ostatnie strofy: "Już jest u celu syk bon tonu / Miękko przywraca go do pionu / Wyżej wciąż wyżej na szczyt szczytu / Do gniazda w samym sercu City" ukazują finalny etap tej drapieżnej wspinaczki. "Syk bon tonu" to kolejny genialny oksymoron, łączący elegancję z podstępem. To sygnał, że nasza "żmija" dotarła do elitarnego świata, gdzie pozory i dobre maniery są równie ważne, co bezwzględność. Jest to świat, w którym zasady są elastyczne, a sukces mierzy się wyłącznie wysokością pozycji – "na szczyt szczytu", do "gniazda w samym sercu City", czyli do centrum finansowej lub politycznej władzy.

"Czarna żmija" to głęboka refleksja Kory nad ceną, jaką płaci się za sukces w świecie, gdzie wartości humanistyczne często ustępują miejsca bezwzględnej pogoni za zyskiem i władzą. To ostrzeżenie przed dehumanizacją, która następuje, gdy człowiek porzuca swoją empatię na rzecz zwierzęcych instynktów przetrwania i dominacji. Piosenka nie ocenia bezpośrednio, lecz z subtelną goryczą przedstawia rzeczywistość, pozostawiając odbiorcy przestrzeń do własnej interpretacji i refleksji nad moralnym krajobrazem współczesności.